Nickerie.Net, dinsdag 30 september 2008

Zwarte Maandag op beurzen

Koersen wereldwijd omlaag. Een na andere bank gered met overheidssteun of overgenomen. Verkoop ABN Amro door Fortis leidt tot meer onzekerheid.

Beurzen kelderen * Banken staan op springen * ING koopt ABN Amro niet * Olieprijs daalt 10 procent

AMSTERDAM De aandelenkoersen zijn wereldwijd zeldzaam hard gekelderd. De AEX, de graadmeter van de Nederlandse beurs, zakte met bijna 9 procent, de grootse daling op een dag sinds 1987. De AEX daalde sterker dan andere Europese beurzen, omdat financiële instellingen als Fortis (min 23,6 procent), ING (min 18,2 procent) en Aegon (min 15 procent) zwaar wegen in de index. Elders in Europa gingen de beurzen tussen de 4 en 6 procent omlaag. De Amerikaanse beurzen daalden net zo hard. De S&P500, de index van de 500 grootste Amerikaanse bedrijven, verloor 8,8 procent. Ook dat was de grootste daling sinds 1987. De Amerikaanse beurzen kregen een extra klap doordat het Amerikaanse Congres het reddingsplan voor de bankensector van minister Paulson van Financiën verwierp. In totaal ging er op de Amerikaanse beurzen gisteren 1,1 biljoen dollar in rook op, een absoluut record.

Financiele indices - Teletext - maandag 29 september 2008

Beleggers zijn het vertrouwen in een snelle uitweg uit de kredietcrisis helemaal kwijt. ‘Angst beheerst alle markten en iedereen zoekt een vluchthevel’. zei een vermogensbeheerder tegen persbureau Bloomberg. ‘We zien de markten voor onze ogen verpulveren.’

Bankaandelen gingen in heel Europa onderuit. De Ierse bank Anglo- Irish Bank verloor bijna de helft (46 procent) en in Duitsland waren Aareal (min 42 procent) en Commerzbank (min 22 procent) de grootste slachtoffers.

Steeds meer banken moeten net als Fortis door de overheid worden gered. Niet alleen in Groot-Brittannië en Duitsland, maar ook in Denemarken, IJsland en wederom België.

Daar kwam Dexia in de problemen – de beurskoers klapte met eenderde in en maandagavond maakten de Belgische autoriteiten een reddingsplan voor deze bank bekend.

Op het Amsterdamse Damrak was Fortis de grootste daler. De koers van de Belgisch-Nederlandse bank-verzekeraar knalde met bijna 24 procent naar beneden. De daling was opvallend omdat minister Bos van Financiën zondagnacht een kapitaalsinjectie voor Fortis had gepresenteerd. Samen met de Belgische en de Luxemburgse regering steekt Nederland ruim 11 miljard euro in Fortis.

Beleggers betwijfelen of Fortis erin slaagt om ABN Amro voor 11 miljard te verkopen. Als dat niet lukt komt Fortis opnieuw in problemen.

Als mogelijke kopers werden ING en de Franse bank BNP Paribas genoemd, maar ING maakte gisteravond laat bekend dat het geen bod op ABN Amro zal uitbrengen.

Onder de banken die in Europa verder in de problemen kwamen, viel vooral het lot van de Duitse kredietbank Hypo Real Estate op.

Die werd van de ondergang gered door een consortium van branchegenoten.

Hypo Real Estate kreeg zo’n 35 miljard euro krediet om zijn kapitaalspositie te verstevigen.

Verder nationaliseerde de Britse overheid dit weekeinde de hypotheekbank Bradford & Bingley. Maandag werd bekend dat delen van de bank door worden verkocht aan de Spaanse Banco Santander.

De olieprijs daalde ruim 10 procent omdat handelaren voor een diepe recessie vrezen, nu het Amerikaanse reddingsplan voor de financiële sector is afgestemd.

Huis stemt noodplan VS af

Dow Jonesindex keldert met recordaantal punten *  Bush toont zich ‘diep teleurgesteld’ over stemming * Republikeinen achten plan te grote staatsinterventie.

WASHINGTON De Dow Jonesindex maakte een recordval nadat het Huis van Afgevaardigden maandag onverwacht tegen president Bush’ noodplan voor de financiële crisis had gestemd. De onderhandelingen over het plan, die al meer dan een week hebben geduurd, worden hervat, zeiden Bush en Congresleiders. ‘We moeten met beide partijen werken’, aldus de Democratische Huisvoorzitter Nancy Pelosi. Misschien wordt donderdag opnieuw gestemd.

Handelaren op de New Yorkse beurs zien op televisie dat het Huis van Afgevaardigden het financiële noodplan afwijst. Foto AP

‘Ik ben diep teleurgesteld’, zei Bush na de beslissing van het Huis van Afgevaardigden. ‘Het plan was groot omdat we een groot probleem hebben. Onze strategie is om door te gaan en de problemen rechtstreeks aan te pakken.’ Minis - ter van Financiën Henry Paulson waarschuwde: ‘Dit is veel te belangrijk om te laten mislukken.’

Het plan werd getorpedeerd door Republikeinse afgevaardigden die het noodfonds van 700 miljard dollar een te grote staatsinterventie vinden. ‘Sta op voor een kleine staat en economische vrijheid. Sta op voor de Amerikaanse belastingbetaler. Wijs deze reddingsoperatie af’, zei afgevaardigde Mike Pence uit Indiana.

De dissidenten stellen minder ingrijpende maatregelen voor. Ze wijzen op de negatieve reacties op het plan bij hun kiezers, 36 dagen voor de Congresverkiezingen.

De Republikeinse onderhandelaar, senator Judd Gregg, waarschuwde echter dat banen verloren zullen gaan als het noodfonds niet begint met het opkopen van slechte schulden. Bush, Congresleiders en vele economen voorspellen hetzelfde. Kredietverstrekking is op het moment vrijwel bevroren, wat de economie grote schade toebrengt.

Bij de Democraten stemden 140 afgevaardigden voor en 95 tegen het noodplan. Bij de Republikeinen stemden 65 voor en 133 tegen.

Democratische en Republikeinse leiders in het Congres, die samen voor het noodplan hadden gepleit, gaven elkaar onmiddellijk de schuld van de mislukking.

De Republikeinse minderheidsleider in het Huis van Afgevaardigden, John Boehner, wees de beschuldigende vinger naar Nancy Pelosi. Die had vernietigend uitgehaald naar het economische beleid van Bush. Dat had sommige Republikeinen zo boos gemaakt dat ze tegen stemden, zei Boehner: ‘Ik denk dat we er gekomen waren vandaag als voorzitter Pelosi die partijdige toespraak in het Huis niet had gehouden.’

Maar de Democraten zeiden verontwaardigd dat de Republikeinen hun afgevaardigden niet hadden weten over te halen, en dat zo’n belangrijke beslissing niet af kon hangen van een korte verklaring: ‘Wij hebben gedaan wat we hebben beloofd.’

De verwerping van het plan is ook pijnlijk voor de Republikeinse presidentskandidaat John McCain.

Die had zijn campagne onderbroken om een akkoord te bereiken en eiste er reeds krediet voor op. Na de stemming riep hij politici op geen schuld toe te wijzen, maar verweet Obama en Democraten partijpolitiek gedrag. Obama riep Democraten en Republikeinen op hun verantwoordelijkheid te nemen.

Groter drama Wall Street dreigt

‘Mogelijk koersval van 20 procent als reddingsplan opnieuw wordt afgewezen’ * Dow Jones verliest recordaantal punten: 777.

D. van Hoogstraten (Volkskrant)

NEW YORK De beurzen in New York vertoonden maandag een dramatische daling terwijl de politieke overeenstemming over het economische reddingsplan van Washington uit elkaar viel. Het nieuws van de overname van de Wachoviabank, die met steun van Washington in handen van Citigroup kwam, bracht evenmin vertrouwen op Wall Street. De Dow Jones-index verloor bijna 7 procent: een dagrecord in punten (777) maar niet in procentpunten. De graadmeter van de technologiebeurs Nasdaq daalde meer dan 9 procent. De grootste zorg in New York betrof echter niet de beurskoersen, maar het ‘bevrie - zen’ van de kredietmarkten, waardoor banken en bedrijven onvoldoende geld kunnen lenen.

Mocht het reddingsplan later deze week nogmaals worden afgewezen, dan verwachten analisten in New York een dramatischer verval op de beurzen, van 10 of zelfs 20 procent. Zonder stabiliteit, vertrouwen en liquiditeit – de doeleinden van het reddingsplan – kan de beurs alleen maar omlaag gaan, zeiden beurshandelaren.

Intussen wordt de bankbranche kleiner en compacter. Dit proces is al enige tijd gaande; de zakenbanken die de ruggengraat van ‘Wa l l Street’ vormden, bestaan niet meer. En de overnames van Wachovia en vorige week Washington Mutual – tot voor kort solide banken – laten zien dat een ‘herschik - king’ van de branche plaatsheeft.

Met de overname van de meeste activiteiten van Wachovia door Citigroup ligt bijna eenderde van alle Amerikaanse banktegoeden bij drie giganten: JPMorgan Chase, dat onlangs Bear Stearns en Washington Mutual overnam, Bank of America, sinds deze maand de eigenaar van Merrill Lynch, en Cit igroup.

Citigroup zal 1 dollar per aandeel- Wachovia betalen, in totaal 2,2 miljard dollar. Ook neemt Citigroup de eerste 42 miljard dollar aan verliezen over, die Wachovia leed in de hypotheeksector. De federale bankverzekeraar FDIC draagt de verliezen boven dat bedrag.

‘Wachovia ging niet ten onder’, zo verzekerde de FDIC, die de overname regisseerde. Volgens Ben Bernanke, de voorzitter van de Centrale Bank in de VS, illustreert de overeenkomst ‘de onafgebroken toewijding van onze overheid aan financiële en economische stabiliteit’.

Wachovia en Washington Mutual raakte in de problemen door ‘giftige’ hypotheekleningen en afnemende liquiditeit. Banken lenen elkaar en andere ondernemingen steeds minder en tegen oplopende rentetarieven, waardoor de overheid zich gedwongen ziet garanties en steun te leveren om te voorkomen dat nog meer banken omvallen.

Hoewel conservatieve Republikeinen in Washington kritiek hebben op de ‘socialistische’ bemoeie - nis, krijgt het plan buiten het Congres steun. De conservatieve opiniepagina van The Wall Street Journal schreef dat het plan steun verdient ‘omdat het reëel gezien een poging is om middle America te beschermen tegen verdere schade door de fouten van Wall Street en Washington’.

Gaan ook in Europa banken als dominostenen vallen?

De kredietcrisis maakt steeds meer slachtoffers in Europa. Is het tij te keren?

Volkskrant (Giebert/Nieuwenhuis)

AMSTERDAM Je zou er bijna bang van worden. In de Verenigde Staten vallen banken al weken met donderend geraas om. Nu lijken de schokgolven van de financiële crisis ook Nederland en ons omringende landen bereikt te hebben. Een greep uit de rij Europese slachtoffers. Eerder dit jaar werd de Britse bank Northern Rock genationaliseerd. Vorige week nam Lloyds TSB de veel grotere concurrent Halifax Bank of Scotland (HBOS) over. Eerder ging de Duitse bank IKB kopje onder.

Maandag deed zich een stroomversnelling voor. In België wankelt verzekeraar Dexia. De Duitse bank Hypo kreeg een reddingslijn van de overheid toegeworpen. Ook in IJsland, Rusland en Denemarken moesten banken worden gered. Als klap op de vuurpijl biedt de redding van de eerste Europese grote consumentenbank – Fortis – op korte termijn geen soelaas.

Zondagavond presenteerde de ministers en toezichthouders van Nederland, België en Luxemburg opgelucht hun reddingsplan. Maar de dag erop kelderden de koersen naar recorddieptes.

Is het tij te keren? Staat Europa en Nederland hetzelfde te wachten als wat Amerika al maanden te verstouwen krijgt?

Vast staat dat de overheid iets moet doen. ‘Ingrijpen is absoluut noodzakelijk’, zegt Caspar de Vries, hoogleraar risicomanagement te Rotterdam. ‘Zonder ingrijpen had de crisis van Fortis kunnen overslaan naar de rest van de markt.’

Dit heet een systeemcrisis: de financiële markten functioneren niet meer. Economen noemen zo’n crisis ‘het ondenkbare’.

Halverwege stoppen met ingrijpen is geen optie. Oud-bankier Cees Maas van ING Bank refereert aan de reddingsoperatie dit weekeinde van Fortis. ‘Je gaat niet de ene dag ruim 11 miljard in een bank steken om hem dan een maand later om te laten vallen. De overheid heeft zich nu gecommitteerd.’

Maas weet dat elke regering elke bank kan redden. ‘De overheid kan immers onbeperkt geld drukken.

Maar daarmee heb je wel meer risico op inflatie.’

Zal het ook echt zo’n vaart lopen?

Gaan ook hier in Nederland de banken als dominostenen omvallen?

Nee, zegt Sylvester Eijffinger, in - vloedrijk hoogleraar economie te Tilburg. ‘De grootste lijken zijn nu wel uit de kast. De risico’s zijn bekend.

De enige bank die too big to fail is en in de problemen kwam, is Fortis. Al die beleggingsboeren staren zich blind op de beurskoersen en op de korte termijn. Kijk ook naar de lange termijn. En bedenk dat zondagavond de Nederlandse, Belgische en Luxemburgse overheid hebben duidelijk gemaakt dat ze het niet toestaan dat Fortis een systeemcrisis zal veroorzaken.’

Sweder van Wijnbergen, hoogleraar economie te Amsterdam: ‘De banken die in Duitsland, Denemarken en Groot-Brittannië in de problemen kwamen, waren gespecialiseerde banken. Hypotheekbanken, banken die alleen actief zijn in vastgoed, et cetera. Dit soort banken hebben wij niet in Nederland.

Dat deze banken in de problemen komen is droevig, maar geen ramp voor de economie.’

Van Wijnbergen verwacht niet dat ‘een belangrijke bank in de polder zal omvallen’. Van Wijnbergen: ‘Fortis was de enige mogelijke kandidaat, en deze bank zal toch kost wat kost overeind gehouden worden, zoals Bos en zijn collega’s donderdag hebben duidelijk gemaakt.

De andere grote Nederlandse banken komen niet in aanmerking.

ABN Amro is eigenlijk de gezondste bank van Nederland.

ING Bank voert momenteel een heel conservatief beleid. De Rabobank structureel een heel andere bank, namelijk een coöperatie.’

Maar dan slaakt Van Wijnbergen een cynisch lachje en zegt: ‘Aan de andere kant: als de kredietcrisis ons een ding heeft geleerd, is dat je nooit moet zeggen dat de laatste bank is omgevallen.’

Dinsdag, 30 september 2008

Europese Commissie vraagt actie VS 

De VS moet zijn verantwoordelijkheid in de financiële crisis nemen en met een snelle oplossing voor de problemen komen. Die oproep heeft de Europese Commissie gedaan. Een woordvoerder in Brussel toonde zich teleurgesteld dat het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden het reddinsgplan voor de financiële sector afgewezen heeft. Het strandde gisteren met 228 tegen 205 stemmen.

Volgens de Commissie hebben de Europese regeringen met het redden van banken als Fortis en Dexia laten zien dat ze in staat zijn stabiliteit te garanderen op de financiële markten.

WWW.NICKERIE.NET

E-mail: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics