Nickerie.Net, maandag 20 april 2009

Illegale downloads: dweilen met de kraan open

De consequenties van de veroordeling van Zweedse piraten zijn gering

Zweden - Oprichters van de Zweedse website Pirate Bay moeten de cel in wegens schending van copyright. Maar de gevolgen voor andere sites met links naar illegale bestanden lijken beperkt. Door onze redacteur Marc Hijink Screenshot van The Pirate Bay, een site die internetters gebruiken om muziek, films of bestanden te downloaden. Screenshot van The Pirate Bay, een site die internetters gebruiken om muziek, films of bestanden te downloaden.

Makkelijk zat. Maar het mag niet. Het aanbieden van links naar illegale bestanden is een overtreding van de auteurswet, aldus de Zweedse rechter, die gisteren vier oprichters van website The Pirate Bay veroordeelde tot een jaar celstraf en een boete van in totaal 2,7 miljoen euro. Het geld komt ten goede van de entertainmentindustrie, die zich zwaar benadeeld voelt door de massale illegale downloads. Door illegale kopieën zijn de cd-verkopen sterk gedaald en voelen filmproducenten, bioscoopeigenaren en dvd-verhuurders inmiddels dezelfde pijn.

Torrents

De rechtszaak trok wereldwijd veel belangstelling. Toch is Pirate Bay is maar één van de vele duizenden sites die weblinks naar torrents aanbieden, een handige verpakking voor digitale bestanden. Op Pirate Bay staan dus geen illegale bestanden kopieën, alleen de verwijzing naar het juiste torrent-bestand. De website heeft, zo beargumenteerden de verdedigers van Pirate Bay, geen invloed op de links die worden aangeboden door anonieme gebruikers. Het zouden net zo goed legale bestanden kunnen zijn die via de torrentsite gedeeld worden.

Dat is ook de redenering van Menno Weij van advocatenkantoor SOLV. Zijn kantoor verdedigde in 2002 ruilprogramma Kazaa, dat door Buma Stemra aangeklaagd was omdat het programma de auteurswet zou overtreden. De rechtbank gaf Buma Stemra aanvankelijk gelijk, maar het Gerechtshof vernietigde het vonnis, uiteindelijk met instemming van de Hoge Raad.

Uitwisseling

Weij: „Torrentsites zijn, net als Kazaa, in wezen gewoon internetplatforms, die worden gebruikt voor de uitwisseling van bestanden. En je bent als platform niet verantwoordelijk voor de gegevens die anderen er op publiceren. Tenzij onomstotelijk is aangetoond dat er iets onmiskenbaar onrechtsmatigs te vinden is. Dan moet je de betreffende link of het bestand weghalen. Maar je hoeft niet het platform te verbieden. Deze veroordeling in Zweden heeft geen invloed, op welke torrentsite in Nederland dan ook”, aldus de advocaat.

SOLV verdedigt ook de Nederlandse torrentsite Mininova, die nu onder vuur ligt. Volgende maand dient een civielrechtelijke procedure die Stichting Brein (Bescherming Rechten Entertainment Industrie Nederland) tegen Mininova aanspant.

Stichting Brein

Ook volgens Tim Kuik van Stichting Brein heeft de veroordeling van Pirate Bay geen rechtstreekse gevolgen. „In Nederland moet er voor elke rechtszaak tegen een torrentsite aparte bewijslast aangedragen worden.”

Wel wordt het volgens Kuik dankzij deze veroordeling eenvoudiger om buitenlandse servers van de torrentsite Pirate Bay plat te leggen. Hij vermoedt dat de Zweedse sitebeheerders zekerheidshalve kopieën gemaakt zullen hebben van hun websites, mocht de rechter Pirate Bay uit de lucht willen hebben. Ook in Nederland stond tot voor kort een server van Pirate Bay.

Kuik vindt dat torrentwebsites willens en wetens de auteurswet overtreden en daarvoor ook aansprakelijk zijn. „Deze websites krijgen miljoenen bezoekers per dag en verdienen geld met advertenties. Dat kunnen ze prima gebruiken om bestanden die als torrent worden aangeboden, van tevoren te filteren op illegale content.” Zo wordt het kaf van het koren gescheiden, terwijl Brein nu telkens moet bewijzen dat het om illegale bestanden gaat. „En zodra er dan een link verwijderd is, zet iemand anders dezelfde torrent er binnen de kortste keren weer op.”

Dweilen met de kraan open

Het blijft dus dweilen met de kraan open. Toch is Kuik hoopvol dat snel het „tipping point” bereikt wordt en de rechter torrentsites dwingt om preventief illegale bestanden te verwijderen. Dat is volgens Kuik het moment waarop het een gemiddelde internetconsument te veel moeite kost om een illegaal bestand te vinden en te downloaden. En dat hij of zij uit gemak kiest voor een betaalde legale download.

De zaak tegen de Zweedse internetpiraten is volgens Kuik een stap in de goede richting. Ook de IFPI, belangenbehartiger van de internationale muziekindustrie, beschouwt de veroordeling als een boodschap. „Ook voor kinderen, die nu beseffen dat wat ze tot nu toe deden, niet goed was.”

Technologische ontwikkeling

Maar het is nog maar de vraag of een torrentsites de illegale downloads daadwerkelijk terugdringt. Internetpiraten hebben de onhebbelijke eigenschap om voorop te lopen in de technologische ontwikkeling. Zo groeit het gebruik van cyberlockers, websites die tijdelijk opslag bieden voor anoniem gebruik. De links naar die bestanden worden uitgewisseld in blogs en forums.

Ook is Usenet, een van de oudste manieren om bestanden via het web uit te wisselen, herontdekt als bron van illegaal vermaak. Vroeger bevatten de Usenet-servers alleen nieuwsberichten, tegenwoordig zijn er enorme voorraden films en software te vinden. Een groot aantal websites indexeert de nieuwsgroepen en maakt de inhoud net toegankelijk als de torrentsites: makkelijk zat. Maar het mag nog steeds niet.

WWW.NICKERIE.NET

E-mail: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics