Nickerie.Net, dinsdag 26 juli 2016

Nationale verzoening - pas als lafaard des vaderlands Desi Bouterse een keertje de waarheid durft te spreken

De president van Suriname, van massamoord en drugscriminaliteit verdachte staatscrimineel Desi Bouterse heeft enkele mislukte opportunisten ingehuurd om het Surinaamse volks continu de bestoken met drogredenen om zijn misdaden te verbloemen. Figuren als kabinetslid van der San, de linkse fantast Sandew Hira en recent aangesloten, een zekere Mansaram, hebben via meerdere inzendingen allerlei drogredenen toegepast om staatscrimineel Bouterse de hemel in te prijzen en vooral indirect allerlei niet van toepassing zijnde redenen aan te halen om zijn misdaden te rechtvaardigen. Ook de rechterlijke macht wordt hierbij niet bespaard. Zelfs de minister van justitie, mevrouw Silos-van Dijk blijkt een duivel in zich te herbergen om de krijgsraad in een misselijkmakende persconferentie aan te vallen.

Publicist Theo Para heeft recent een artikel ingezonden over verzoening. Het Surinaamse volk is veel geweld aangedaan. Verzoening is een proces in tijd. Dit kan alleen beginnen als de hoofddader, staatscrimineel Desi Bouterse, een keertje de waarheid durft te spreken en openlijk schuld bekent. Ook de krijgsraad moet eerst een eerlijke kans krijgen om een uitspraak hierover te doen.

Hoe nationale verzoening te bevorderen

In mijn artikel 'Verzoening vereist erkenning mensenrechten' heb ik onderbouwd waarom de erkenning van het mensenrecht recht op recht - gerechtigheid - essentieel is voor herstel van vertrouwen, voor voltooiing van het drie decennia oude proces van nationale verzoening. Ik heb ook aangegeven dat het roepen dat de staatsveiligheid in gevaar is, niet alleen bonafide investeerders afschrikt, maar ook geen recht doet aan de historische inspanningen van Surinamers van alle politieke stromingen, om weer een gemeenschappelijke grond te vinden voor de ontwikkeling van Suriname en het nalaten van een beter land aan de komende generaties. In dit artikel wil ik nader ingaan op voorwaarden en vormen van een inclusieve benadering van de verwerking van de contemporaine geschiedenis van politicide, oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de menselijkheid.

Empowerment

Nationale verzoening is een begrip dat verwijst naar het proces van herstel van vertrouwen in post-dictatoriale landen en/of landen die burgeroorlog hebben meegemaakt. Het is een morele denkfout en aanmatigend paternalisme om de gevoelens van boosheid en woede van nabestaanden van de slachtoffers van de militaire dictatuur en de onrechtvaardige Binnenlandse Oorlog, als strijdig aan nationale verzoening te duiden. Als je naasten het slachtoffer worden van ontvoering, folter en moord omdat ze een andere mening hadden of lid waren van een andere etnische groep, en bovendien die misdaden straffeloos blijven, dan zijn voor een ieder met enig empatisch vermogen, dat begrijpelijke emoties.

Nationale verzoening betekent niet, nabestaanden de les lezen over welke emoties, politiek correct zijn. Herstel van vertrouwen vraagt juist een renaissance van respect voor de persoonlijke levenssfeer, de vrije meningsuiting en de autonomie van de nabestaanden. Het vraagt erkenning van de mensenrechten van slachtoffers en nabestaanden, inclusief het recht op recht. Een inclusieve benadering vertrekt vanuit die notie van erkenning van de nabestaanden als subjecten, als ernstig gekwetste landgenoten die het morele en historische recht hebben op recht, op een stem en op een oprecht, luisterend oor van het openbaar bestuur. Een succesvolle nationale verzoeningsstrategie impliceert empowerment van nabestaanden.

Geloofwaardigheid

Nationale verzoening betreft niet het beslechten van een conflict tussen twee individuen, het gaat om de verhoudingen tussen grote groepen burgers en tussen burgers en de staat. De overheid (regering, volksvertegenwoordiging, rechterlijke macht) heeft daarom een sleutelrol. Om vertrouwen te herstellen is geloofwaardigheid cruciaal. Geloofwaardigheid veronderstelt consistent en transparant gedrag, het vraagt respect voor feiten en afspraken. Als u in de verkiezingen belooft om de onafhankelijke rechtsgang van het decembermoorden proces ongemoeid te laten, om eenmaal aan de macht met een zelfamnestiewet en artikel 148, tegen de grondwet in, in te grijpen in het lopend strafproces, dan is dat inconsistentie. Als u in uw eigen zelfamnestiewet, als doekje voor het bloeden, een waarheids- en verzoeningscommissie belooft, en in plaats daarvan, jaren later, een eigen, particuliere 'waarheidsvinding' entameert met een enkele 'onderzoeker', die notabene campagne voert voor 'onmiddellijke stopzetting van het 8 december strafproces', dan is dat een toonbeeld van non-transparantie.

Als u vervolgens te Brokobaka, bijna 33 jaar later, evenals op 9 december 1982, weer jokt over 'op de vlucht neergeschoten', dan toont dat onverbeterlijk disrespect voor feiten. En als u, om persoonlijke belangen veilig te stellen, als president, de letter van de wet gebruikt tegen de geest van de wet, dan transformeert u afspraken tot bedrog. Een vertrouwensbreuk kan bij ernstige en herhaaldelijke inbreuken op de menselijke waardigheid, dusdanig diep reiken dat herstel van normale interpersoonlijke relaties, geen realistisch doel meer is. Harvard filosofie professor T.M. Scanlon beschreef in zijn boek 'Moral dimensions', de impact van dit moreel leed: 'In gevallen van massamoord of ernstige schendingen van mensenrechten is niet alleen veroordeling daarvan noodzakelijk, maar ook het publiek uiten van die veroordeling. Dat is waarom slachtoffers van zulke misdrijven, en hun families, het zo sterk afwijzen als de daders niet worden bestraft en behandeld blijven worden als gewone leden van de samenleving. Hun claim is niet alleen dat het gepast is verontwaardiging en ressentiment tegenover zulke mensen te koesteren. Het punt is ook dat het niet passend is te vragen hen als normale burgers te behandelen, of te accepteren dat anderen hen als normale burgers behandelen.'

Bij nationale verzoening ligt het primaat niet bij de belangen van de enkeling, en zeker niet bij die van de dader, maar bij die van de nabestaanden en gemeenschap. Een overheid die geloofwaardig wil zijn in verwerking van een nationaal traumatisch verleden, laat zich niet leiden door individuen die persoonlijk verantwoordelijk zijn voor de ernstige schendingen van de mensenrechten, laat staan die hoofdverdachte zijn van massamoord op voorvechters van de democratie. In belang van de nationale verzoening laat zij zich vertegenwoordigen door mensen die voor nabestaanden acceptabel zijn. De Waarheids- en Verzoeningscommissie in Zuid Afrika zou niet denkbaar zijn onder een regering van hen die verantwoordelijk waren voor het misdrijf tegen de menselijkheid, apartheid genaamd. Bij herstelde bestuurlijke geloofwaardigheid kan een regering de nabestaanden en mensenrechtenorganisaties serieus uitnodigen voor dialoog. Niet door hen in de media toe te roepen bereid te zijn te praten, als nabestaanden via email laten weten dat ze willen praten. Maar door hen fatsoenlijk en respectvol, rechtstreeks uit te nodigen met een heldere, concrete motivering en doelstelling van het voorgestelde gesprek. Kortom, een oprechte uitnodiging, geen publicitaire verzoeningsstunt.

Representativiteit

Een regering die een rouwdag voor slachtoffers orkestreert, zonder overleg met de volksvertegenwoordiging en de decennia oude mensenrechten- en nabestaandenorganisaties, straffeloosheid als uitgangspunt neemt en die dag vervolgens nationaal noemt, kiest voor uitsluiting, niet voor inclusiviteit. Een overheid die haar geloofwaardigheid zou herwinnen, zowel in democratische als rechtsstatelijke zin, zou alle nabestaanden kunnen uitnodigen voor een inclusieve, nationale dialoog, waarbij zij elke verdeel- en heers politiek zou moeten nalaten, en vooral met inlevingsvermogen zou moeten luisteren en pogen te begrijpen. De vormen van onderzoek naar en rekenschap over het pijnlijke verleden zijn veelvormig, van educatieve mensenrechten programma's tot gedenktekens, van waarheidscommissies tot strafprocessen. Zo een proces van inclusieve nationale verzoening is complex, emotioneel en transformatief. Het vraagt deskundigheid en gezaghebbende kennis van onder meer het (overgangs) recht, internationaal strafrecht, mensenrechten, conflictresolutie, politiek, communicatie, psychologie, religie, cultuur en verandermanagement. Er zijn internationaal verschillende onafhankelijke instituten, die in conflictgebieden, ervaring en deskundigheid bij processen van gerechtigheid en nationale verzoening, hebben opgedaan. Hun professionals zijn veelal op de respectievelijke vakgebieden gespecialiseerde academici, met een toetsbaar en relevant curriculum vitae.

Cruciaal is dat deze internationale ondersteuning door onafhankelijke deskundigheid, de instemming heeft van de getroffenen, slachtoffers en nabestaanden. De tot nu toe gepraktiseerde tactiek om te doen alsof enkele nabestaanden namens alle nabestaanden spreken is contraproductief, omdat het uitsluit onder het mom van inclusiviteit. Respect voor representativiteit is een voorwaarde om vertrouwen te herstellen in de reële verhoudingen. Het bespaart energie verspillen in ongeloofwaardige, verzoeningssymboliek. Nationale verzoening met uitsluiting van nabestaanden die staan voor recht op recht, is morele demagogie, het dient slechts diegenen die baat hebben bij de cultuur van de straffeloosheid. De essentie van nationale verzoening is juist met onafhankelijk onderzoek, eerherstel, rekenschap, recht en compensatie tegemoet te komen aan onze landgenoten wiens mensenrechten en waardigheid ernstig zijn geschonden. Bij nationale verzoening toont een natie haar compassie met hen die hebben geleden en vraagt zij rekenschap aan hen die voor dat leed verantwoordelijk waren. Daarom staat onvoorwaardelijke amnestie, zoals gecodificeerd in de zelfamnestiewet, haaks op nationale verzoening. Die schending van grondwet en internationale mensenrechten verdragen, heeft onmiskenbaar voor nationale verdeeldheid gezorgd, en het onderling vertrouwen en vertrouwen in de staat, ernstig geschaad.

Theo Para

Hiermee sluit Starnieuws deze kwestie af.

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics