Nickerie.Net, maandag 25 april 2016

Robby Makka: “Leningen zijn succesvol als politici geen gaten in hun handen hebben”

‘Leningen zijn succesvol als politici geen gaten in hun handen hebben, omdat wij vaak lenen van de toekomst om de schulden van het verleden te betalen.’ Dit stelt fiscaaljurist Robby Makka naar aanleiding van het ‘urgentieprogramma’ dat president Desi Bouterse afgelopen vrijdag in De Nationale Assemblee (DNA) heeft gepresenteerd. Of de rente 1,05% is of 3%, of een lening administratief een staatsschuldboeking is of een betalingsbalanssteun, het volk, de volgende regeringen, de generaties hierna zullen volgens Makka deze lening toch moeten terugbetalen.

Minister Gilmore Hoefdraad van Financiën heeft vrijdagavond in DNA meegedeeld dat de lening van USD 478 miljoen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) niet bestemd is voor de overheid. Deze lening gaat naar de Centrale Bank van Suriname (CBvS) als betalingsbalanssteun. De overige fondsen hebben een indirecte versterking van het monetaire regiem tot gevolg, omdat er meer projectlopende betalingen- en investeringsmiddelen beschikbaar zijn. Hierdoor komen vraag en aanbod van deviezen volgens hem in de economie als geheel in beter evenwicht. De betalingsbalans van een land is een overzicht van de waarde van alle transacties die in een bepaalde periode hebben plaatsgevonden tussen ingezetenen van het land en niet-ingezetenen van andere landen. “Je merkt dat Suriname het buitenland dubbel nodig heeft, terwijl men het vaak uitscheldt. Dat is wat IMF heeft opgedrongen, dat is beleidsdwang. Zo werkt IMF.” Met de IMF-lening wordt de monetaire reserve (MR) ondersteund. Maar hoe is de MR nu zonder betalingsbalanssteun? Volgens cijfers van de CBvS over februari tot maart 2016 is de monetaire reserve met ongeveer 22 miljoen USD gedaald. Wellicht krijgt Suriname nu nul deviezen. “Is de andere USD 478 miljoen wel staatschuld of geen? Het maakt niet uit hoe je de lening boekt, omdat het gehele bedrag van USD 900.000 miljoen keihard met rente terug moet worden betaald!”

Voorlopige draaiboek ‘urgentieprogramma’ is een rommelige economie met rem erop

Makka concludeert dat het voorlopige draaiboek van het ‘urgentieprogramma’ vanwege het niet doorrekenen van bepaalde zaken een “rommelige economie” is met een rem erop. Dit programma lijkt hem op een 3-D plan: Devaluatie, Depreciatie en Degradatie nota bene in meervoudige vorm. Bovendien creëert de regering met de lening van de buitenlandse financiële instellingen een situatie waar het aantal banken in de Surinaamse economie toeneemt. Naast de CBvS en 8 lokale krijg je volgens hem dan IMF als umbrella-Fonds, de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank, de Wereldbank, IsDb en de Caribbean Development Bank. “Totaal 14 banken die zullen heersen in Suriname. We gaan dus voor 14 banken die de regie zullen voeren op de SRD 5 miljard begroting van de overheid en de 5 ton mensen in Suriname. Surinamers zullen schulden blijven maken bij lokale banken, de Staat bij de diverse fondsen en instanties en nu de CBvS bij IMF.”

Belastingverlichtende maatregelen kunnen leiden tot bestedingsinflatie

De belastingverlichtende maatregelen van de regering hebben volgens de fiscaaljurist tot gevolg dat het netto besteedbaar loon van werknemers, afhankelijk van het loonniveau, van ongeveer SRD 140 per maand naar maximaal ongeveer SRD 210 per maand toeneemt. De toename van het netto besteedbaar loon van ambtenaren is volgens hem groter door de reeds in december 2015 aan deze groep toegekende onbelaste toelage van SRD 100 per maand. In deze rectificatie is koopkrachtverlies vanaf 2012, zoals door CLO berekend, niet meegenomen. Ingangsdatum van deze maatregelen is 1 mei 2016, waarbij met name de toepassing van de heffingskorting terugwerkt tot 15 februari 2016. Bovendien zal op korte termijn het bedrag van de huidige belastingvrije som van SRD 2.646 worden verhoogd, hetgeen een verdere verruiming van het besteedbare loon tot gevolg zal hebben. “We moeten waken voor de diverse soorten inflatie, omdat naast loon- en prijsinflatie je ook bestedingsinflatie hebt. Kijkend naar looninflatie van de afgelopen jaren, de periode van geen verhoging en de gevolgen van devaluaties, komt de werknemer niet op het niveau van 2010. Zij hebben niet meegelift, maar komen rekenkundig uit op koopkrachtverlies. De maatregelen zijn wel compenserend.” Anderzijds heeft de regering gemeend om, vanwege de precaire financiële situatie, de loon- en inkomstenbelastingtarieven van toepassing op hogere loonniveaus op korte termijn tijdelijk te verhogen. “Wanneer komt dat? Is het hetzelfde als solidariteitsheffing of overbruggingsheffing?” Makka stelt voor om dit simultaan met het sociaal vangnet te laten ingaan.

Belastingverhalen

Makka stelt dat enkele maatregelen op belastinggebied reeds al lang moesten zijn doorgevoerd. Het gaat ondermeer om het voornemen van de regering om rij- en voertuigenbelasting te herinvoeren, wijziging van de loterijbelasting naar een kansspelbelasting en het minder tanken van de overheid voor 50%. Wat betreft de kleingoudmijnbouw zal de regering de exportheffing van 2% verhogen naar maximaal 3% en zal zij middels het invoeren van een eenvoudig systeem van een “fixed fee” de goudzoekers ook belasten. Invoering van een afvalstoffenheffing en afschaffing van de aftrek van door werknemers en zelfstandigen betaalde premie AOV voor de heffing van inkomstenbelasting, zijn belangrijk. Daarnaast zullen de nodige inspanningen worden gepleegd om bestaande heffingen, waaronder ook de vermogens- en huurwaardebelasting effectiever te innen. Volgens Makka wordt al jaren hierover gesproken. “Waar is de onroerend goedbelasting van belastingdirecteur Winston Wirth? De invoering van de belasting op de toegevoegde waarde (BTW) uiterlijk 1 januari 2018, iets dat steeds wordt verschoven.” Wat het saneren van het aantal buitenlandse dienstreizen voor gezagsdragers betreft verwijst hij naar de diensreizen van Buza-minister Niermala Badrising naar Turkije, Parijs, Nederland en New York en Juspol-minister Jennifer van Dijk-Silos naar Geneve op 2 mei.

Per direct haalbaarheidsstudie verrichten om te kijken naar terugbetalingscapaciteit

Er komt in korte tijd veel geld binnen dat wordt geleend tegen relatief zeer lage rente en de aflossingen vangen aan na een soepele grace periode. In de projecties vangen de terugbetalingen aan vanaf 2019. Het is van belang dus naar de terugbetaalcapaciteit te kijken. Volgens Makka moet dit direct gebeuren aan de hand van haalbaarheidsstudie. Gemeten aan de hand van schuldaflossingen en rentebetalingen in percentage van het BBP, zien wij volgens hem een zeer gunstig pad op de medium- en lange termijn. “De buitenlandse schuldratio stabiliseert onder 28% na 2017. En rentebetalingen bedragen onder 1,0% van het BBP, m.u.v. 2017 wanneer dit precies 1% bedraagt”, aldus de fiscaaljurist.

FR

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics