Nickerie.Net, vrijdag 07 december 2012

Blijft er van hindoe-gemeenschap in Nederland alleen de roti-shop over?

Radj Bhondoe (7dec2012): 15 jaar geleden schreef ik dit provocerende artikel in Trouw, de inhoud is nog steeds even actueel. Kom as. zondag mee discussiëren over de toekomst van het Hindoeïsme in Nederland: http://www.facebook.com/events/229745710489655/

RADJ BHONDOE − Trouw, 15/11/97

De hindoe-gemeenschap vormt een kleine minderheid in de Nederlandse samenleving. De overlevingskansen van deze gemeenschap hangen in grote mate af van de mate waarin zij de eigen religieuze achtergrond weet te gebruiken om de uitdaging van de Nederlandse maatschappij te beantwoorden.

Hoewel de leer - Sanatan Dharma (eeuwige wet) - in feite de mens aanzet tot het 'op zoek gaan' naar het blijvende en dus het aanvaarden van gezonde uitdagingen stimuleert, maken hindoes van deze uitdagende kenmerken van de religie weinig gebruik. Deze zouden benut kunnen worden om de cohesie onder de hindoes in Nederland te vergroten, de huidige problemen aan te pakken en zich voor te bereiden op de toekomst van de hindoe-cultuur in Nederland.

De gemeenschap bevindt zich in een uiterst kwetsbare situatie. Behalve dat zij klein is, is zij ook nog eens hopeloos verdeeld in diverse stromingen. Er bestaat nog steeds geen landelijke overkoepelende organisatie die een leidende rol kan spelen bij het tot stand brengen van noodzakelijke voorzieningen en diensten voor hindoes.

Zo ontbreken opleidingen voor Pandits (hindoe-priesters). Pandits in Nederland moeten het in hoofdzaak hebben van zelfstudie en mondelinge overleveringen. Dit is geen eenvoudige opgave; de opgedane kennis uit Sanskriet en Hindi-geschriften - zo men deze al zelf kan lezen en op de juiste manier interpreteren - moet ook nog vertaald worden naar de maatschappelijke omstandigheden in Nederland. Een complicerende factor hierbij is dat een toenemend aantal hindoes niet meer in de eigen taal communiceert. En het blijft een lastig karwei om de jonge hindoes (de MTV-generatie die in toenemende mate kiest voor een niet-hindoe als partner) te interesseren voor het hindoeïsme.

De grootste bedreiging van de overlevingskansen van het hindoeïsme in Nederland komt misschien nog wel vanuit de hindoe-gemeenschap zelf. Deze kent namelijk een uiterst destructief en subtiel mechanisme van uitsluiting van hindoes die buiten de eigen cultuur een partner zoeken. Deze gemengde paren alsmede de kinderen die daaruit voortkomen worden over het algemeen niet geaccepteerd als hindoes (iets waarover liever niet gepraat wordt). Er is bovendien een groeiende groep van mensen (niet-traditionele hindoes) die belangstelling tonen voor de hindoestaanse cultuur (godsdienst, de spiritualiteit, yoga, ayurvedische geneeskunst etc.). Ook voor deze groep geldt dat ze slachtoffer zijn van het eerder genoemde mechanisme van uitsluiting en dus niet als volwaardige hindoes gezien worden.

Deze maatschappelijke realiteit heeft een dusdanig ontbindende werking, dat bij het blijvend ontbreken van een zekere mate van 'sturing' van het inpassingsproces in de Nederlandse samenleving, de kans dat de hindoe-gemeenschap geheel verdwijnt in de Nederlandse samenleving niet geheel denkbeeldig is. De kortzichtige kortetermijnvisie van de hindoe-leiders zal ingeruild moeten worden voor een bredere kijk, waarin strategische keuzes en positionering voor de toekomst een belangrijke plaats innemen.

Het inpassingsproces moet zodanig begeleid worden dat hindoes niet vervreemd raken van de eigen cultuur. Er zou gezocht moeten worden naar overeenkomsten tussen de westerse cultuur en hindoe waarden. Deze aanknopingspunten (zoals nuchterheid, doelgerichtheid, spaarzaamheid, soberheid etc.) kunnen gebruikt worden om te emanciperen in de samenleving zonder de eigen waarden op te geven. Een duurzaam Nederlands hindoeïsme zou het resultaat kunnen zijn van zo'n begeleid proces van identiteitsontwikkeling.

Wordt niet adequaat ingespeeld op de maatschappelijke ontwikkelingen dan is het opgaan van de hindoe-cultuur in de Nederlandse samenleving slechts een kwestie van tijd. Wat er dan van de hindoes zal overblijven zijn de roti-shops in de grote steden (de roti's zullen inmiddels ook zijn aangepast aan de Nederlandse smaak) en groepen mensen die er enigszins hindoestaans uitzien maar verder in sociaal en cultureel opzicht volstrekt vervreemd zullen zijn van de hindoe-cultuur.

De keuze is aan de hindoe-leiders in Nederland. Willen zij toewerken naar een dynamisch, duurzaam (en multi-etnisch) hindoeïsme voor de toekomst, dat berekend is op de Nederlandse omstandigheden, of de hindoestaanse gemeenschap toestaan een proces van fossilisering te ondergaan, waardoor de hindoe-cultuur in Nederland geleidelijk aan een zachte dood sterft en uiteindelijk slechts de eerder genoemde uiterlijke kenmerken - de fossielen - overblijven?

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics