Nickerie.Net, dinsdag 26 juli 2016

Fernandes Mendes legt zere plekken Constitutioneel Hof bloot

Het instellen van het Constitutioneel Hof (CHof), gebeurt op een ongunstig moment. Het biedt ook geen oplossing voor het amnestiedebat. Het CHof zoals voorgesteld in de ontwerpwet die in behandeling is in De Nationale Assemblee, zal een verregaande inbreuk op de grondwettelijke onschendbaarheid van de wet plegen. Het gaat stevig zitten op de stoel van de wetgevende macht. Echter heeft de rechter volgens de grondwet alle bevoegdheid om bevindingen van het CHof naast zich neer te leggen als hij van oordeel is dat deze niet van toepassing zijn op een bepaald strafproces. De rechter heeft immers de grondwettelijke bevoegdheid om zelf wetten te toetsen. Dit zijn enkele van de conclusies van Hugo Fernandes Mendes, (oud-hoofddocent staatsrecht aan de Universiteit van Leiden).

Hugo Fernandes Mendes stuit politieke invloed niet uit op het Constitutioneel Hof. Hij heeft een druk bezochte lezing gehouden in 'Het Park'. (Foto: René Gompers)

Fernandes Mendes heeft donderdagavond een lezing gehouden over het op te zetten CHof. Het evenement in de Buiten Sociëteit Het Park is georganiseerd door de Surinaamse Juristen Vereniging, Schurman Advocaten en Jadnanansing Notarissen & Juristen. De belangstelling voor het zeer complexe materie was zeer groot.

De rechtsgeleerde heeft met verschillende artikelen aangetoond op welke wijze de vorm, de opzet en taken van het in te stellen instituut de grondwet kan schenden. Het CHof probeert de toetsingsbevoegdheid van rechters en het uitspreken van vonnissen te beperken. Dit is in strijd met de grondwet. Fernandes Mendes heeft in een presentatie nog meer onduidelijkheden en tegenstrijdigheden aangetoond. Kandidaten zouden “tenminste tien jaar werkzaam in juridisch beroep, dan wel een staatsrechterlijke functie hebben vervuld,” haalt hij aan. Volgens het tweede deel van deze definitie zou zelfs een Assembleelid kunnen worden toegelaten tot het CHof, illustreert Fernandes Mendes. Een lid van de rechterlijke macht zal niet toegelaten worden omdat dit onverenigbaar zou zijn. “Dit is onverstandig, gelet op de ervaring van een rechter en de schaarste aan deskundigheid,” stelt Fernandes Mendes.

Politieke invloed

De lezing was tegelijk de inleiding voor een discussie. Het panel bestond uit Fernandes Mendes, vicevoorzitter van De Nationale Assemblee Melvin Bouva, die ook voorzitter is van de commissie van rapporteurs, Carlo Jadnanansing en Margo Waterval, lid van de United Nations Human Rights Committee. Het publiek had heel veel vragen over onduidelijk- en tegenstrijdigheden die ze zelf hebben geconstateerd bij het doornemen van de ontwerpwet. De meeste vragen zijn afgevuurd op Bouva die ze geduldig heeft beantwoord. Hij heeft benadrukt dat in de Assemblee wordt gediscussieerd over “of er ruimte is voor een CHof en welke plaats het zal krijgen.” Hij gaf mee dat de politiek geen haast heeft met de aanname van de wet. Hij is bij de afsluiting daar weer op gekomen.

Fernandes Mendes sluit politieke invloed op het CHof niet uit. De opgenomen bepalingen laten deuren open voor politieke invloed, zoals het aanzitten voor vijf jaar, wat maakt dat nieuwe besturen beslissingen van de vorige ongedaan kunnen maken. De rechter behoudt volgens de grondwet alle bevoegdheid om zelf te toetsen en per zaak een wet niet van toepassing te verklaren. De rechter kan zonder het CHof doorgaan. “De positie van het Constitutioneel Hof moet goed bekeken en heroverwogen worden,” beveelt Fernandes Mendes aan. “Het is een goed moment om na te denken of we een Constitutioneel Hof willen, of we dit Constitutioneel Hof willen, of kunnen we het missen als kiespijn?”

René Gompers

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics