Nickerie.Net, maandag 21 juli 2008

Achtergrond Doha-Ontwikkelingsronde:

Uur der waarheid nadert voor WTO

E. Nieuwenhuis

Een akkoord lijkt dichterbij dan ooit, maar economische feiten botsen met politieke onzekerheden Representanten van 152 landen proberen de vastgelopen Doha-ronde vlot te trekken. Een akkoord lijkt dichtbij.

AMSTERDAM - Deze week is het erop of eronder voor de Doha-Ontwikkelingsronde. In Genève proberen vertegenwoordigers uit 152 landen, waaronder veertig ministers, de vastgelopen Doha-ronde vlot te trekken. Als er nu geen akkoord komt, zal het jaren duren voor er weer onderhandeld wordt , als de onderhandelingen überhaupt ooit weer worden hervat. Pascal Lamy, directeur-generaal van de WTO, vat de situatie treffend samen: ‘Het uur der waarheid breekt aan’.

Onderwerp van gesprek in Zwitserland komende week is de zogeheten Doha-Ontwikkelingsronde. De Wereldhandelsorganisatie WTO is een verdragsorganisatie, die middels verscheidene onderhandelingsrondes een groot aantal nieuwe handelsverdragen probeert af te sluiten. De Doha-ronde – vernoemd naar de hoofdstad van het Arabische emiraat Qatar waar de onderhandelingsronde in 2001 begon – wordt ook wel ‘ontwikkelingsron - de’ genoemd omdat vooral ontwikkelingslanden moeten profiteren van de nieuwe handelsafspraken. Het uiteindelijke doel is om de internationale handel vrijer te maken: landsgrenzen moeten een kleinere rol spelen.

De Doha-ronde verloopt zeer moeizaam. De afgelopen jaren zijn onderhandelingen verschillende keren bevroren en vervolgens weer tot leven gewekt. Deze week spitsen de gesprekken zich toe op de twee klassieke hoofdpijndossiers: industriële goederen en landbouw. Kort gezegd komt het erop neer dat rijke landen hun landbouwsteun af moeten bouwen zodat arme landen betere toegang tot hun markten krijgen. In ruil daarvoor moeten arme en met name opkomende landen als Brazilië en India hun markten openen voor westerse industriële goederen.

Opvallend genoeg is een akkoord deze week dichterbij dan ooit. De voedselcrisis is in potentie een zegen voor de Doha-ronde. Door de stijgende prijzen hebben boeren minder landbouwsteun nodig. Veel landen hebben dan ook buiten de WTO om hun landbouwsubsidies afgebouwd. De VS – een van de grote dwarsliggers – ge - ven nu minder steun dan de conceptteksten voor een akkoord toestaan.

In de Doha-ronde wordt bovendien vooral gesproken over het afschaffen van invoertarieven, maar door de voedseltekorten werpen landen juist uitvoerrestricties op. Deze worden niet genoemd in de teksten waarover de ministers zich deze week buigen, wat de onderhandelingen zou moeten vergemakkelijken.

Discussies over het andere struikelblok, industriële goederen, zijn ook door de tijd ingehaald. Grote opkomende landen hebben eenzijdig hun in- en uitvoertarieven verlaagd, soms tot ver onder de plafonds waarover nu onderhandeld wordt. WTO-baas Lamy schat de kansen op een substantieel akkoord ‘iets meer dan 50 procent.’ Daarmee schaart hij zich onder de optimisten. Want economische feiten botsen met politieke onzekerheden.

• Ten eerste heerst er binnen Europa grote onenigheid over hoe ver de concessies mogen gaan. EU-voorzitter Frankrijk valt al maanden openlijk EU-commissaris Mandelson af in zijn bereidheid de landbouwsteun verder af te bouwen. Vrijdag sloten de rijen zich in Brussel, maar dat is allerminst een garantie dat op het moment suprème de Europese ministers niet weer verdeeld zullen zijn.
• Ook de Amerikanen zijn een onzekere factor. De regering-Bush heeft de mogelijkheid verloren om een WTO-akkoord als één enkel hamerstuk door het Congres te loodsen. Nu kunnen politici, die hun oor steeds maar laten hangen naar protectionistische kiezers, elk deelakkoord openbreken. Ook de presidentsverkiezingen in november creëren onzekerheid: een nieuwe president kan het akkoord zomaar van tafel vegen.
• Tot slot moet de Indiase handelsminister – een van de hoofdrolspelers deze week – halverwege de week terug naar Delhi voor een belangrijke stemming in zijn wankelende minderheidskabinet.

Al deze onzekerheden vergroten het vertrouwen onder de onderhandelaars – en daarmee de bereidheid om water bij de wijn te doen – bepaald niet. Thuis gekomen moeten de onderhandelaars een akkoord uitleggen dat door de andere partijen misschien nooit geratificeerd zal worden.

Ook zonder een akkoord draait de wereld rustig door. Maar de WTO zal in dat geval ernstig aan belang inboeten. Het vertrouwen in een goede afloop van de Doharonde vervliegt. Landen zullen buiten de WTO om nog meer bilaterale akkoorden sluiten dan ze nu al doen en protectionisme zal vaker voorkomen in handelsrelaties. De afkoelende wereldeconomie loopt bovendien een oppepper mis. Er staat, kortom, veel meer op het spel dan een handelsakkoord alleen.

WWW.NICKERIE.NET

E-mail: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics