Nickerie.Net, woensdag 07 april 2010

Hoe gaan we de verkiezing in?  
Geplaatst: 07/04/2010

Paramaribo -  Recent is er een IMF rapport uitgekomen. Aan de hand hiervan had Dagblad Suriname een vraaggesprek met drs. Ashwin Ramcharan. Hij is Bedrijfskundige, woonachtig in Nederland en werkzaam als consultant bij een internationaal opererende bank. Ramcharan geeft in onderstaand artikel zijn mening over de economische situatie van ons land.

Wat vindt u van het IMF rapport?
Het is een prima rapport waaruit blijkt dat twee kabinetten Venetiaan het goed gedaan hebben. De competentie van de regering straalt er vanaf als we kijken naar de totale gezondheid van de economie. Echter de groei van de Surinaamse economie is met 2,5% aan de lage kant. Daarom zijn er belangrijke aandachtspunten waar ik graag uitleg bij geef, waaronder de stand van zaken betreffende de nationale schuld, de wisselkoers, de gezondheid van de lokale banken, de invoering van Fiso 2, de ambtenarensalarissen en de hoogte van het Surinaams belastingtarief en wat het allemaal kan betekenen voor de komende verkiezing en dus voor de Surinamer.

Hoe staat het met onze nationale schuld en wat betekent het voor de Surinamer?
De nationale schuld van Suriname is volgens het IMF een van de laagste in de regio. Suriname heeft de laagste nationale schuldenlast van de regio. En dat is een goede zaak. Het is van 37% in 2005 teruggebracht naar 19% in 2009, als deel van het Bruto Nationaal Product (de totale waarde van alles wat Suriname als land in staat is te produceren). Dit is een topprestatie! Dit is onder het bewind van NDP anders geweest. Toen bereikte de nationale schuld schandelijke hoogtes. Voor een ontwikkelingsland is het heel belangrijk dat buitenlandse investeerders zien dat een land niet onverstandig met geld smijt en zich in grote schulden werkt. Voor Surinamers is het belangrijk dat de wisselkoers stabiel is en de koopkracht gewaarborgd blijft of verbeterd wordt. Als de nationale schuld alle kanten op vliegt, worden alle salarissen minder waard en daalt de koopkracht.

Hoe staat het met de stabiliteit van de Surinaamse wisselkoers?
Volgens diverse berekeningen die het IMF heeft gemaakt, is de SRD overgewaardeerd ten opzichte van de US dollar. Dus opgelet, uw salaris kan al gauw minder waard worden. Er zijn drie berekeningen van het IMF die ik onder uw aandacht wil brengen. 1)Volgens de berekening van het IMF is de SRD ten opzichte van de USD 3-6% overgewaardeerd. 2) Uit een andere berekening blijkt dat er een groot verschil is tussen de officiële marktkoers en de koers van de zwarte markt en wel van ongeveer 5-7%. De SRD is dus minder waard op de zwarte marktkoers. 3) Als we kijken naar de koopkracht (de PPP (de Purchasing Power Parity)) berekening van het IMF, dan is de Surinaamse dollar 10% overgewaardeerd ten opzichte van de US-dollar. Er zit dus minimaal 10% lucht in de SRD. U doet er goed aan voor uw spaargeld in SRD er rekening mee te houden dat het met de komende verkiezing, als de foute partijen winnen, behoorlijk hard kan gaan. Uw geld en dus uw koopkracht kan binnen een paar maanden halveren in waarde. Er loert dus een daling van koopkracht om de hoek.

Wat meldt het rapport over de gezondheid van onze lokale banken?
Dit is een heel belangrijk punt. Uit het rapport blijkt dat twee staatsbanken niet voldoende gekapitaliseerd zijn, dus onvoldoende kapitaal hebben dan hetgeen vereist is. Het IMF adviseert dat de overheid spoedig moet helpen door geld bij te storten. Dit om te voorkomen dat de banken in grotere problemen geraken. Dit zou u ook kunnen raken als het gaat om uw eigen spaargeld. Het gaat om een bijstorting van 0.4% van het Bruto Nationaal Product. Wat op zich slechts een klein bedrag lijkt maar toch significant is. Men moet zich vooral afvragen hoe dit komt. Wat hebben de bankdirecteuren gedaan dat het zover is gekomen? Hier komt bij dat de non-performing loans (NLP), leningen waarop niet of nauwelijks wordt afgelost door bedrijven of personen, is gestegen. Er is geld uitgeleend door de banken, maar er komt geen aflossing binnen. Dit aantal leningen is gestegen van 7,9% naar 8,5%. De spannende vraag is hoe dit komt? Waarom betaalt men niet terug? Dit legt nog meer druk op de banken om hun huiswerk goed te doen en hun depositohouders niet te verrassen. Ik heb vaker in deze krant betoogd een garantiesysteem voor depositohouders in te voeren voor Suriname. U ziet hier het bewijs waarom er aandacht moet komen voor een garantiesysteem voor depositohouders.

Wat heeft het IMF te melden over Fiso 2?
Zoals u weet, is er veel te doen geweest bij uitvoering van Fiso 1, de inschaling van de 40.000 ambtenaren. IMF adviseert Fiso 2 uit te stellen. Hier ben ik het niet mee eens! De regering moet Fiso 2 uitvoeren. Fiso 1 heeft aardig wat gekost, maar heeft niet geleid tot hele rare schokken. Waarom zou Fiso 2 wel tot schokken leiden? Gegeven de lage nationale schuld moeten we niet het beste jongetje van de klas spelen. Wat het IMF adviseert, is prudent beleid maar de Surinaamse politici moeten zelf nadenken. Vooral het sociale aspect moet hier in overweging genomen worden. De 40.000 ambtenaren betalen belasting. Als ze door Fiso 2 meer geld zouden krijgen dan is het eigenlijk te vergelijken met een kleine tegemoetkoming. Ze betalen belasting en krijgen daarvan wat terug, een korting dus op hun belastingtarief. Hier is niets mis mee. Tevens is dat een herverdeling van de overheidsinkomsten. Men geeft belastinginkomsten, geïnd van de grote multinationals, door aan de Surinaamse burger, de ambtenaren. Hier is ook niets mis mee. Dit is een significante groep die ook een gezin heeft en monden moet voeden. Deze toename in salaris hoeft niet per sé te betekenen dat er inflatie optreedt, want dit geld kan ook naar de spaarrekening van de kinderen gaan. Ik voorzie niet dat men meteen een nieuwe auto gaat kopen met een bescheiden salarisverhoging. Dus de inflatievrees van het IMF is onterecht. Fiso 2 moet gauw doorgang vinden zodat de ambtenaren gecompenseerd worden voor de koopkrachtvermindering door ontwaarding, 10%, van de Surinaamse munt zoals ik al eerder noemde.

Wat vindt u van het belastingadvies van het IMF?
Het IMF adviseert om de bedrijfsbelasting niet te verlagen naar 36%. Hier ben ik het totaal niet mee eens! Belastingverlaging heeft altijd positief gewerkt. Kijk maar naar landen waar de belastingen laag zijn, daar bloeit het ondernemerschap. Ook hier moeten de politici goed bij nadenken en een eigen koers varen. Voor kleine en middelgrote bedrijven zou er zeker een forse belastingverlaging doorgevoerd moeten worden. Maar niet voor de grote mijnbouwbedrijven die flink vervuilen en onherstelbare schade aanrichten aan de Surinaamse natuur. Voor deze bedrijven moet gewoon het huidige belastingtarief gelden. En men hoeft ook niet bang te zijn dat deze bedrijven zullen vertrekken want grondstoffen kun je niet overal vinden, zeker niet zo makkelijk als in Suriname waar alles aan de oppervlakte ligt. Kleine, middelgrote en andersoortige bedrijven zouden 0% belasting moeten betalen. Zo houden ze meer over om ermee naar eigen inzicht te kunnen investeren in hun onderneming. Nu vloeien hoge belastingen naar de overheid en dat is niet de juiste plek. Het geld moet vloeien naar degenen die het hebben verdiend, de ondernemer zelf. Als de ondernemers zelf investeren, rolt het geld in de lokale economie en dat is een goede zaak omdat er werkgelegenheid bijkomt. Het kost ook geld om belastingen te innen. Dit vergeet men vaak. Gezien het feit dat 36% van alle belastinginkomsten in Suriname afkomstig zijn van de 3 grootste mijnbouwbedrijven is het verstandig dat de overheid zich concentreert op de grote vissen in plaats van de kleine en middelgrote ondernemingen. Hier zit ook de groeikans voor een land, want kleine en middelgrote ondernemers die willen investeren in Suriname zijn veel makkelijker te vinden dan grote multinationals. Daarom moet men hen aanrekken door lage belastingen. Hiermee stimuleer je ook klein en middelgroot ondernemerschap. Hierin past ook het idee van de Economic Free Zones, waar ik ook eerder over heb geschreven om buitenlandse investeringen te stimuleren. Lage of 0% belasting heeft altijd positief gewerkt en heeft een enorme aantrekkingskracht op ondernemers.

Wat betekenen al deze inzichten voor de aankomende verkiezing?
Het is een spannende tijd. De regering Venetiaan laat wederom een stevige staatskas achter. Voor een foute partij die aan de macht komt, is het een ideale situatie om de boel te plunderen. De dupe wordt dan weer het Surinaamse volk. Ze kunnen het land weer fors in de schulden steken door verspillende grote investeringen te doen. We hebben dit in het verleden gezien. Sommige partijen hebben er een handje van. Als ze maar hun mond opentrekken, schiet de nationale schuld omhoog of als ze langs de Centrale Bank van Suriname rijden, verdampen alle reserves met alle gevolgen van dien. Zonder het duo Venetiaan en de heer Telting, als wijze prudente heren, is het een grote konverjarie waar het Surinaamse volk de rekening van mag betalen, vrees ik.

WWW.NICKERIE.NET

E-mail: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics