Nickerie.Net, dinsdag 30 oktober 2012

Suriname heeft één hoofdstad - Bouterse vertrapt de traditie

Paramaribo - Essayist Theo Para, auteur van het boek De schreeuw van Bastion Veere , vindt dat de nationale traditie om het onafhankelijkheidsdefilé, de parade en receptie in de hoofdstad – op het Onafhankelijkheidsplein – te houden, door de president moet worden gerespecteerd. Nationale symbolen behoren toe aan de generaties.

Defilé op 25 november 2010. (Foto: Edward Troon)

Een hoofdstad is meestal, maar niet altijd, het bestuurscentrum van een land. In alle gevallen echter heeft het een belangrijke symboolfunctie. Als in oorlog de hoofdstad zou vallen gaat daar een belangrijke demoraliserende werking vanuit. Paramaribo had tot voor kort onomstreden die symboolfunctie van nationale eenheid die een hoofdstad past. Zeker in een land dat bestaat uit nationale minderheden, een land van etnische diversiteit, zijn de allen samenbindende, want geaccepteerde, nationale symbolen van meer dan denkbeeldige betekenis voor het vreedzaam en vruchtbaar samenleven. Symbolen worden gevoed en onderhouden door traditie. Bij de Marrons en verschillende andere bevolkingsgroepen is die traditie uiting van respect voor de voorouders, de erflaters. Respect voor de erflaters voedt het besef bij de huidige generatie dat ook zij erflaters zijn. De idee een schakel te zijn in het leven der generaties voedt het bewustzijn van een verantwoordelijkheid dat verder reikt dan het korte termijn eigenbelang. Het tegenwoordig populaire idee van duurzame ontwikkeling vindt daarin zijn filosofische grond.

Draagvlak

Het veranderen van tradities die de nationale symbolen schragen hoort op zorgvuldige en transparante wijze te geschieden. Dwars door partijen en groeperingen moet draagvlak gezocht en gevonden worden, opdat meer eenheid en niet dyugu dyugu het gevolg is. De schijn van partijpolitiek scoren met nationale symbolen moet te allen tijde worden voorkomen. De staat hoort allen toe, een ieder is gelijk voor de wet. Een goed onderbouwd voorstel doen, de Nationale Assemblee en de civil society de kans geven daar kritisch naar te kijken en vervolgens een gedragen, deugdelijk onderbouwd formeel besluit nemen. Dat is de inclusieve weg die de natie empoweren.

Met symboolpolitiek van de willekeur ondergraaf je de nationale symboliek en daarmee het sentiment van nationale eenheid en historische continuïteit. Een president die kundig is in bestuurlijke regie draagt er zorg voor dat in de communicatie van de overheid met de bevolking de wettelijk bepaalde functies, verantwoordelijkheden en bevoegdheden herkenbaar zijn. Het is niet aan een districtscommissaris (dc) om de informatie en motivatie over het onderbreken van de nationale traditie van het onafhankelijkheidsdefilé aan de bevolking mede te delen.

Zelfamnestiewet

In de media verschenen berichten dat de ACP-EU conferentie een reden zou zijn voor verplaatsing van het onafhankelijkheidsdefilé naar Nickerie. DNA-vicevoorzitter Ruth Wijdenbosch vroeg zich hardop af of er niet wordt gevlucht voor de ACP-EU conferentie vanwege de weigering van de EU-parlementsleden om president Bouterse toe te laten op de ACP-EU conferentie.

De Europarlementariërs hadden immers unaniem hun sterke afkeuring uitgesproken over de zelfamnestiewet en het drugsgerelateerde strafblad van president Bouterse. Het gênante beeld op 37 jaar onafhankelijkheid zou dan zijn: uit angst voor de kritiek van buitenlandse parlementariërs op zijn strafbad en zelfamnestiewet is de president-hoofdverdachte met al zijn troepen de hoofdstad ontvlucht. Daarom haastte Limburg zich te verklaren dat de ACP-EU conferentie niet de ‘officiële reden’ was, hij ontkende niet dat het een informele reden was.

Anti-Paramaribo sentiment

Een president die staat voor nationale eenheid laat geen ruimte voor overheidsfunctionarissen om anti-hoofdstedelijke sentimenten te bespelen. Joeloemsingh heeft getracht met het anti-Paramaribo sentiment zijn districtsdefilé te verdedigen. ‘Suriname is meer dan Paramaribo.’ Met provinciaalse verongelijktheid bespeelde de dc de akkoorden van verdeel- en heerspolitiek en Limburg gaf het ‘officieel’ de een naam:’decentralisatiegedachte’. Waar blijft juist op onafhankelijkheidsdag de nationale gedachte? Suriname is niet het enige land waarin de ontwikkeling, zowel economisch als cultureel, in de hoofdstad voorop loopt.

In een sociaal en democratisch beleid hoort een streven de onevenwichtigheden in ontwikkeling tussen stad en district tegen te gaan. Het hebben van een sterke hoofdstad hoeft met dat streven helemaal niet strijdig te zijn. Sterker, een sterke hoofdstad met oog voor de echte noden van het district kan juist de districtsontwikkeling katalyseren. Het ongedaan van de government-take en compenseren van de dramatische koopkrachtsdaling na de devaluatie zou bijvoorbeeld in a l l e districten daaraan veel meer bijdragen dan een defilé-show in één district. Overigens is in de Surinaamse situatie de politieke invloed van de hoofdstedelijke burger door de sterke mate van onevenredigheid in het kiesstelsel sterk achtergesteld ten opzichte van die van dunner bevolkte districten. Het anti-hoofdstedelijk gestook zou dus best een toontje lager kunnen. Verdeel- en heerspolitiek levert de NDP misschien stemmen op (Nickerie en Wanica zijn traditioneel VHP-districten), voor land en volk is het een uiterst schadelijke weg.

Staatscircus

Een waarachtige president is niet op zoek naar ‘oh wat is Hij geweldig!’- applaus maar naar wegen de reële levensbehoeften van zijn volk te bevredigen. In zijn verdediging van zijn districtsdefilé heeft Joeloemsingh zich niet zozeer dc van Nickerie, maar een aanhanger van de president (NDP) betoond. Geen woorden van zelfwaardering voor de Nickeriaanse bevolking. Niets over de culturele en sociaal-economische bijdragen van de mensen van Nickerie. Geen poging tot positieve motivatie waarom Nickerie het defilé zou moeten krijgen. Nee, Joeloemsingh sloofde zich, evenals zijn mentor Rashied Doekhie (NDP), uit in lofuitingen jegens de President. Hoe geweldig is Hij!, Hij denkt ‘out of the box’!, Hij geeft ‘invulling aan het decentralisatieproces’! en Hij laat Nickerie ‘historie schrijven’!. Onvervalste persoonsverheerlijking! Maar wat geeft de president eigenlijk aan Nickerie?

De symbolische kracht van het onafhankelijkheidsdefilé ligt in zijn nationale traditie, waarbij de situering op het Onafhankelijkheidsplein in de hoofdstad een cruciaal aspect is. De president geeft met het districtsdefilé noch een traditie, noch een perspectief op traditie, want buiten zijn eigen partij geniet het geen draagvlak, het is een partijgebonden ‘traditie’. Wat er gebeurt is dat de nationale traditie van het onafhankelijkheidsdefilé wordt gedegradeerd tot een rondreizend gewapend staatscircus. Evenals alle andere Surinamers zouden de Nickerianen niet blij moeten zijn als nationale staatshandelingen verworden tot potsierlijke partijpolitieke stunts op kosten van de belastingbetaler.

Geleend gezag

Op 25 november willen de betrokken NDP-bestuurders met het districtsdefilé niet alleen de Nickeriaanse bevolking imponeren, zij willen met de onverkwikkelijke annexatie van de onthulling van het borstbeeld van mr. Jagernath Lachmon op oneigenlijke wijze politiek gezag lenen. Wie oprecht een erflater eert, betoont ook respect voor zijn nalatenschap. Lachmon was oprichter van de VHP, een partij waar hij tot het laatst zijn leven aan had gewijd. Onder Chandrikapersad Santokhi is die partij nog springlevend en vertolkt zij onverminderd Lachmon’s idealen: geweldloosheid, democratie, rechtvaardigheid, verbroedering, ontwikkeling en Surinaams-Nederlandse vriendschap. Een echte burgervader zou juist in de verbroederingsgeest van Lachmon bescheidenheid moeten tonen en de partij van Lachmon de plaats toekennen die het in deze verdient: een leidende rol.

Het deugt niet om onder het aanroepen van ‘staatsman’ te proberen Lachmon af te scheiden van zijn partij. Het is onzin te denken Lachmon buiten de politiek te kunnen houden. Dat is als een schrijver buiten de literatuur houden. Meer dan ‘staatsman’ (lees bestuurder) was Lachmon volksvertegenwoordiger, politicus. Hij wilde wel voorzitter van de volksvertegenwoordiging zijn, maar bedankte voor een plaats in de regering. Lachmon was de VHP, de VHP was Lachmon. Dat niet erkennen is Lachmon miskennen. En als Joeloemsingh juist in de aanloop naar de onthulling van het borstbeeld, de VHP, de partij van Lachmon, voor alles wat vies en vuil is uitscheldt dan bewijst hij dat zijn sentimenteel ge-pappa Lach niet meer is dan lippendienst. Joeloemsingh heeft vanuit rechtsstatelijk oogpunt met zijn dyugu dyugu beleid rond de onthulling van het borstbeeld van mr. Jaggernath Lachmon een doodzonde begaan: hij heeft de overheid deelgenoot gemaakt van een partijpolitieke vete. Hij was verantwoordelijk voor saamhorigheid en eensgezindheid van alle Nickerianen, ongeacht politieke gezindheid, en daarin heeft hij volledig gefaald.

Excuses

Een presidentiële erkenning van de verdiensten van mr. Jagernath Lachmon is gepast. Deze president zal evenwel, wil hij dat geloofwaardig doen, eerst een andere stap moeten zetten. Bouterse heeft als militair dictator in de jaren tachtig mr. Jagernath Lachmon en zijn VHP van hun grondrecht op politieke activiteiten beroofd. Hij heeft Lachmon evenals zijn landgenoten beperkt in zijn elementaire persoonlijke vrijheid met een avondklok en noodtoestand. Hij heeft Lachmon van zijn grondrechten beroofd door de grondwet af te schaffen.

Bouterse heeft Lachmon publiek en persoonlijk beledigd door te roepen dat ‘hij tomaten moet gaan planten’. Zelfs na het tekenen van het condoleanceregister in het parlementsgebouw in 2001 kon DNA-lid Bouterse het niet nalaten op dat moment, in strijd met de Surinaamse rouwtraditie, de overleden Lachmon een trap na te geven. ‘Lachmon was koloniaal in zijn denken’. In 1993 werd met een granaat uit de voorraad van de Militaire Politie een aanslag gepleegd op de woning van Lachmon. De VHP-leider typeerde het als ‘een zware politieke intimidatie’. Evenals bij de moord op inspecteur Herman Gooding en andere politieke misdrijven kwam het onderzoek niet verder dan ‘blinde muren’. Maar de Surinamers zijn erin geslaagd, tegen de cultuur van straffeloosheid in, toch een krachtig collectief geheugen op te bouwen. Wil de president op 25 november geloofwaardig het borstbeeld van mr. Jagernath Lachmon onthullen, dan zal hij eerst deze grote zoon van Nickerie, Suriname en de VHP zijn welgemeende excuses moeten aanbieden.

Theo Para

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics