Vandaag was ik getuige van het ridderen van Roy Khemradj, de meest gezaghebbende Surinaams Nederlandse journalist. Ik ken Roy nog uit zijn tijd bij de Wereldomroep en mocht daarom bij deze feestelijke gebeurtenis het woord tot hem richten. Lees hieronder wat ik over Roy en zijn activiteiten naar voren heb gebracht.

Roy Khemradj wordt terecht door al zijn collega journalisten geroemd als dé kenner in Nederland van de Surinaamse politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Als hoofdredacteur van de actualiteitenrubriek ‘Zorg en Hoop’ van de NPS was hij 22 jaar dé stem van Suriname op radio 5, meestal op de zaterdagmiddag. Het programma was de belangrijkste de nieuwsbron voor het nieuws uit Suriname en nieuws uit en over de Surinaamse gemeenschap in Nederland; vooral in de periode van de militaire dictatuur in Suriname. Met een team van 5 medewerkers van verslaggevers, presentatoren en een correspondent in Suriname was Roy verantwoordelijk voor de inhoud en verzorgde hij zelf de politieke berichtgeving over de relatie Nederland - Suriname.
Iedereen die iets heeft met Suriname, denkt bij het horen van de naam ‘Zorg en Hoop’ op de eerste plaats aan Roy en zijn radioprogramma, en pas op de tweede plaats aan die kleine luchthaven in Paramaribo. Ook nu nog.

Persoonlijk kreeg ik te maken met Roy in zijn hoedanigheid als hoofd van de Caribische afdeling van Radio Nederland Wereldomroep. In 2008 ging Roy daar leidinggeven aan een 26-koppige redactie. Eerder al, in de periode 1980 tot 1986, werkte Roy als redacteur en verslaggever op de Caribische redactie. Helaas is het met de Wereldomroep niet goed afgelopen. Dat is een groot verlies en misschien wel kenmerkend voor deze tijd. We leven in een tijd waarin de luiken dichtgaan en de politieke aandacht steeds meer naar binnen gekeerd raakt. Dat is bepaald niet exclusief voor Nederland. Het is een mondiale trend.

Als er iets is wat Roy Khemradj typeert dan is het zijn volstrekte onafhankelijkheid, een kernkwaliteit die niet alle journalisten meer bezitten. Hij aarzelt niet om op beschaafde wijze vooraanstaande politici en opiniemakers langs de meetlat te leggen. Ook kritiek op Surinamers in Nederland gaat hij, indien nodig, niet uit de weg. Als de Rotterdamse voorzitter van de deelgemeente Noord in 2013 moet opstappen nadat bekend werd dat hij ten onrechte zijn bijna 20.000 euro kostende masterstudie had gedeclareerd bij de deelgemeente, noemt Roy hem een ‘schande voor Surinamers in de politiek in Nederland’.

Collega’s van Roy noemen hem gedisciplineerd en bescheiden. Sommigen verwijzen daarbij naar zijn katholieke achtergrond en de invloed van de fraters uit Tilburg. Anderen verwijzen naar zijn no nonsens levensstijl in een gewoon rijtjeshuis in Zeist. Het verhaal gaat dat hij het daar niet alleen voor het zeggen heeft. Naar verluidt waren er dagen dat Roy niet buitenshuis kon werken omdat hij dan moest stofzuigen. De precieze feiten hierover zijn mij niet bekend, gaan mij zelfs niet aan en misschien klopt er wel helemaal niets van. Een mooi verhaal is het wel.

Roy kennen we ook van zijn activistische kant. Hij voerde het woord namens het Landelijk Overleg Minderheden en was sinds 2011 directeur van het Surinaams Inspraak Orgaan, het SIO. Het SIO was toen nog de wettelijke gesprekspartner van het kabinet voor de integratie van Surinamers in Nederland. Ook hier sloeg het noodlot van de bezuinigingen toe. Roy twitterde daarover: ‘Onder Rutte 1 heeft het CDA het Landelijk Overleg Miderheden om zeep geholpen en onder Rutte 2 heeft de PvdA Forum de nek omgedraaid.’ Als minister Asscher 25 jaar inzet van veel mensen voor het Landelijk Overleg Minderheden meent af te kunnen sluiten met een videoboodschap van 2 minuten verwijt Roy hem terecht ‘minachting.’

Het zal je misschien verbazen Roy, maar jij hebt de loopbaan die ik voor mezelf had gedroomd. Toen jij in 1980 begon aan de School voor Journalistiek in Utrecht, werd ik daarvoor uitgeloot. Toen ik het na mijn militaire dienst opnieuw probeerde, werd ik wederom uitgeloot. Een opleiding tot journalist heb ik dus nooit kunnen volgen. Jij wel en je hebt er een mooie journalistieke loopbaan op laten volgen. En zeker in de roerende jaren 80 heb je dat ook gedaan vanuit een bijzondere maatschappelijke betrokkenheid. Tot op heden doe je dat, met een kritische blik op zowel de Surinaamse als de Nederlandse politiek. Een collega journalist vergeleek jouw journalistieke stijl met die van de New York Times: altijd eerst de feiten op tafel en dan pas een mening.