Nickerie.Net - Opinie, dinsdag 16 januari 2007

Opinie

Compañeros, Ode aan Jagernath Lachmon!

De transformerende leider

Experts op het gebied van management en leiderschap onderscheiden twee soorten leiders, leiders die transformatie op gang brengen en leiders die transacties afleveren. De eerste gaat uit van de mensbenadering en wil daarin succesvol zijn, de tweede gaat het puur om zakelijk succes. De heer Jaggarnath Lachmon (1916-2001) was een voorbeeld van een transformerende leider. Volgens velen een idealist. Hij kon mensen motiveren en sturen met zijn ideaalbeeld van de samenleving waarin een eerlijk kiesstelsel en verbroedering misschien wel zijn voornaamste doelen waren. Hij heeft zich tegen de toenmalige politieke elite verzet en gevochten voor meer gelijkheid, net als Gandhi. Samen met zijn broeders Pengel en Soemita heeft hij kunnen zorgen voor een eerlijker en evenwichtiger Suriname. Zijn charisma was uniek. Terwijl de hindoestaanse achterban zich sterk kon identificeren met hem als leider, hadden ook andere etnische groepen veel respect voor hem. Dit bereik je alleen als je een leider bent met universele en nobele ideeën en als je eerlijk bent over je persoonlijke ambities en deze realiseert door zuiver te handelen. Alleen als je zo handelt en het op een gracieuze manier uitdraagt kun je volgens mij zo lang een partij leiden, ondanks goede of slechte tijden.

Tekort aan transformerend leiderschap

 In Suriname en ook in de rest van de wereld is er een tekort aan dergelijke idealistische leiders. De meesten zijn leiders die transacties op gang brengen. Hun slogan is “ik doe wat voor jou dus moet je wat voor mij doen”. Dit zijn leiders die hun volgelingen, het volk, de vrijheid geven te handelen in eigen belang, zolang de leider er zelf ook een flink graantje van kan meepikken. Dit zien we veel terug in het bedrijfsleven, leiders die succesvolle werknemers hun gang laten gaan, belonen en benoemen, zolang ze er zelf maar beter en rijker van worden. Het gevaar is groot bij dit type leiderschap. Het kan misgaan omdat er onder de groep medewerkers of in de organisatie van volgelingen een strijd kan losbarsten gebaseerd op onderlinge concurrentie en materieel egoïsme. De ontevredenheid bij gebruik van patronage is groot en de onontkoombare ellebogenmentaliteit werkt polariserend. Het gevolg is verdeeldheid en dat de leider uiteindelijk niet meer gedragen wordt door een ieder, zodat het groter geheel kapot gaat. Het draait uiteindelijk niet om een ideaal of een nobel idee maar om zelfzuchtigheid. En dit is geen lang leven beschoren. In de afgelopen tijd hebben we genoeg grote bedrijfsschandalen gezien onder dergelijk leiderschap (Enron, Worldcom) die hebben aangetoond hoe ziek een organisatie kan worden onder dergelijk leiderschap.

Levensfilosofie in actie

Tijdens het leven van Lachmon veranderde er een heleboel in Suriname en ook in de partij die hij opzette. Wat opvalt is dat Lachmon, als een van de weinige politieke leiders van de jaren 80, buiten de gevangenis en het bereik van de militaire macht bleef. Zijn identiteit, integriteit en zuiverheid heeft hij nooit te grabbel gegooid om te kunnen overleven. Immers, het karakter en de ware aard van een mens openbaart zich juist op momenten waarbij de overlevingsinstinct de overhand krijgt. Wanneer men onder druk staat of met grote stress te maken krijgt. En bij Lachmon openbaarde zich juist op deze cruciale momenten zijn nobel, zuiver karakter. Hij bleef integer. Zo heeft hij zijn ego nooit de vrije loop gegeven door het presidentschap op te eisen. Voor hem waren zijn idealen leidend, niet zijn ego. Hij was een geduldig mens. Dit kwam waarschijnlijk door zijn ideaal van geweldloosheid. Zijn levensfilosofie van geweldloosheid was geen loze kreet. Hij leefde er ook naar. Opmerkelijk en bijzonder kenmerkend voor een transformationele leider. Als voorbeeld daarvan deel ik graag een van de vele denkbare anecdotes over de man.

De anecdote, massa meeting in Nickerie

In 1994 bezocht Lachmon samen met enkele andere VHP-toppers Nickerie en zou de menigte toespreken tijdens een VHP massameeting in de parochiezaal. Er gingen hem een heleboel sprekers voor. Allen werden ze uitgejouwd en uitgescholden door de aanwezigen, vanwege de sterke sentimenten die toen al speelden. Het was zeer schokkend om dit mee te maken in Nickerie, van oudsher toch een VHP bastion. Zelfs de moeder en de grootmoeder van Lachmon moesten het ontgelden in de scheldkanonnades van de menigte. Uiteindelijk stond Lachmon op om te spreken, fysiek ondersteund door een aantal vrienden. Nu zag hij er veel sterker uit dan toen hij zat. Terwijl hij daar stond knalden uit de zaal alsnog enkele scheldwoorden na. Lachmon vroeg lachend aan de zaal waarom men z’n oude moeder en zelfs grootmoeder erbij haalden? Als men het hem kwalijk nam dat het een en andere scheef was, kon hij dat begrijpen, maar wat had zijn familie nou met de politieke misstanden in Suriname te maken? De zaal brak collectief in lachen uit. De voorzitter was niet boos en ook niet uit evenwicht gebracht door de vijandigheid in de zaal. Door zijn gebalanceerde, unieke aanpak was hij weer meester van de zaal. Lachmon had de kannonnen gedoofd zonder een schot terug te vuren. Door pure liefde en rust uit te stralen naar de mensen die naar hem waren komen luisteren. Door liefde te tonen voor z’n medemens, dezelfde mensen die hem de leiding toevertrouwden over hun leven. Mensen die geloofden in een betere toekomst, in een ideaal! Meesterlijk had Lachmon door zijn gedrag de hele zaal getransformeerd van een stelletje brulapen in een aandachtig luisterende groep. Dit is de kracht van een transformerende leider. Dit is de kracht van een idealist. Iemand die mensen bindt, versterkt en aanmoedigt met een ideaal. Niet vanuit een transactie of uit eigen gewin. Niet van: ik geef je wat, dus dan moet je wat terugdoen voor mij. Een dergelijke houding maakt dat er weinig vooruitstrevendheid en hervorming te bespeuren zal zijn en veel meer verdeeldheid en breuk.

Leiders met groot hart gezocht

Het transformerend leiders type leek uit te sterven, maar het tij is aan het keren. Idealisme is terug van weggeweest. Leiders als Chaves, Morales en Lula geven hoop aan miljoenen mensen die nog geloven in de idealen van een betere samenleving. Deze miljoenen mensen koesteren hun leiders en staan achter hun eerlijke agenda. Leiders die moraliteit bezitten en hun idealen durven uit te dragen door het goede voorbeeld te geven. Suriname heeft dit soort transformerende leiders ook hard nodig, op alle mogelijke gebieden. Leiders die Surinamers kunnen laten zien wat liefde betekent voor land en medemens. Leiders met hun hart op de juiste plek! Ik beweer dat ze er zijn en we zullen ze gauw zien!

drs. Ashwin Ramcharan

Voor reacties: asramcharan@gmail.com

Illustratie: Team Nickerie.Net Graphics Unit

WWW.NICKERIE.NET

E-mail: info@nickerie.net

Copyright © 2007. All rights reserved.

Designed by Galactica's Graphics

Disclaimer opinieartikelen: visies of opinies in opinieartikelen zijn enkel deze van de auteur(-s) van het betreffende artikel en vertegenwoordigen niet noodzakelijk deze van Nickerie.Net.