Nickerie.Net, vrijdag 17 februari 2012

ANIL RAMDAS

1958-2012

Anil Ramdas (Paramaribo, 16 februari 1958 - 16 februari 2012) was een Surinaams-Nederlands schrijver, journalist en programmamaker.

Ramdas is de zoon van een onderwijzer en een radiomaakster. Hij groeide op in een orthodox-hindostaanse gemeenschap in Nickerie en in de hoofdstad Paramaribo. In 1977 vertrok hij naar Amsterdam om sociale geografie te studeren. Tijdens zijn studie verbleef hij onder andere in Bombay en op Curaçao. Hij verrichtte oral history-onderzoek over de invloed van de katholieke kerk en het bedrijfsleven (Shell) op de man-vrouwverhoudingen op Curaçao. In 1986 studeerde hij cum laude af op een theoretische scriptie over de manier waarop mensen heersende ideologieën verwerken in hun levensverhalen.

Vervolgens deed Ramdas onderzoek voor de Universiteit van Amsterdam naar de wijze waarop vluchtverhalen van asielzoekers door de vreemdelingendiensten worden geconstrueerd. De publicatie van zijn eerste bevindingen in 1987 in een onderzoeksrapport van Amnesty International leidde tot een kort geding, aangespannen door het Ministerie van Justitie, dat zich op het standpunt stelde dat de door hem verzamelde gegevens een vertrouwelijk karakter droegen. Het ministerie verloor de zaak, waarna het in hoger beroep eiste dat in het aanstaande proefschrift sprake moest zijn van ‘absolute anonimisering’, waarbij geen van de vijfhonderd vluchtverhalen van asielzoekers mochten kunnen worden herleid tot de dertien vreemdelingenrechters (leden van de toenmalige Commissie Vreemdelingen). Deze eis werd door gerechtshof ingewilligd, waarna Ramdas zijn promotieonderzoek vroegtijdig staakte.

In 1989 werd hij redacteur van De Groene Amsterdammer en in 1990 en 1991 was hij samen met Stephan Sanders verantwoordelijk voor de tweewekelijkse essay-bijlage, die tot doel had een voor Nederland nieuwe vorm van essayistiek te ontwikkelen, waarin de persoonlijke, de journalistieke en de wetenschappelijke observatie met elkaar werden verbonden.

In 1992 werd Anil Ramdas columnist, essayist en reisverslaggever van NRC Handelsblad. In hetzelfde jaar was hij te gast in het VPRO-televisieprogramma Zomergasten, waarin de journalistieke en essaystische methode werd toegelicht aan de hand van film- en documentairebeelden. In 1993 en 1994 presenteerde hij voor de VPRO In Mijn Vaders Huis, een serie interviews met denkers als Stuart Hall, Kwame Anthony Appiah, Arjun Appadurai, Nawal el Saadawi, Frits Staal, Benedict Anderson, Edward Said e.a. Deze interviews over de botsing van culturen en de rol van de wetenschap en de media daarin werden in twee delen uitgegeven.

Van 1995 tot en met 1997 maakte Ramdas het wekelijkse VPRO-radioprogramma Zilte Stranden, waarin wereldreizigers een uur lang werden geïnterviewd. Van 1998 tot en met 2000 presenteerde hij het NPS-radioprogramma Weldenkende Mensen, gesprekken met (ervarings)deskundigen over actuele kwesties. In 1995 maakte hij voor de VPRO samen met filmer Fred van Dijk een vierdelige documentaire over Suriname, onder de titel Wel de snack maar niet de saus. Een jaar later produceerde hij, ook met Fred van Dijk, een driedelige documentaire over de 'ontdekking' van Afrika, onder de titel Vraag het aan de maan.

Van 1997 tot en met 2000 presenteerde hij samen met Stephan Sanders voor de VPRO het media-programma Het Blauwe Licht, waarin 'close reading' van televisieprogramma’s en nieuwsfoto's werd beoefend. In 2005 maakte hij (samen met Peter van Ingen) voor de VPRO de thema-avond De grote avond van de beschaving.

Van 2000 tot en met 2003 was Ramdas buitenlandcorrespondent voor NRC Handelsblad in India. In 2003 werd hij directeur van het debatcentrum De Balie in Amsterdam. Eind 2005 stopte Ramdas bij De Balie, nadat het debatcentrum tijdens zijn directeurschap in de financiële problemen was geraakt.[1] In 2007 vestigde hij zich een jaar lang in Suriname en schreef op grond daarvan Paramaribo: de vrolijkste stad in de jungle (2009) waarin hij op kritische wijze zijn geboorteland beschouwt. In 2011 debuteerde hij met zijn roman Badal, over het leven van een zwarte intellectueel in het Nederland van de afgelopen twintig jaar.

Voor NRC-Handelsblad was hij, samen met Maarten Huygen, de De Reizende Commentator van de krant. Verder was Ramdas gastcolumnist van De Groene Amsterdammer en schreef hij maandelijks een essay voor het Vlaams-Nederlands Huis deburen.eu. Sinds september 2010 presenteerde hij het opiniepogramma Z.O.Z. dat voor de VPRO wordt geproduceerd door het mediabedrijf MTNL.

Prijs

 1997 – E. du Perron-prijs voor zijn gehele oeuvre

Werken

 1984 - Leven om te werken, werken om te leven opstellen ter voorbereiding van het onderzoek te Curaçao (zonder publicatie)

1985 - De factor arbeid op Curaçao: een analyse in histories perspectief in: Brasia vol. 6 nr. 5.

1987 - De dans en de dansers: biografiese vertellingen uit Curaçao over voorstellingen van man-vrouw verhoudingen

1987 - Goden en marionetten. Een verkenning van ideologie, discours, subjectiviteit afstudeerscriptie (zonder publicatie)

1987 - Zekerheid en eenzaamheid in het huishouden; Mannen en vrouwen in de productie en de consumptie onderzoeksverslag (zonder publicatie)

1988 - De strijd van de dansers, biografische vertellingen uit Curaçao uitgeverij SUA (verkorte versie herdrukt door Rainbow Pocketboeken / Maarten Muntinga BV, 1994)

1988 - Laclau/Mouffe en de Marxisten: een verhouding van liefde en haat. s.n. (geschreven voor het tijdschrift Krisis, zomer 1988)

1992 - De papegaai, de stier en de klimmende bougainvillea, essays, De Bezige Bij. Vijfde druk 2000.

1992 - Tussen de regels: vluchtelingen en detentie met Thomas Spijkerboer, in: NJCM-bulletin; vol. 17, afl. 1, pag. 15-34

1993 - In Mijn Vaders Huis, deel 1 Mets

1994 - In Mijn Vaders Huis, deel 2 Mets

1994 - Het besluit van Mai novelle, De Bezige Bij.

1995 - Een Surinaamse Ballade:’wel de snack maar niet de saus’, verslagen en foto’s (van Fred van Dijk) van reizen naar Suriname, De Bezige Bij.

1996 - De beroepsherinneraar en andere verhalen, essays en verhalen, De Bezige Bij

1996 - De kracht van cultuur: onze creatieve verscheidenheid; Commentaren bij het Rapport van de Wereldcommissie voor Cultuur en Ontwikkeling (met anderen) Koninklijk Instituut voor de Tropen

2000 - Het geheugen van de stad levensverhalen van migrantenfamilies, in opdracht van Wereldmuseum Rotterdam, uitgeverij Balans.

2004 - Zonder liefde valt best te leven, correspondentie uit India opstellen over de rol van de journalist in vreemde culturen, De Bezige Bij.

2005 - Culturele diversiteit en de media, Katholiek Instituut voor Massamedia (KIM), 2005.

2008 - Weg uit Babylon, verhalen en essays over culturele miscommunicatie, samengesteld door Rachida Azough en Anil Ramdas, uitgeverij Augustus, 2008.

2009 - Paramaribo: de vrolijkste stad in de jungle De Bezige Bij. Vijfde druk 2010.

2011 - Badal De Bezige Bij.

Lezingen

 1992 - Van Lier lezing: Heimwee: bron van weemoed of inspiratie, De Balie

1993 - Den Uyl-lezing: Ethiek als Vitaal Belang: de mislukte relatie van Nederland met Suriname, De Bezige Bij

1997 - Socrateslezing: De Nerveuze Samenleving, een beschouwing over multiculturalisme, Rekenschap, tijdschrift voor wetenschap en cultuur

1997 - Van der Leeuw lezing, coreferent van Ben Okri, De Volkskrant

1998 - Abel Herzberglezing: Een schijn van waardigheid: de verzonnen levens van migranten, De Rode Hoed

2005 - Ien Dales Lezing: Gevestigden en Buitenstaanders: Norbert Elias en de "toon" van het debat, NRC Handelsblad

2006 - KIM-essay: Lezer is klant noch koning: de paniek in de krantenwereld, Tilburg, Enschede, Nijmegen.

2007 - Gerard Reteig Lezing: Over Lassie en Surinaamse straathonden: de dubbele loyaliteit van allochtone schrijvers, MTNL

2009 - Seva Lezing: Tussen schuldgevoel en verantwoordelijkheid: de giften van migranten aan herkomstlanden.

CV

1970-1976: Lyceum Paramaribo, vwo

1977-1986: Sociale geografie, Vrije Universiteit, Universiteit van Amsterdam

1986-1987: Onderzoeker Universiteit van Amsterdam

1987-1993: Redacteur De Groene Amsterdammer

1991: Essayist en columnist NRC Handelsblad

1996-1998: Bestuurslid Prins Clausfonds

1997-1999: Lid Raad van Cultuur

1997-2000: Presentator Het blauwe licht VPRO

2000-2003: Correspondent New Delhi NRC Handelsblad

2003-2005: Directeur debatcentrum De Balie

2010: Presentator discussieprogramma Z.O.Z. VPRO/MTNL

Externe link

• Profiel bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
• deBuren

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics