Nickerie.Net, donderdag 31 juli 2008

8 Decemberproces  - Suriname moet met het verleden afrekenen

P. Broertjes

Hoe bevrijdt een land zich van een man als oud-bevelhebber Desi Bouterse? Wie je ook aanspreekt in Paramaribo, deze vraag dringt zich elke keer op. De executie van vijftien vooraanstaande tegenstanders van het militaire regime op 8 december 1982 lijkt ver weg, maar is sinds het proces in november vorig jaar begon het gesprek van de dag. Logisch, want er staat de komende twee jaar veel op het spel. Medio 2010 zijn er weer verkiezingen. De hoofdrolspelers in de Surinaamse politiek vechten voor hun leven.

Bouterse - wanneer wordt hij van zijn bed gelicht door het arrestatie team?

Bouterse doet er alles aan, via zijn advocaat, de voortgang van het proces te frustreren. Hij maakt zich sterk voor een nieuwe greep naar nieuwe greep naar de macht. Zijn nieuwe mammoetbeweging is mateloos populair onder jonge Surinamers van alle gezindten, die lak hebben aan iets dat meer dan 25 jaar geleden is gebeurd.

President Ronald Venetiaan, al sinds 2000 aan de macht, zet alles op alles om de economische groei (5 procent per jaar) zichtbaar te maken voor gewone mensen door betere huisvesting, beter onderwijs en meer veiligheid op straat te garanderen. Hij weet dat zijn partij uit het zadel wordt gewipt als zijn regering op de valreep niet voldoende presteert. Surinamers klagen veel – dat hebben ze van de Hollanders overgenomen –maar iedereen weet dat ze het in jaren niet zogoed hebben gehad.

In Suriname wordt met respect gesproken over de president, maar weinigen zijn on - der de indruk van zijn dadendrang. Wie hem persoonlijk spreekt, voelt zijn onzekerheid. Hij weet als geen ander hoe diep de kloof is tussen de aanhangers van Bouterse en de politieke elite. Hij staat gezien zijn leeftijd (72 jaar) niet te springen nóg een termijn te blijven.

De derde speler, minister Santokhi van Justitie en Politie, heeft misschien wel de sterkste troeven in handen. Hij werkt gestaag door aan het verbeteren van de rechtsstaat Suriname. Met indrukwekkende resultaten. De criminaliteit daalt fors en drugscriminelen hebben het moeilijker dan ooit. Zij wonen nog in hun protserige huizen aan de Surinamerivier, maar bij te opzichtige deals lopen ze steeds meer risico te worden opgepakt door de goed opgeleide arrestatieteams van Santokhi. Zijn zero-tolerance-beleid werpt op straat de eerste vruchten af. Suriname wil een serieuze partner worden – ook internationaal – in de bestrijding van de drugscriminaliteit. Langs deze weg wil Santokhi zich kandideren als nieuwe sterke man van Suriname.

Die door Amerikanen en Fransen getrainde arrestatieteams kunnen straks goed van pas komen als Bouterse alsnog wordt veroordeeld voor zijn betrokkenheid bij de 8 decembermoorden. Die kans neemt toe sinds de eerste toe sinds de eerste getuigen zijn verhoord. Maar de manier waarop het hink-stap-sprong proces verloopt, wekt ook wrevel. Het duurt veel te lang en de kans dat er van uitstel afstel komt is niet ondenkbaar.

Cynische observatoren vrezen dat er een typisch Surinaamse oplossing uit de hoed wordt uit angst Bouterse getoverd, uit angst Bouterse daadwerkelijk van zijn bed te lichten en op te sluiten. Want, zo merken deze zegslieden op, hoe kan het als straks in 2010 de politiek leider van de NDP de verkiezingen wint, terwijl hij tegelijkertijd zijn straf uitzit. Dat wordt chaos.

De politieke elite ziet het een slag anders. De vertraging is vervelend, maar ze is geen ramp zolang er maar een vonnis komt. Het mooiste zou zijn als de rechters medio volgend jaar hun oordeel vellen. Ruim voor het verkiezingsjaar.

Het zou een overwinning zijn op het slechte imago van Suriname als het land zelf in staat blijkt recht te spreken over de gruwelijke wandaden van begin jaren tachtig. Zij zien het niet als een politiek proces, maar als een afrekening met het verleden. Zuid- Afrika is het grote voorbeeld.

En dan doet Suriname het beter dan Chili, waar generaal Pinochet nooit is veroordeeld. Suriname, kortom, moet door de zure appel heen bijten om in het reine te komen met het eigen verleden. Ook als Desi Delano Bouterse van zijn bed moet worden gelicht. Er is geen keus.

WWW.NICKERIE.NET

E-mail: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics