Nickerie.Net, vrijdag 08 augustus 2014

Nickerianen vroeger alleen via waterwegen naar Paramaribo

Hardeo Ramadhin

Hardeo Ramadhin ‘Politiek-analist Hardeo Ramadhin, die in Nickerie is geboren, herinnert zich de boot Perika nog heel goed. Op vrijdag 8 augustus wordt het 135 jaar dat Nieuw Nickerie is opgericht. Het district heeft een ware transformatie doorgemaakt en er staan ook tal van grote ontwikkelingen opgetekend, vertelt Ramadhin die in 1944, bijkans 70 jaren terug geboren werd aan de Mandja Veiraweg, een deel van de Van Drimmelenpolder. ‘Ik ben opgegroeid en opgetogen in het district’, vertelt hij trots.

Reizen met de boot

Vroeger bestond er nog geen wegverbinding vanuit Paramaribo naar Nickerie. Personen waren aangewezen op de boot. ‘Ik kan mij de boot Perica goed herinneren. Dat was de boot uit mijn tijd, uiteraard waren er ook andere boten maar die heb ik niet gekend.’ Twee keren per week vertrok deze boot vanuit de oude SMS steiger vanuit Paramaribo. De vertrektijd was 6 uur ‘s morgens. De reis duurde 12 tot 13 uren lang. De volgende dag tegen half zeven ‘s morgens meerde de boot aan in Nickerie en nam vervolgens passagiers mee naar Paramaribo. ‘Het was onstuimig langs de kust’, weet de politiek-analist nog. Er was ook een andere route om Paramaribo te bereiken middels kleine boten. Maar deze reis duurde 36 uren lang. Deze route stond bekend als de ‘binnendoor’. Er werd gevaren in de Nickerierivier, daarna de Arawara-, vervolgens de Wayambo-, daarna de Coppenamerivier, vervolgens de Surinamerivier om daarna terecht te komen in het Saramaccakanaal. Dit kanaal stroomde tot bij Poelepantje, waar thans de rotonde staat. Daar stond ook een sluis en een brug van waar passagiers instapten om naar Nickerie te gaan en omgekeerd.

Rijstbouw met de hand

Ramadhin heeft ook de tijd gekend, waar padie met de hand werd geteeld. Het ploegen van de gronden gebeurde middels ossen. Het uitzaaien van de bibiet werd handmatig gedaan. Ook het afoogsten van de padie gebeurde handmatig met een sikkel. De rijsthalmen werden in bundels gebonden en getransporteerd en moesten droog blijven. Deze werden met de hand op een houten tafel met gaatjes gedorst. Tegenwoordig bestaat de combine, die tegelijkertijd afoogst en dorst. Maar het voordeel van vroeger was dat de afgeoogste padie droog bleef. Deze werd meteen in een schuur opgeslagen. Elke rijstboer verbouwde gemiddeld 60 tot 70 balen. Er werd opgeslagen voor eigen consumptie en als de prijs gunstig was, werd het ander deel verkocht. Terwijl de kleine rijstboeren momenteel noodgedwongen zijn om hun afgeoogste natte padie meteen te verkopen aan de padieverwerkers, die over een drogerij en pelmolen beschikken. Indien de afgeoogste natte padie te lang wordt bewaard, gaat de kwaliteit achteruit. ‘Want voor de kleine rijstboer is het een grote investering om een drogerij te bouwen.’

Geen water en stroom

In de polders was er geen elektriciteit en waterleidingnetwerk. Studeren deed Ramadhin met een ‘kokolampoe’. Later kwam de lantaarn die een beetje modern was met een glazen omhulsel, zodat de vlam enigszins beveiligd was. Ramadhin woonde naast het kanaal. Met dat water werd alles gedaan. ‘Vroeger werden er geen chemicaliën gebruikt, dus het water was mooi schoon. Pas toen de gemechaniseerde rijstbouw werd ingevoerd, werden er allerlei chemicaliën gebruikt, waardoor het water vervuild raakte.’ Zo geeft Ramadhin aan dat vroeger zwampvissen in overvloed overal voorkwamen in de kanalen.

Gezamenlijk naar de radio luisteren

Vroeger werd gezamenlijk naar de radio geluisterd. Zo had een van de personen uit de polders een radio met batterijen aangeschaft. Voor die tijd was het een grote aanwinst. Een keer per week en dat was op de zondag had de Afros, later Rapar, speciaal een uitzending voor Nickerie. ‘De hele polder kwam bij elkaar om te luisteren. Als kleine jongen weet Ramadhin zich nog te herinneren dat de mensen graag naar wijlen Noer Pierkhan luisterden. ‘Hij was een bekende zanger. Iedereen, zowel jong als oud, vrouw en man, luisterde graag naar hem. Toen ik later volwassen werd, besefte ik wat voor impact deze persoon had op de Nickerianen.’

Asha Gajadien-Bhagwat

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics