Nickerie.Net, vrijdag 14 september 2012

Kabinetsformatie VVD en PvdA - hoe moeilijk wordt het?

Den Haag - De PvdA en VVD zijn tot elkaar veroordeeld. Maar de weg Paars, of Paars min (zonder D66) ligt vol met obstakels. Z24 zet de belangrijkste op een rij en schat de kansen op een compromis. Meerderheid Kunduz weg: hoe verder met hypotheekrenteaftrek en forensentaks?

Onderdeel	VVD	PvdA	Mogelijke compromis? VVD/PvdA
Bezuinigingen	- VVD wil per saldo ruim 22 miljard euro ‘ombuigen’, ofwel: bezuinigen. Dat doet geen partij de liberalen na. Zorg en sociale zekerheid worden het hardst aangepakt. Veiligheid en infrastructuur krijgt er juist geld bij.	- PvdA hakt ook flink. De teller loopt bij de sociaal-democraten op een netto bezuiniging van ruim 15 miljard. Ook PvdA buigt het meest om bij zorg en sociale zekerheid, al wordt een flink deel daarvan via de lasten voor lage inkomens terug gegeven. Extra geld heeft de PvdA verder over voor ambtenarensalarissen (geen nullijn).	Zeven miljard euro is het verschil tussen VVD en PvdA. Dat is fors maar niet onoverbrugbaar. De VVD zal hard vasthouden aan het plafond voor het tekort van 3 procent. De PvdA zal zich daar waarschijnlijk naar voegen. Het wordt een afruil tussen bezuinigen en repareren voor de lage inkomens en uitkeringen. De VVD heeft bij het Kunduz-akkoord laten zien daar verrassend flexibel in te zijn. Lastig wordt wel een eventuele extra bezuiniging op defensie. De PvdA wil het, maar de VVD is mordicus tegen.
Inkomstenbelastingen	- VVD wil de arbeidskorting verhogen. Dat is de 1000 euro voor iedere werkende, die Rutte tijdens de campagne in de strijd gooide.	- PvdA wil de arbeidskorting afschaffen voor ondernemers, en verhogen voor mensen in loondienst. Bovendien staat er in het PvdA-programma een nieuw tarief van 60 procent voor inkomens van boven de anderhalve ton.	Dit zijn tegenstrijdige voorstellen. De VVD kan met een belastingverhoging louter voor ondernemers moeilijk instemmen. En ook het hoge belastingtarief doet de liberalen rillen. Maar de PvdA zal enige vorm van extra nivellering via de inkomstenbelasting eisen. Misschien dat er via een afruil met de hypotheekrenteaftrek wat valt te regelen (zie verderop).
Btw	- VVD laat de btw-verhoging naar 21 procent uit het Kunduz-akkoord intact.	- PvdA wil het hoger btw-tarief terug brengen naar 19 procent.	Hogere btw levert ruim vier miljard euro op. Ieder jaar weer. Dat is een inkomstenstroom die de politici moeilijk kunnen laten liggen. De verhoging is al doorgevoerd als een eventueel kabinet Rutte-Samsom van start gaat, dus kleeft niet aan de nieuwe regering. Daarom lijkt het onwaarschijnlijk dat de PvdA dit punt gaat binnenhalen.
Hypotheekrenteaftrek	- VVD houdt zich aan de Kunduz-afspraak dat nieuwe gevallen alleen renteaftrek krijgen over een hypotheek waar op wordt afgelost. Maar verder wil de partij niet gaan. Bestaande gevallen houden hun volledige renteaftrek.	- PvdA wil bestaande hypotheken ook aanpakken. Er komt – op termijn – een maximaal percentage van 30 procent waartegen de hypotheekrente mag worden afgetrokken. En de schuld waarover mag worden afgetrokken krijgt een maximum.	De renteaftrek is een potentieel breekpunt in de onderhandelingen. Maar het is niet bij voorbaat onmogelijk. Bij de Kunduz-onderhandelingen heeft de VVD al bewogen, de renteaftrek is minder taboe dan twee jaar geleden. Bovendien is er misschien een slimme uitruil mogelijk tussen renteaftrek en lagere belastingen. Als de PvdA wil dat er tegen een lager tarief wordt afgetrokken, kan de VVD eisen dat dan ook het hoge belastingtarief zelf omlaag gaat. Allemaal op de langere termijn, als de begroting het toestaat natuurlijk. Zo kunnen beide partijen hun zin.
AOW-leeftijd	- VVD: AOW-leeftijd sneller omhoog dan afgesproken in Kunduz-akkoord.	- PvdA: AOW-leeftijd langzamer omhoog dan Kunduz, en uittreden met 65 jaar moet mogelijk blijven.	Zal moeizame onderhandeling zijn, maar anders dan bij de zorg is er een bijna oneindig aantal varianten te bedenken van tussenoplossingen. PvdA wil er in elk geval uitstel uitslepen voor de ‘ zware beroepen’ of voor mensen met een lang arbeidsverleden. De optie om met een lagere uitkering al op 65 uit te treden, stond in het pensioenakkoord dat samen met kabinet Rutte-Verhagen ten onder ging. Het is niet duur dus wellicht kan de VVD hier bewegen.
Zorg	- VVD wil voortvarend doorgaan met stimuleren van marktwerking in de zorg.	- PvdA wil af van de markt en terug naar een bureaucratische budgettering van de zorg.	Dit wordt het moeilijkste onderwerp van de onderhandelingen. De plannen van VVD en PvdA overlappen elkaar nergens en beide partijen hebben zich diep in hun standpunt ingegraven. Je kunt niet meer markt en een meer budgettering doorvoeren. Het gaat hier om een echte richtingenstrijd, waar een compromis niet in zicht lijkt. Alleen een ruil met andere beleidsterreinen kan een oplossing vormen. Bijvoorbeeld: de PvdA krijgt z’n budgetten, als de VVD de arbeidsmarkt mag hervormen. Paars1 wist op deze pragmatische wijze standpunten uit te ruilen. Misschien dat het nu weer lukt.

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics