Nickerie

Op 1 juli 1863 schafte Nederland de slavernij in de kolonies af.
Daarmee kwam na meer dan 200 jaar een einde aan één van de zwartste bladzijden uit de Nederlandse geschiedenis.

Van het midden van de 17e eeuw tot het midden van de 19e eeuw hebben Nederlandse handelaren meer dan 550.000 Afrikaanse mannen, vrouwen en kinderen naar de Nederlandse kolonies in Amerika vervoerd.

Suriname
De meeste slaven, ongeveer 200.000, kwamen terecht op de grote suiker- en tabaksplantages in Suriname. Het totale aantal slaven dat in de Nederlandse kolonies heeft gewerkt is veel hoger: de kinderen van de slaven in de kolonies waren zelf ook slaaf.

Wat is een slaaf?
Een slaaf is iemand die:
- eigendom is van iemand anders;
- tegen zijn wil moet werken;
- en er weinig of niets voor betaald krijgt.

De slavernij
Als we het over 'de slavernij' hebben, bedoelen we vaak de periode van de 16e tot de 19e eeuw, toen tussen de negen en 15 miljoen slaven uit Afrika zijn gehaald om te werken op de plantages (= grote boerderijen) van Europese landeigenaren in Noord- en Zuid-Amerika.

Nederlandse kolonies in Amerika:
Suriname, Recife in Brazilië en de Nederlandse Antillen.

De plantagehouders hadden veel mensen nodig om te werken op hun land. Omdat de lokale bevolking, indianen, niet geschikt was voor het zware werk, kwamen de Europeanen op het idee om slaven uit Afrika te halen. Nederland verscheepte zo'n 550.000 Afrikanen naar de kolonies in Amerika. Daarmee stond Nederland in de top vijf van landen die in slaven handelde.

De West-Indische Compagnie
Speciaal voor de handel met de Nederlandse kolonies in Amerika, werd in 1621 de West-Indische Compagnie (WIC) opgericht. De WIC handelde behalve in tropische producten, zoals suiker, koffie en tabak, ook in slaven. De WIC was het grootste Nederlandse bedrijf dat in slaven handelde, maar niet het enige. Ook veel privé-bedrijfjes hielden zich bezig met de slavenhandel.

De driehoekshandel
De slavenhandel was onderdeel van de zogenaamde driehoekshandel tussen Europa, Afrika en Amerika.

De slavenkust
Nederland (maar ook veel andere Europese landen) haalde de slaven vooral uit West-Afrika. De handelaren kochten ze van Afrikaanse tussenhandelaren. De WIC bezat verschillende handelsposten in West-Afrika. Fort Sint George in het plaatsje Elmina (Ghana), was één van de belangrijkste.

Slavenschip
De slaven lagen in rijen naast elkaar en boven elkaar op houten planken. De ruimte was zo klein dat er niet genoeg plaats was om zelfs maar te zitten.

Naar Amerika
De slaven werden per schip naar Amerika vervoerd. De reis duurde lang, soms wel een halfjaar. Veel te veel mensen werden in veel te kleine ruimtes gestopt. Er was geen goede wc of wasgelegenheid en het was er vaak vreselijk heet.

Scheurbuik
Tijdens de reis gingen veel slaven dood aan ziektes, zoals diarree, pokken, tuberculose en scheurbuik (=gebrek aan vitamine C). Gemiddeld overleed één op de vijf slaven tijdens de overtocht. Er waren zelfs slaven die zelf overboord sprongen omdat ze zo niet verder wilden leven.

Aankomst
De Nederlandse slavenschepen gingen eerst naar Curaçao, waar een grote slavenmarkt was. Daar werden de slaven geselecteerd: de oude of zieke slaven werden gescheiden van de jonge, gezonde slaven. Vervolgens werden alle slaven gebrandmerkt. Ze kregen een nummer of een letter op hun arm getatoeëerd.

Wat kostte een slaaf?

De slavenmarkt op Curaçao

- Een gezonde volwassen man of vrouw kostte 100 pesos. Later werd dat 108 pesos.
- Kinderen kostten 1/3 of 2/3 van de prijs van een volwassene.
- De prijs voor een oude of zieke slaaf bedroeg 55 tot 60 pesos.

1 peso = 2 gulden= ±1 euro

Waarom zo laat?
In vergelijking met andere Europese landen als Frankrijk en Engeland, schafte Nederland de slavernij pas laat af. Dat kwam doordat de mensen in Nederland zich niet bezig hielden met wat er helemaal aan de andere kant van de wereld gebeurde op de plantages. Pas toen plantage-eigenaren na 1840 vanuit de koloniën naar Amsterdam verhuisden, hoorden de mensen hoe het daar toeging. Er ontstond een protest tegen de slavernij en uiteindelijk werd die afgeschaft.

Afschaffing van de slavenhandel en de slavernij Het houden van slaven (de slavernij) is later afgeschaft dan de handel in slaven (slavenhandel). Nederland was één van de laatste Europese landen die de slavernij afschafte.
	Slavenhandel	Slavernij
V.S.	1807	1865
Engeland	1807	1827
Nederland	1814	1863

Afschaffing van de slavenhandel en de slavernij Het houden van slaven (de slavernij) is later afgeschaft dan de handel in slaven (slavenhandel). Nederland was één van de laatste Europese landen die de slavernij afschafte.
	Slavenhandel	Slavernij
V.S.	1807	1865
Engeland	1807	1827
Nederland	1814	1863

Wist je dat?

Op 1 juli 1863 waren er 33.621 slaven in Suriname en 11.654 op de Antillen.
De slaveneigenaren kregen van de Nederlandse regering 300 gulden per slaaf als vergoeding.

Nog niet helemaal vrij
Toen de slavernij was afgeschaft, hadden de plantagehouders natuurlijk een probleem: wie moest nu al het werk doen? Om de plantage-eigenaren te helpen, besliste de Nederlandse regering dat alle slaven tussen de 15 en 60 jaar oud verplicht nog tien jaar moesten werken op de plantages. Deze keer kregen ze wel betaald voor hun werk. Pas in 1873 waren de slaven in de kolonies echt vrij.

Bron/Copyright:RNW
	,01-07-2005