Nickerie.Net, dinsdag 11 december 2012

Overpeinzingen bij 30 jaar 8 december

Robby Sohansingh (1945), ondernemer Robby Sohansingh was ondernemer. Somradj Robby Sohansingh werd geboren op 4 juni 1945. Op een creatieve wijze zaken doen en sociaal zijn, weet Robby haarfijn te combineren. Deze eigenschappen maken ook dat hij erg geliefd was bij zijn personeel. Het creatief zat hem al van jongsaf aan in het bloed. Musiceren was zijn hobby. Hij was bekwaam op het keyboard, met de saxofoon en het accordeon. Zijn publiek was vooral zijn familie, een gezin van acht kinderen van wie hij het tweede kind en oudste zoon was. Na zijn bedrijfskundige studie hielp hij zijn vader bij de leiding van het familietransportbedrijf in Paramaribo, dat later werd afgestoten en vervangen door onder meer een steenslagbedrijf. Robby wordt primair belast met de productie. De successen die hij boekte, maakten de import van steenslag en Suriname overbodig. ‘Hij was levenslustig, sympathiek en goudeerlijk, zo kende iedereen hem en zo is hij gebleven’, zegt zijn broer Danny. Omdat hij ook burgers in nood concrete hulp en oplossingen bood, groeide hij uit tot een landelijk alom gewaardeerde zakenman. Uit huwelijk met Astrid Kanhai werden drie kinderen geboren. Een traumatisch dieptepunt was de ontvoering van hun vijfjarige zoon Ravi, die totaal uitgeput aan handen en voeten gebonden werd teruggevonden. Toen op 25 februari 1980 het hoofdbureau van politie in brand werd geschoten tijdens de militaire staatsgreep, gingen alle harde bewijzen tegen de dader in rook op. Robby was kritisch over het nieuwe regime en bleef de militairen op zijn weg vinden. Zijn vader werd aangehouden vanwege verdenking van corruptie bij een openbare aanbesteding, maar moest wegens gebrek aan bewijs weer vrijgelaten worden. Al tegen het eind van 1980 zag Robby dat het land bergafwaarts ging. ‘Er zijn tekenen aan de wand dat immoraliteit, intriges en verraad, illegaliteit en corruptie hoge vlucht zullen nemen in Suriname, omdat de dictatuur de situatie niet onder controle zal kunnen houden’, had hij zich ooit laten ontvallen. Robby stoorde zich aan het brute geweld van de militairen en de toenemende rechteloosheid. In de maanden voor zijn dood gaf hij steeds openlijker kritiek op de aantasting van burgerlijke vrijheden en als producent had hij als geen ander zicht op de grote mate waarin de militairen zich de natuurlijke hulpbronnen toeeigenden. Evenals een ieder met een andere politieke mening kreeg ook Robby het etiket ‘contrarevolutionair’ opgeplakt. Na de mislukte Rambocuscoup van maart 1982 werd hij wegens 'zijdelingse betrokkenheid' aangehouden en kaalgeschoren op de televisie getoond. Tijdens zijn maanden durende gevangenisstraf werd hij zo mishandeld dat hij in het militair hospitaal moest worden opgenomen. Na zijn vrijlating hervatte hij zijn werkzaamheden in het familiebedrijf. Zijn zaak zou verder worden afgehandeld op 8 december 1982 bij het Bijzonder Gerechtshof. De verwachting was vrijspraak, ook omdat hij op briljante wijze werd verdedigd door advocaat John K. Baboeram, die dit eveneens met de dood moest bekopen. Robby werd geëxecuteerd, valselijk beschuldigd als ‘medefinancier van een verijdelde CIA-couppoging’. Het grootste deel van zijn familie verliet na de verschrikkelijke terreur van 8 december 1982, Suriname. De familiebedrijven werden geboycot. De toegang tot de overheid viel weg. Met Robby Sohansingh verloor Suriname een integere, progressieve ondernemer. Hij liet drie jonge kinderen achter. Broer Danny: ‘Voor hen die Robby goed kenden, waardeerden en liefhebben, zal hij altijd blijven geuren als een bijzonder symbool van vriendschap, deugdzaamheid en rechtschapenheid.’ Robby Sohansingh wordt nationaal herdacht als een van de vijftien helden van de democratie. Bron: o.a. Zolang ze praten, blijf ik, Een boek over de vijftien slachtoffers van 8 december 1982, Organisatie voor Gerechtigheid en Vrede, 2001, Paramaribo, Suriname ISBN 99914-9614-6

Naar mate de jaren voorbij gaan, hoor ik mensen steeds vaker zeggen: - Laat het verleden rusten, kijk naar de toekomst - Venetiaan/de oude politiek is hier debet aan, want ze hebben niets gedaan - Laat het aan God over - Het is een politiek proces, dus zand er over. - God en het volk hebben hem vergeven, want anders zou hij toch geen president zijn geworden. Wat dan door mij heen gaat, is te beschrijven als een mengelmoes van verontwaardiging, woede, verdriet. Hoe simpel kan men soms toch redeneren? Ja, sommige mensen die het leed niet is overkomen, zien de moorden van de 15 personen op 8 december 1982 als een ver van mijn bed show. Toch merk ik dat als er doorgevraagd wordt - hoe zij erover zouden denken wanneer dit leed hun zou zijn overkomen - zij geen antwoord hebben, bijna beschaamd het hoofd buigen. Speelt het geweten? Als hun vader of zoon zonder enige reden zou zijn vermoord, zouden deze mensen geen gerechtigheid willen? Zouden zij dan ook zeggen: laat het aan God over? Nee toch, dan wordt verwacht dat de daders worden opgespoord, vervolgd en gestraft.

Rani Sohansingh(l) heeft dinsdagmiddag namens het Comité Behoud Democratische Rechtsstaat Suriname een petitie overhandigd aan Ruth Wijdenbosch(r), vice-voorzitter van De Nationale Assemblee. In de petitie vraagt het comité het parlement de op 5 april aangenomen wet, die amnestie geeft aan de daders van de decembermoorden in Suriname, in te trekken. Deze wet regelt dat de betrokkenen bij de moord op 15 vooraanstaande Surinamers op 8 december 1982 geen straf krijgen. Dat geldt ook voor de hoofdverdachte, de huidige president Desi Bouterse. Het comité organiseerde begin april al een stille tocht tegen de amnestiewet (archief Waterkant).

Gelukkig zijn er velen die heel goed beseffen dat als strafbare feiten als mensen vermoorden, ongestraft blijven, het hek van de dam is. Wat als een familielid van één van de huidige 'topfiguren' in ons land een ander van het leven berooft? Zal de huidige leiding van het land dan ook besluiten om amnestie of gratie te verlenen, terwijl het duidelijk is dat er een ernstig strafbaar feit is begaan? Wonen we dan wel in een rechtsstaat? Bepaalt het volk of iemand die misdaden begaat ongestraft blijft of dient de rechter dat te doen? Geldt het recht niet voor eenieder? Moet recht niet worden toegepast zonder aanzien des persoons?

De hoofdverdachte is geen president geworden omdat God dat wil, maar simpelweg omdat een aantal personen in het parlement (naar mijn mening zonder principes) op hem heeft gestemd. Not God, but money was talking.

Als we alles aan God moeten overlaten, waarom hebben dan een rechtssysteem? Laat dan toch alles maar aan 'God' over. Als er dieven de mensen hun kostbare spullen stelen, of ze je dochter verkrachten, moeten we dan zeggen: laat het aan God over? Makkelijk praten hebben ze. Zij hebben niet ervaren dat je vader of zoon op brute wijze wordt gemarteld en vermoord. Dat de families uit elkaar zijn gerukt, dat 30 jaren lang de nabestaanden op alle mogelijke manieren worden getergd in hun strijd om gerechtigheid, dat zij zelfs als staatsvijanden worden gezien. Hoe droevig. Bishop of Bisschop, ik word er bijna bang van. Nog droeviger is dat het volk niet inziet dat de macht in handen is van een stelletje ..., dat nu wel sluw genoeg is om het volk 'in control' te houden middels de cadeautjes. De machthebbers hebben geleerd van hun fouten uit de jaren 80. Zoals zij het toen hebben gedaan door mensen af te ranselen en het volk uit te hongeren, zo doen ze het niet meer. Neen, er zijn nu 'democratische' manieren om aan de macht te blijven: “Tem het volk met geven van gronden, goede posities en geld”. Tja, het arme volk weet niet beter, nu gaat het om eigen belangen.

Is dit rechtvaardig?

Iemand zei op de radio vandaag dat al was hij het geweest, hij zichzelf ook amnestie had laten geven. Mijn vraag is, is dit rechtvaardig? Moet een leider die misdaden in het verleden heeft begaan, niet boeten voor zijn daden omdat hij toevallig president of koning wordt? En wat als hij straks geen president meer is? Als morgen zijn vrouw of dochter wordt verkracht, wat zal hij doen? Aan de deur van Justitie kloppen, of de dader(s) kapot schieten? Wat denkt u?? En als het uw dochter is, wat gebeurt er dan? Amnestie of gratie?

Als uw zoon zijn vriendin doodschiet, wordt hij dan niet direct opgepakt en in de gevangenis gezet? Dit is niet gebeurd na 8 december 1982 met de moordenaars van de 15 slachtoffers. Waarom niet? Ik denk dat angst overheerste en het bekend was dat als je tegen de machthebbers handelde, je groot risico liep dat je op een dagje dood in de goot gevonden zou worden. Ik denk dat veel mensen tot de dag van vandaag nog angst hiervoor hebben: liever houd je je mond, want je weet anders niet wat met je gebeuren kan. En als je je mond niet houdt, wordt je bedreigd. Dit hebben we recent weer zien gebeuren, nietwaar? Als je je mond opendoet, krijg je een brief met een kogel of ben je staatsvijand. De mensen die zeggen dat de oude politiek niets heeft gedaan, weten niet waar ze over praten. Venetiaan krijgt nu de schuld. Je zou bijna het gevoel krijgen dat hij de moorden heeft begaan. Laten we eerlijk zijn, mogelijk had hij meer kunnen doen bijvoorbeeld wetten er door krijgen dat personen die vonnissen op hun naam hebben, nationaal en internationaal, nimmer president of minister mogen worden, personen die verdacht worden van strafbare feiten, geen president of minister mogen worden. Dat klopt, ja. Hij had dat kunnen doen en dat is jammer genoeg niet gebeurd.

Maar wie behoort op te treden als er een moord of ander misdrijf ergens wordt begaan? Niet Venetiaan, maar de politie, het Openbaar Ministerie, de rechterlijke macht. Deze hebben het al die jaren laten afweten. Durfde men dat niet? Pas toen de verjaring werd gestuit en er dankzij Venetiaan heerste er rust in het land, is het gedurfd het bevel van het Hof uit te voeren. Totdat de tweede 'moord' werd begaan in de vorm van de zogenaamde Amnestiewet.

De schuld wordt ook gegeven aan de heer Henck Arron, omdat hij de militairen een stelletje padvinders heeft genoemd. Is hij daardoor debet aan de coup van 25 februari 1980? Wat als de huidige vakbonden hun zin niet krijgen? Moeten ze dan ook naar de wapens grijpen? Ook Nederland krijgt de schuld, want ze houden ook nog de dossiers geheim. Iedereen krijgt de schuld, behalve de misdadigers. Toch zijn zij het die alle ellende hebben veroorzaakt!! Het waren toch volwassen mensen die de coup in 1980 hebben gepleegd?

Het waren toch volwassen mensen die 15 mannen op 8 december 1982 hebben vermoord. Herman Gooding? De Moiwana doden? Wil men dat allemaal onder jeugdige overmoed brengen? Waarom zegt men niet: als er geen 8 decembermoorden waren geweest, was er toch geen probleem? Het lijkt wel alsof de mensen die Venetiaan de schuld willen geven, kijken uit de bril van de moordenaars. De wereld wordt op zijn kop gezet. Een dure prijs die Suriname moet betalen, vindt u niet?

Schuldigen lopen ongestraft rond

Geen Venetiaan, geen Arron, geen Nederland hebben met het strafproces te maken, dat dient door het Openbaar Ministerie en de rechterlijke macht te gebeuren. Het is dan een grote fout door Venetiaan en Arron de schuld te geven, terwijl de werkelijke schuldigen ongestraft rondlopen en de hoofdverdachte door sommigen bijna als een soort Messiah worden gezien. Ja, er zijn er meer die zich volgens mij God in Suriname wanen. Zij menen dat zij het recht hebben om te vergeven: zij bepalen voor de nabestaanden dat er vergeven en verzoend moet worden en dat de moordenaars straffeloos worden gesteld middels de amnestiewet. En de mensen die gerechtigheid eisen, worden als de moeilijkdoeners /staatsvijanden gekwalificeerd.

Maar zijn de echte moeilijkdoeners niet degenen die trachten het recht op alle mogelijke wijzen te ontlopen, door niet in de rechtszaal te verschijnen, het proces te vertragen en een amnestiewet aan te nemen? Zou het niet veel eenvoudiger zijn geweest als de schuldigen zich toen hadden onderworpen aan Wet en Recht ? Waarom wordt de misdadigers dat niet kwalijk genomen? Naar mijn mening worden de mensen die misdrijven hebben begaan, op zo een wijze juist beloond, wat mij voor de ontwikkeling van Suriname zeer ongezond lijkt. Hoe zal Suriname toch ooit vrede hebben?

Rani Sohansingh, zus van Robby Sohansingh

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics