Lage energieprijs en openheid nodig voor bedrijven VS

“Ik kan niet namens veel Amerikaanse bedrijven spreken, omdat Suriname onaantrekkelijk is voor hen en je moeten afvragen waarom”, zegt VS ambassadeur Jay Anania aan Starnieuws. Hij onderschrijft dat Suriname vele potentiële mogelijkheden biedt voor investeerders, met name in de landbouw, mijnbouw en aardoliesector. De rapporten over ‘het gemak van zakendoen in Suriname’ wijzen helaas uit hoe moeilijk het is om een business te starten in Suriname. Belangrijke obstakels voor Amerikaanse bedrijven zijn de energie capaciteit en gebrek aan transparantie.

VS ambassadeur Jay Anania

“De Hydro dam, produceert energie tegen een vrij redelijke prijs van 5 tot 6 cent en levert de meeste energie, maar wanneer je de nieuwe minister van Natuurlijke Hulpbronnen hoort praten over nieuwe tarieven rond 60 cents p/kWh, dan is dat een extreem hoge prijs. Andere landen in dezelfde omstandigheden hebben alternatieve manieren gevonden om energie te produceren tegen lagere kosten,” zegt Anania. Hij ziet bij de regering geen energiebeleid voor het produceren van energie tegen laagst mogelijke kosten.

Energie belangrijkste kostenpost 

“Ik moet opmerken dat dit altijd een van de hoofdpunten is geweest van de Suralco/Alcoa om te beslissen of zij hier zou blijven. Zij hebben energie moeten gebruiken die geproduceerd is tegen hoge kosten, op basis van die dure diesel en deze factor ging zitten in hun kostenplaatje. Dit is natuurlijk niet de enige reden en misschien ook niet de belangrijkste waarom zij vertrekken. Maar energie is voor de fabriek de belangrijkste kostenpost. De internationale concurrentie komt uit landen als Australië en China, die tegen lage kosten voor energie produceren”, verduidelijkt de ambassadeur.

Amerikaanse bedrijven zijn onderworpen aan de Amerikaanse wetten die hen verbiedt om steekpenningen te betalen, of zich in te laten met corrupte praktijken. Als zij zich in Suriname willen vestigen en benaderd worden om steekpenningen te betalen of bloot gesteld worden aan on-ethische handelingen, kunnen legaal verantwoordelijke bedrijven geen stap verder zetten. “Dus als de regering serieus zaken wilt doen en buitenlandse investeringen wil aantrekken, zal ze kritisch hiernaar moeten kijken en eerlijk gezegd ook nagaan hoe het vraagstuk van corruptie aan te pakken. Want dit is een gigantisch groot obstakel voor met name Amerikaanse bedrijven”, concludeert de diplomaat.

Transparantie

Anania wijst ook op het niet transparant zijn van grondtitels: “Een zakenman heeft gesprekken gevoerd met ICDS. Op het punt van grondtitel kon hij geen garantie krijgen, een voormalig plantage waarop nog mensen wonen en nota bene nog recht hebben om daar te blijven wonen. Geen enkel bedrijf zal hierin willen investeren en zoiets willen bemachtigen. Waarom is er geen transparantie om te weten wie welke gronden bezit, openheid van zaken, waarom zijn de documenten niet online. Dus alles wat met landbouw te maken heeft, gaat precies daar stoppen. We horen steeds over verschillende investeringen zoals een Palm Olie industrie, maar ze komen niet van grond en waarom gebeurd dit niet? Ik bedoel deze bedrijven doen wel zaken in andere landen.”

De ambassadeur vindt dat naar voorbeeld van Staatsolie, die voor de olie industrie de agent voor de Staat is, ook bij wet een onafhankelijke ‘Minerale Autoriteit’ wordt ingesteld, die op dezelfde wijze als Staatsolie onderhandelt met multinationals namens de Staat. “Staatsolie doet dit op een transparante manier, via openbare aanbestedingen en eerlijk gezegd, zien wij dat niet gebeuren in de goud industrie”, verzucht de ambassadeur. Hij ziet het als een gemiste kans, dat IamGold niet op een hoger niveau produceert, hetgeen wel zou zijn gebeurd indien de regering de deal sneller had gesloten. Anania vervolgt: “Ik weet dat regering hun recht op participatie wilde doen gelden in de beide goudbedrijven, en dat was in geval van Newmont altijd aanvaardbaar, maar het heeft weer eens vier jaar geduurd om een nieuwe overeenstemming te bereiken. Een Minerale Autoriteit had al in 2010 een deal kunnen sluiten, dan zou het bedrijf de nodige investeringen gelijk doen en nu in productie zijn. Hetzelfde geldt voor Iamgold.”

Edward Troon