Nickerie.Net, dinsdag 28 januari 2014

Op de valreep een anti-corruptiewet

President Desiré Delano Bouterse heeft onlangs de herziene versie van de ontwerp anti-corruptiewet ingediend bij DNA. Velen trekken de wenkbrauwen op vanwege het gekozen moment om het ontwerp in te dienen. Het komt namelijk erg populistisch over om vlak voor de verkiezingen deze door velen felbegeerde ontwerpwet in te dienen, terwijl de regering bijkans vier jaren heeft zitten duimen draaien.

In 2012 zei Thomas Gittens, vertegenwoordiger van VN-organisatie UNDP, in De Nationale Assemblee dat Suriname er “erg lang” over deed om een anti-corruptiewet aan te nemen. “Sinds de eerste pogingen om de wet aan te nemen zijn we twaalf jaar verder”, aldus Gittens. “En dat terwijl Suriname niet bepaald een goede positie inneemt op corruptieranglijsten”. Hij verwees naar het rapportcijfer 3 dat Suriname kreeg van anti-corruptieorganisatie Transparency International.

DOE-voorzitter Carl Breeveld heeft bij vele gelegenheden aangegeven reikhalzend uit te kijken naar de behandeling van de anti-corruptiewet in DNA. Zijn partij overhandigde zelfs een petitie aan de president. Bouterse zelf gaf in 2012 in het parlement aan dat in het eerste kwartaal van 2013 de ontwerpwet op agenda geplaatst zou worden. Dit zei hij naar aanleiding van uitdrukkelijke vragen die bij de begrotingsbehandeling gesteld werden door onder andere de DOE-voorzitter. Regering Bouterse/Ameerali heeft bij haar aantreden de conceptwet juist teruggenomen en al die jaren verzuimd om de door president Bouterse verkondigde ‘kruistocht tegen corruptie’ aan te vangen. DA91 heeft zelfs een meldpunt in het leven geroepen waar inmiddels al 37 corruptiegevallen zijn gemeld. Zoals inmiddels algemeen bekend, werd het eerste ontwerp in 2002 door regering Venetiaan/Ajodhia bij DNA ingediend. DNA plaatste het pas in 2007 op de agenda en na de eerste ronde van behandeling werd de ontwerpwet door de regering teruggenomen om aanpassingen door te voeren waarna het ontwerp niet meer is behandeld.

In afwezigheid van een anti-corruptiewet heeft de Staat Suriname voor het aanpakken van corruptie een aantal instrumenten zoals:

• het Wetboek van Strafrecht onder de Titel Ambtsmisdrijven. Hierin zijn handelingen die in de volksmond bekend staan als corruptieve handelingen, strafbaar gesteld;

• de Personeelswet. Artikel 44 van deze wet geeft aan dat het aan landsdienaren verboden is om voor bemoeiingen of werkzaamheden, die verband houden met de dienst, beloningen van derden, in welke vorm en welke benaming ook, zonder toestemming van of vanwege het bevoegde gezag te bedingen of in ontvangst te nemen.

Om de corruptie te bestrijden had regering Venetiaan/Sardjoe, vertegenwoordigd door ex-minister Chandrikapersad Santokhi van Justitie en Politie het projectprogramma: ‘Mensenrechten, Rechtszorg en Anti Corruptie’ in juni 2009 getekend. De United Nations Development Programme (UNDP) had zich gecommitteerd om de regering bij te staan in de strijd tegen corruptie. Het is natuurlijk een utopie om te denken dat met de eventuele (want dat moeten we nog meemaken) aanname van een anti-corruptiewet , het corruptief gedrag van politici en anderen zal zijn beëindigd. De wet is namelijk een middel en niet het doel.

Indien we de historie de revue laten passeren stuiten we bijvoorbeeld op een lijvig rapport van de Commissie Inventarisatie Staatsschuld (CIS). Die commissie, die kort na het aantreden van regering-Venetiaan/Ajodhia werd ingesteld, onderzocht de erfenis van het bewind Wijdenbosch. Het resultaat lijkt een handboek voor corruptie en nepotisme. Haarfijn legt het rapport de praktijken bloot van een regering die ongegeneerd de staatskas gebruikte voor dubieuze praktijken met een fors gestegen staatsschuld tot gevolg. Het rapport geeft in niet mis te verstane bewoordingen aan wat de regering Wijdenbosch inhield: ,,Ongebreidelde bestedingszucht met veronachtzaming van de toepasselijke wetgeving'', concludeerde de CIS.

De voorbeelden uit tijdperk Wijdenbosch/Bouterse in het rapport zijn legio:

• Leningen werden, onder soms zeer ongunstige omstandigheden voor de staat, op discutabele wijze afgesloten.

• Gelden werden niet aangewend voor bestemde doeleinden.

• Er is vaak geen verantwoording te vinden.

• Bevriende bedrijven en relaties werden op onwettige wijze gecompenseerd voor wisselkoersverliezen.

• Talrijke aanwijzingen voor smeergelden bij diverse projecten, of het nu om de bouw van een nieuwe congreshal ging, een project met een Chinese onderneming voor asfaltering van wegen in Paramaribo of aanschaf van defensiematerieel; aan elke zaak zat wel een luchtje.

• Hoogtepunt blijft de bouw van twee grote bruggen door het Nederlandse bedrijf Ballast Nedam, waarbij tientallen miljoenen guldens op onduidelijke wijze zijn besteed.

Het rapport kleurt het beeld in dat al bestond van de periode-Wijdenbosch: een spilzieke regering waar het volk voor alles moest opdraaien, terwijl er politieke vrienden gekocht en kongsi’s gesloten werden met delen van de lokale zakenwereld met als resultante een niet te controleren machtsstructuur. De CIS gaf aan dat het gaat om "onoirbare handelingen, waaromtrent zeer zeker binnen een zichzelf serieus nemende rechtsorde correctieve maatregelen zijn geboden.''

Terwijl na het aantreden van regering Venetiaan/Ajodhia velen de mening waren toegedaan dat politici als Wijdenbosch en Alibux niet vrij rond zouden mogen lopen doch in de gevangenis thuishoorden, is er weinig gedaan met het rapport zelf. De regering Venetiaan stelde zich op het standpunt dat de vervolging een aangelegenheid was van het Openbaar Ministerie. Alibux had wat minder geluk en heeft dus wel kennis gemaakt met de ziekenboeg van Santo Boma. En nu hopen dat met name de corruptieschandalen die het ministerie van Openbare Werken onder het bewind van Abrahams hebben gedomineerd, daadwerkelijk onderzocht en aangepakt zullen worden. Daarvoor heeft dit land dus dringend een nieuwe president nodig en mag president Bouterse, in tegenstelling tot de gepensioneerde burgers, wel van zijn eigen vette waardevast pensioen genieten.

mr.drs. Sharmila Kalidien-Mansaram

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics