Nickerie.Net, vrijdag 11 februari 2011

Laat term 'Bollywood' achter in de montagekamer

Het begrip staat in het gezaghebbende Engelse woordenboek Oxford English Dictionary, maar voor veel filmexperts heeft de term Bollywood weinig te maken met waar de filmindustrie in India voor staat. Zij pleiten voor een nieuw woord, dat de vele aspecten van de film in India omvat: "Sinds de term werd geïntroduceerd is het ons een gruwel geweest ", zegt de Nederlandse Indiase filmexpert Marijke de Vos.

De Indiase acteur Salman Khan gaf het debat een nieuwe wending toen hij vorige week een nieuw woord voor Bollywood voorstelde: de wereldberoemde Indiase filmindustrie zou 'HiFi' moeten worden gedoopt. Dat staat voor Hindi Film Industry. Hij noemde de naam Bollywood verschrikkelijk. De term Bollywood is uitgevonden toen de stad Mumbai nog bekend stond als Bombay. "Dat is niet hoe de huidige filmwereld van Mumbai genoemd moet worden", klaagde hij.

Marijke de Vos, een leidende deskundige op het gebied van films uit India en auteur van verschillende boeken over het onderwerp, zei tegenover de Wereldomroep dat Khan gelijk heeft. "Ik heb de term altijd verafschuwd", zegt ze. "Hij is niet eens in India bedacht - hij is in de jaren '80 door een Britse journalist uitgevonden, die geen idee had hoe hij de typische stijl van de buitenlandse film moest noemen."

Hollywood remakes
Naar het schijnt is de term Bollywood geïnspireerd door de gewoonte in die tijd om Indiase versies te maken van hitfilms uit Hollywood. "Dat gaf de Indiase film een negatief imago", zegt De Vos, "en daarom kreeg de term Bollywood een negatieve betekenis. Het klinkt denigrerend, alsof de Indiase film het arme broertje is van Hollywood."

Ondanks de kritiek uit de Hindi filmindustrie werd de term Bollywood een begrip in de internationale filmwereld, zelfs in India. "Je ziet de naam in showbiz- en roddelbladen", zegt de Vos, "want het is een gemakkelijke manier om de film uit India aan te duiden."

Verbannen
Maar het is de hoogste tijd om Bollywood te verbannen uit de montageruimtes, zegt de Vos. "Wat bedoelen we eigenlijk als we een film classificeren als Bollywood? De typische kitscherige zang- en dansfilms of de Indiase films uit de filmhuizen, of mischien zelfs allebei?", vraagt ze zich af.

"De Indiase film is te gevarieerd om een hele industrie onder één noemer te classificeren", klaagt De Vos. "Tamil films zijn bijvoorbeeld heel anders dan Bengaalse films. Toch maakt de internationale filmindustrie meestal geen onderscheid."

Clichés
Een nieuw woord bedenken voor de Indiase film betekent meer dan alleen dat - het betekent ook dat de (westerse) houding tegenover de Indiase film wordt geherdefinieerd, zegt De Vos. "We moeten af van alle clichés en verkeerde ideeën over Bollywood films. De Indiase film heeft zoveel meer te bieden dan alleen die vermoeiende clichés."

Dus Europese en Amerikaanse filmfans hebben misschien een verkeerd beeld van Indiase films, maar hoe is dat andersom; hebben Indiase filmliefhebbers het juiste beeld van de Europese of Hollywood films? De Vos denkt dat ook zij denken in clichés.

Grote verschillen
"Er is een groot verschil tussen Nederlandse en Britse films. Toch zien veel mensen de Europese film als een eenheid", zegt ze. "Net zoals er een groot verschil is tussen een succesvolle grote Hollywoodfilm en een kleine Amerikaanse filmhuisfilm. Dus er bestaat nog steeds een verkeerd beeld over Westerse films in India. Europese films worden omschreven als te langdradig en ze hebben moeite met de taal en ondertiteling. Het zal veel tijd kosten om dat te veranderen."

De Vos hoopt dat de term Bollywood zo snel mogelijk geschrapt wordt uit de internationale filmvocabulaire. "Hoe meer Indiase films mensen hebben gezien, hoe meer ze zich zullen realiseren dat elke andere term meer recht doet aan de industrie", zegt ze. "Je moet alleen deze grote kunstvorm wat beter begrijpen."

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics