Nickerie.Net, dinsdag 28 juli 2015

Nabestaanden '8 December' wijzen getuigenis Bouterse af

De families van de 8 December-slachtoffers reageren afwijzend op de bereidheid van de Surinaamse president Desi Bouterse om eindelijk een getuigenis af te leggen over de Decembermoorden. Bouterse, hoofdverdachte van de executie in 1982 van 15 politieke opposanten, zegt in een brief bereid te zijn om in een gesprek met een nabestaande 'deze zwarte bladzijde in onze geschiedenis om te slaan'. Het is voor het eerst in 33 jaar dat hij zich zo emotioneel uitlaat over de executies.

Door: Stieven Ramdharie 27 juli 2015

Bouterse wordt gefeliciteerd door de Braziliaanse ambassadeur na zijn herverkiezing in het parlement. Bouterse wordt gefeliciteerd door de Braziliaanse ambassadeur na zijn herverkiezing in het parlement. © REUTERS Nabestaanden '8 December' wijzen getuigenis Bouterse af

 Lees ook

Oud-bevelhebber Desi Bouterse werd twee weken geleden herkozen tot president. Een reportage van Volkskrant-redacteur Stieven Ramdharie vanuit Suriname met de vraag: Waarom houdt Suriname zo van een moordverdachte? Het uitzicht (linksboven) vanuit de werkkamer van oud-legerleider Desi Bouterse op het binnenplaatsje van Fort Zeelandia waar de 15 gevangen waren samengedreven.

Het uitzicht (linksboven) vanuit de werkkamer van oud-legerleider Desi Bouterse op het binnenplaatsje van Fort Zeelandia waar de 15 gevangen waren samengedreven. © ANP

Als het gesprek plaatsvindt, zal het voor het eerst sinds 1982 zijn dat Bouterse met een nabestaande de moorden bespreekt. 'Ik weet niet of u het op dit moment wil horen, maar weet dat ik uw pijn en verdriet en dat van uw ouders, het hele gezin, alsook van andere nabestaanden begrijp', schrijft Bouterse in een brief aan Dew Baboeram, die zijn broer verloor op 8 december. De brief werd maandag gepubliceerd door de Surinaamse nieuwssite Starnieuws.

Baboeram, die in Nederland woont, had de oud-legerleider vorige week voorgesteld in een gesprek een getuigenis af te leggen over wat er toen in Fort Zeelandia is gebeurd. In zijn antwoord dat maandag bekend werd, accepteerde Bouterse tot ieders verrassing het voorstel.

'Wij zijn allen mens en geen van ons zou deze pijn en dit verdriet willen ondergaan, geen van ons gunt een ander deze pijn', aldus de president. 'Ik ook niet. En toch heeft het kunnen gebeuren. Net als voor u zal dit ook voor mij een emotionele tocht zijn. Maar Suriname heeft recht op de waarheid, recht op afsluiting en verwerking, zodat we samen als natie verder kunnen.'

Gerechtigheid

Ik weet niet of u het op dit moment wil horen, maar weet dat ik uw pijn en van andere nabestaanden begrijp. Desi Bouterse, in zijn brief aan Baboeram

Maar in Suriname wees het overgrote deel van de nabestaanden het initiatief meteen af. 'Gerechtigheid moet plaatsvinden via de rechter', zegt Sunil Oemrawsingh, voorzitter van de Stichting 8 December waarbij alle families zijn aangesloten, telefonisch vanuit Paramaribo. 'Bouterse heeft al sinds 1982 de rechter ontlopen. Met een brief doordrenkt met sentiment en emotie probeert hij nu iedereen op het verkeerde been te zetten. Ik verwacht absoluut niet dat hij nu openheid van zaken gaat geven.'

De publicist Baboeram, die niet is aangesloten bij de stichting, deed zijn oproep vorige week in een column op Starnieuws. Zijn broer John Baboeram was een van de vier terechtgestelde advocaten. 'We delen samen een drama', schrijft hij onder zijn pseudoniem Sandew Hira. 'Mijn broer is toen onder uw verantwoordelijkheid gemarteld en vermoord. Het heeft het leven van mijn vader en moeder, en ons heel gezin, getekend voor de rest van hun bestaan. Hun verdriet heeft altijd heel zwaar op mij gedrukt.'

'Emotioneel valt mij dit heel zwaar', betoogt Baboeram. 'Het idee dat ik in één ruimte met u zal zitten -- man-to-man, face-to-face -- is bijna een ondraaglijke gedachte. Het idee om u een hand te geven bij een ontmoeting, zoals ieder beschaafd mens hoort te doen, roept sterke emoties bij me op, omdat die gedachte zich mengt met herinneringen aan mijn vader en moeder en hun intens verdriet. Ik weet niet of ik dit zou kunnen als het niet mijn broer, maar mijn kind was geweest.' Onpartijdig Publicist Theo Para, oud-hoofdredacteur van het weekblad Mokro. Hij woont sinds 1982 in Nederland. De oprichter van Mokro, Bram Behr, was een van de vier journalisten die door militairen werden geëxecuteerd. Publicist Theo Para, oud-hoofdredacteur van het weekblad Mokro. Hij woont sinds 1982 in Nederland. De oprichter van Mokro, Bram Behr, was een van de vier journalisten die door militairen werden geëxecuteerd. © de Volkskrant/Martijn Beekman

Dit kan alleen maar behulpzaam zijn aan Bouterse. Theo Para, die zijn vriend Bram Behr verloor in 1982

Wanneer het gesprek zal plaatsvinden, is niet bekend. Baboeram wilde maandag niet ingaan op de verdere procedure. Bouterse heeft altijd gezegd dat hij niet aanwezig was in het fort toen de executies plaatsvonden. Sinds 2007, toen de krijgsraad de berechting begon van de 25 verdachten, is hij nooit verschenen op het proces. In 2012 gaf het parlement, op initiatief van Bouterses NDP, alle verdachten amnestie.

Ook de Surinaamse publicist Theo Para, oud-hoofdredacteur van het weekblad Mokro, wijst het initiatief af. Zijn vriend en oprichter van Mokro, Bram Behr, was een van de geëxecuteerde journalisten. Para: 'Mensen die aan waarheidsvinding willen doen, moeten onpartijdig zijn. Baboeram is dat niet, hij is nabestaande. Als Bouterse dit hoofdstuk wil afsluiten, dan moet hij gewoon voor de rechter verschijnen. Dat heb ik ook gedaan.'

Para wijst er ook op dat Baboeram in het verleden voorstander was van waarheidsvinding, in de plaats van een proces tegen de verdachten. Veel nabestaanden hebben hem dit niet in dank afgenomen. 'Dit kan alleen maar behulpzaam zijn aan Bouterse', zegt Para. 'Wat zijn de voorwaarden voor het gesprek dat gaat plaatsvinden? Dat weten we niet. Baboeram is daar niet transparant over.'

Para: 'De hoofdverdachte van de moorden gaat bovendien zijn verhaal vertellen aan een ideologisch verwant persoon. Bouterse heeft Baboeram in het verleden een patriot genoemd. Net als Bouterse, stond Baboeram namelijk in die tijd achter de revolutie op het Carïbische eiland Grenada. Dit gesprek past allemaal in de verwarring en onzekerheid die Bouterse al jaren sticht rondom 8 December en de berechting.'

Sunil Oemrawsingh, voorzitter van de Stichting 8 December. Hij verwacht niet dat Bouterse eindelijk de waarheid gaat vertellen over de executie van 15 prominente journalisten, advocaten, docenten en militairen. Sunil Oemrawsingh, voorzitter van de Stichting 8 December. Hij verwacht niet dat Bouterse eindelijk de waarheid gaat vertellen over de executie van 15 prominente journalisten, advocaten, docenten en militairen. © Guus Dubbelman/de Volkskrant

Oemrawsingh: 'Bouterse wil nu een menselijk gezicht laten zien. Dit is dezelfde man die de nabestaanden eerder voor staatsgevaarlijk heeft uitgemaakt. Voor coupplegers. Wat gaat hij in het gesprek zeggen? Hij gaat weer herhalen dat hij het niet was die achter '8 December' zat. Hij heeft nooit verantwoordelijkheid genomen voor zijn daden.'

Legerleider Desi Bouterse in maart 1982 in Fort Zeelandia, tijdens een coup van militaire tegenstanders. De leider van de coup, Surindre Rambocus, werd op 8 december 1982 terechtgesteld. Legerleider Desi Bouterse in maart 1982 in Fort Zeelandia, tijdens een coup van militaire tegenstanders. De leider van de coup, Surindre Rambocus, werd op 8 december 1982 terechtgesteld. © ANP

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics