Nickerie.Net, zaterdag 19 december 2015

André 'Ampie' Kamperveen (1924 - 1982)

Juni 1982, Madrid, het twaalfde WK-voetbal is net begonnen. Een kleine, glunderende man in FIFA-kostuum voegt zich aan het tafeltje waar Hans Kraay het toernooi zit door te nemen. "Hé, stopperspil. Hoe is het met je wenkbrauwen?", grapt de donkere man. Kraay, die in zijn vele luchtgevechten met orthodoxe middenvoors nogal eens een gescheurde wenkbrauw opliep, draait zich om en antwoordt verrast: "Krijg nou wat, Ampie! Je bent inmiddels een hoge jongen bij de FIFA, heb ik begrepen." Ampie is Rudi André Kamperveen, ex-international voor Suriname, veelzijdig sportleider in zijn vaderland en als parel aan zijn bestuurlijke kroon ook nog even minister. Tijdens het WK van '82 stond hij als FIFA bestuurder in Madrid ook rond de middenstip toen Koning Juan Carlos van Spanje het wereldkampioenschap voetbal in Spanje officieel met een aftrap opende.

Kraay en Kamperveen kennen elkaar als studenten van het Centraal Instituut Opleiding Sportleiders (CIOS). Eind jaren vijftig hebben zij in Overveen dezelfde opleiding gevolgd. Hun beider veelzijdigheid strekte zich toen al uit tot andere sporten. Kamperveen hield niet alleen van voetbal - hij was contractspeler bij Haarlem - maar ook van boksen, basketbal en zelfs van het zo oer-Hollandse korfbal. En Kraay was naast speler van DOS (later Feyenoord) en het Nederlands elftal, tevens de conditietrainer van de nationale hockeyselectie. "Wat ik allemaal met Ampie heb meegemaakt - daar kan ik een boek over schrijven", zegt Kraay in de zomer van 1982.

Dan de winter van 1982, december. Zijn politieke loopbaan en het vice-voorzitterschap van de wereldvoetbalorganisatie FIFA, kunnen Ampie Kamperveen niet redden. De dolle militairen in het voetspoor van Desi 'Bevel' Bouterse kennen ook voor hem geen genade. Ampie behoort tot de 15 slachtoffers die bij Fort Zeelandia worden doodgeschoten. In de zomer van 1982 voorspelt hij in Madrid nog de intocht van een stoet topspelers met Surinaamse wortels in Nederland. Ruud Gullit en Frank Rijkaard zijn net international. Dat maakt Kamperveen nog mee. De vele andere internationals van Surinaamse afkomst die volgen, zal Ampie Kamperveen niet meer zien.

Carrière André Kamperveen was een sportpionier van Suriname en het Caribische gebied. Hij was in zijn jongere jaren midvoor en aanvoerder van het nationaal voetbalelftal van Suriname. Hij was de eerste voorzitter van de Caribbean Football Union (CFU), vice-voorzitter van CONCACAF en vice-voorzitter van de FIFA. Zo werd Kamperveen in oktober 1977 benoemd tot Vice-President van de CONCACAF, terwijl hij op zaterdag 28 januari 1978 te Haiti uitverkoren werd tot de eerste voorzitter van de pas opgerichte CFU. Tijdens het congres van de FIFA, dat op 6 en 7 juni 1980 werd georganiseerd te New York, werd Kamperveen bij acclamatie gekozen tot bestuurslid van de FIFA. Kamperveen werd de eerste Surinamer die als bestuurslid van een wereldsportorganisatie werd aangesteld. De toenmalige FIFA-voorzitter Joao Havelange noemde hem 'the one and only Mister FIFA'.

André werd geboren op 27 september 1924. Ampie was zijn troetelnaam van jongs af aan. Hij ontpopte zich al gauw tot een talentvolle beoefenaar van uiteenlopende sporten. Voetbal werd uiteindelijk zijn grote liefde. Het werd een dynamisch en succesvol sportleven. Hij maakte in de jaren veertig furore bij MVV als goalgetter en smaakmaker. Hij kwam vele malen uit voor het nationale elftal en werd geselecteerd voor het Caribische elftal. In 1957 won het nationaal elftal van Ampie van het Oostenrijkse Rapid Wien met 3-1. Ampie voetbalde ook een jaar als een van de eerste Caribische voetballers in de profcompetitie van Brazilië. Hij kwam uit voor Paysandu Sport Club van Belém.

In de tweede helft van de jaren 50 vertrok Kamperveen naar Nederland, waar hij op het CIOS werd opgeleid tot sportleider. Naast het voetballen specialiseerde hij zich in judo, boksen, jiujitsu en basketbal. Op een bepaald moment werd hij zowel voor het nationale basket- en het nationale voetbalteam opgeroepen. Hij was de eerste Surinamer die voetbalde in de hoogste divisie van Nederland, dat deed hij bij FC Haarlem (foto: tegen Feyenoord in 1954). Terug in Suriname werd Ampie de grote promotor van sport. Als voetbaltrainer van onder meer Transvaal en de nationale selectie behaalde vele successen.

Zijn 'drive' was het land en de samenleving. Na de militaire machtsovername in 1980 dacht hij mogelijkheden voor vooruitgang van de sport en Suriname te zien. In het kabinet van Henk Chin A Sen werd hij onderminister van sport, later wordt hij minister van jeugd, sport en cultuur. Toen bleek dat de militairen niet van plan waren verkiezingen uit te schrijven en de democratie te herstellen, trad Ampie af. Hij sloot zich aan bij de democratische, vreedzame protestbeweging.

Decembermoorden Toen Ampie op 8 december 1982 gewelddadig wordt gearresteerd, waarbij ook zijn honden werden doodgeschoten en handgranaten werden gebruikt, werd hij zeer ernstig mishandeld en gedwongen, evenals Josef Slagveer, een valse verklaring over een zogenaamde couppoging voor te lezen. Hij was dusdanig mishandeld dat hij niet op de televisie getoond kon worden. Zijn verklaring werd voorgelezen op de radio, maar met monotone, gebroken stemklank communiceerde de doorgewinterde radioman naar alle luisteraars onmiskenbaar de ware toedracht: de verklaring vals was. Hij slaagde in zijn opzet.

In het 8 decemberstrafproces werden in de rechtszaal video-opnames vertoond, met beelden gemaakt op 8 december 1982 in het Fort Zeelandia. Op de beelden was Kamperveen in aanwezigheid van een intimiderend kijkende Desi Bouterse te zien als een aangeslagen, terneergeslagen en gebroken man. Zijn stoffelijk overschot toonde verwondingen in de kaakregio, fracturen van het dijbeen en 18 kogelinslagen in de borst. De toenmalige bevelhebber Bouterse, hield op 9 december 1982 op de televisie de bevolking voor dat Kamperveen en zijn lotgenoten 'op de vlucht zijn neergeschoten'.

Ampie werd niet alleen geëxecuteerd, ook het gebouw van Radio ABC werd door het militaire regime in brand geschoten als zogeheten 'contrarevolutionair bolwerk'. De brandweer werd verboden te blussen. Kamperveen was oprichter en directeur van het populaire radiostation Ampies Broadcasting Corporation.

Zijn zoon, de bekende radiomaker en journalist, Johnny Kamperveen zei ooit: "Wat ik jammer vind, is dat hij is vermoord door iemand die hij vertrouwde". Zijn andere zoon Henk, directeur van het heropgerichte Radio ABC, spreekt lovend over zijn vader: "Met zijn ondernemersgeest, creativiteit en doorzettingsvermogen wist hij velen te motiveren".

Ter nagedachtenis van André Kamperveen werd op 1 oktober 2000 ter gelegenheid van het 80-jarig bestaan van de Surinaamse Voetbalbond het Suriname Stadion tot André Kamperveen Stadion omgedoopt. Op de zelfde dag werd ook een door Erwin de Vries ontworpen standbeeld van André Kamperveen onthuld bij het bondskantoor. André Kamperveen wordt nationaal herdacht als een van de vijftien helden van de democratie.

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics