Nickerie.Net, woensdag 07 december 2016

Ingrijpende expo over 15 vermoorde mannen in 1982

Eddy Wijngaarde staart naar het portret van zijn broer Frank, een van de vijftien mannen die op 8 december 1982 zijn gefolterd en vermoord tijdens het militaire regiem onder leiding van Desi Bouterse, nu president. Het is stil in de ruimte, De Hal, waar de portretten staan van de 15 mannen. “Maar diie ogen, die ogen spreken, grijpen aan. Elke keer wanneer ik naar ze kijk,” vertelt Wijngaarde, organisator van de expositie Luku Den Na Ini Den Ai, een hommage aan de slachtoffers van de decembermoorden.

Luku Den Na Ini Den Ai is voor het eerst tentoongesteld in Nederland als onderdeel van de ‘Zwart Amsterdam’ expo. Kunstenaar Kenneth Beeker heeft gebruik gemaakt van de bekende pasfoto’s van de 15 mannen. Hij heeft ze ingekleurd en uitvergroot. “De 15 portretten staan symbool voor een groot onrecht dat het land is aangedaan,” stelt Beeker. “En de bevolking betaalt daar nog steeds een hoge prijs voor. Dit kunstwerk gaat over de geschiedenis van een prachtig land, maar ook over het verval van een prille, fragiele democratie en van een bevolking die haar morele kompas lijkt te zijn kwijtgeraakt.”

Wijngaarde heeft met The Backlot de expositie naar Paramaribo gehaald. In Suriname zijn er enkele elementen toegevoegd. Naast de grote portretten hangt er ook een foto van de gebouwen en huizen vanwaar de mannen zijn opgehaald. “Hiermee geven we aan waar de mannen voor het laatst nog in leven waren,” legt Wijngaarde uit. Onder de foto's staat er een biografie van de slachtoffers, een korte beschrijving van hun karakter, hun wapenfeiten en hun liefde voor het land. “Het is tijd en het is nuttig om de vijftien mannen een hommage te brengen,” deelt Wijngaarde mee. “Een ‘tribute’ voor deze dappere mannen die nu teveel in de criminele sfeer gebracht zijn, die vertrapt zijn door dit regiem. Dat is iets wat je niet langer kan verdragen.”

Bijzonder aan deze tentoonstelling is de tijdlijn. Aan een muur wordt in vijftien meters de politieke geschiedenis van Suriname vanaf 1975 tot 2016 weergegeven. Bezoekers mogen informatie toevoegen aan de 41 jaren van Surinaamse zelfstandigheid. “2 december ’82: studenten en scholieren bruut afgetakeld op Spanhoek tijdens grootste protestmars in Suriname,” heeft een bezoeker op een plakkertje toegevoegd. Bij jaar 1986 heeft een zekere Vincent '20 december: Brunswijk pleegt bankoverval in Marowijne' bijgedaan. Bezoekers hebben tot nu toe ongeveer vijftig ‘momenten’ toegevoegd. Boven de tijdlijn wordt de geschiedenis vanaf 1975 tot 2016 in beeld en geluid geprojecteerd.

“De tijdlijn is bedoeld om de mensen bewust te maken van de geschiedenis,” geeft Wijngaarde aan. “Men is van veel niet op de hoogte en wordt ook niet geïnformeerd. Het begint al in de schoolbanken want daar zou het eigenlijk moeten plaatsvinden. Het gaat echt niet alleen om 8 december maar om alle gebeurtenissen sinds 1975,” benadrukt Wijngaarde. “Met deze historische tijdlijn prikkelen we de mensen om in de geschiedenis te duiken, dat ze bij zichzelf te rade gaan van ‘wat heb ik meegemaakt, wat heeft hetgeen is gebeurd voor mij betekend’. Je merkt dat het werkt, gelet op het aantal opmerkingen die er tot nu toe zijn geplaatst.” De expo is te zien tot 14 december.

René Gompers

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics