Nickerie.Net, woensdag 03 januari 2007

Uitstoot broeikasgas

CO2 onder de grond heeft toekomst

Guido Goudsmit

Ondergrondse opslag van het broeikasgas CO2 wint internationaal terrein. Ook oude Nederlandse gasvelden lenen zich daar prima voor. Diep onder het Friese Akkrum ligt een oud gasveld, waarin het bedrijf SEQ uit Schiedam CO2 denkt op te bergen. SEQ bouwt bij Drachten een elektriciteitscentrale zonder uitstoot, de eerste ter wereld. En door het CO2 dat vrijkomt bij de verbranding van aardgas in de bodem te ’injecteren’, wordt ook nog eens moeilijk winbaar gas uit het Akkrumse veld naar boven geperst.

Opslag van broeikasgas geldt door het Kyoto-protocol als reductiemaatregel. FOTO ANP

Voor SEQ is het wachten op een milieuvergunning, zodat de centrale in 2009 kan gaan draaien. Deze wordt niet zomaar afgegeven, want het is moeilijk de risico’s van lekkage van CO2 op drie kilometer onder de grond goed in te schatten. „We kunnen bij ondergrondse opslag niet zeggen dat er nooit iets zal lekken”, schrijft de Brit John Gale van het Internationaal Energie Agentschap (IEA), dat wereldwijd wetenschappelijk onderzoek doet naar de opslag van het broeikasgas in de ondergrond.

„Maar de ervaring met CO2-opslag leert dat de gevolgen gering en hoogstens lokaal zijn.”

CO2-opslag (en -afvang) wint terrein.

Op een recent congres voorzag consultant Hans Warmenhoven van Spinconsult in Nederland een snelle ontwikkeling van de technologische toepassingen: de belangstelling bij energiebedrijven is groot. Het kabinet- Balkenende heeft 80 miljoen euro toegezegd voor de bouw van demonstratieprojecten.

Uit dit potje gaat 12,5 miljoen euro naar de proefinstallatie voor de afvang van CO2 uit rookgassen van industriële installaties, die Eon bij zijn kolencentrale op de Maasvlakte bouwt.

Ook de centrale van SEQ hoopt van deze subsidies te profiteren.

Sinds 2005 geldt de opslag van CO2 als reductiemaatregel onder het Kyoto-protocol, waardoor onderzoek naar de techniek een hoge vlucht heeft genomen. Wereldwijd wordt de opslag van CO2 in lege olieen gasvelden, zoutwaterlagen en kolenlagen nu beschouwd als manier om CO2-emissies te beperken.

In landen als de Verenigde Staten, Australië, Groot-Brittannië en Noorwegen verdwijnen al miljoenen ton CO2 onder de grond, hoewel aan de meeste projecten nog niet wordt verdiend. Oliemaatschappijen struinen de wereld af op zoek naar geschikte reservoirs om CO2 op te slaan. In oude Nederlandse velden kan naar schatting 11 gigaton (11 miljard ton) worden opgeslagen.

Het belangrijkste instrument waarmee de overheid de afvang en opslag van kooldioxide kan stimuleren, is het Europese emissiehandelssysteem. „De prijs van een ton CO2, nu rond de 9 euro, zal wel moeten stijgen”, zegt Warmenhoven. Energiebedrijven zullen hun investeringen moeten terugverdienen. „Ze nemen geen vergaande stappen zolang er geen duidelijkheid is over de waarde van de uitstoot.”

Oliemaatschappijen struinen wereld af naar geschikte reservoirs

Door de comeback van kolen als brandstof van elektriciteitscentrales wint CO2-opslag aan belang. Volgens een studie van consultant CE worden de kosten van CO2-opslag bij nieuwe kolencentrales geschat op 30 tot 50 euro per ton CO2. Voor bestaande centrales liggen deze kosten nog hoger, wat betekent dat met de huidige emissiehandelsprijs deze techniek niet rendabel is. Bert Stuij van SenterNovem denkt dat de opslag en afvang van CO2 bij een prijs van 40 euro per ton lonend wordt.

Maar, zegt IEA-expert John Gale, zonder stimuleringsmaatregelen van de overheid zullen de noodzakelijke investeringen niet worden gedaan.

De nieuwe schone elektriciteitscentrale die SEQ wil bouwen in Drachten, beschikt over een gesloten CO2-kringloop. Het broeikasgas dat vrijkomt in de gasgestookte centrale, wordt teruggepompt in een bestaand gasveld in het nabijgelegen Akkrum. De hogere druk die hierdoor ondergronds ontstaat, maakt het mogelijk gas te winnen dat anders zou achterblijven. Het aardgas wordt in de centrale benut voor opwekking van elektriciteit. Al met al ontstaat zo ’klimaatneutrale’ elektrische stroom, aldus SEQ.

WWW.NICKERIE.NET

E-mail: info@nickerie.net

Copyright © 2007. All rights reserved.

Designed by Galactica's Graphics