Nickerie.Net, woensdag 27 december 2017

Belgische journalist Pieter Van Maele verlaat Suriname na acht jaar

Uit het vuur

26/12/2017 16:00

AFSCHEIDSINTERVIEW - De Belgische journalist Pieter Van Maele (31) verlaat Suriname na acht jaar. Hij kwam als onbeschreven ‘groentje’ en vertrekt met een indrukwekkende palmares. Stapt hij niet te vroeg uit het vuur? ‘Het is nooit een juist moment om te gaan, want er blijven in Suriname steeds dingen gebeuren.’

Tekst: Iwan Brave - beeld: collectie PVM

VAN MAELE REAGEERT opgelucht als hij hoort dat het interview verschijnt na zijn vertrek. Hij wil namelijk de laatste dag vooral besteden aan zijn levenspartner, dWT-columniste Asmita Rajaram, die hem over een jaar zal volgen. "Ik weet niet of ik zo populair ben, misschien word ik maar door een paar mensen gebeld", klinkt het met zelfspot. Liever zou hij volstaan met "op Facebook 'Tot ziens' posten en dan heb je al die vragen niet".

Zijn vertrek heeft niets van doen met de recente commotie rondom zijn verslaggeving over de DSB-bank in het Nederlandse dagblad Trouw: 'De grootste bank van Suriname staat op omvallen'. "Die opmerking werd ook geplaatst: het zal wel zijn omdat hij zich geïntimideerd voelt omdat hij te veel dingen heeft geschreven", vertelt Van Maele. "Ik ben de laatste weken besproken in de media en had daar niet zoveel zin in. Ik vind dat de journalist niet het nieuws zelf is."

Maar geïntimideerd voelde hij zich allerminst. "Er is een bekende Nederlandse journalist die zei: 'Mijn grootste angst is dat ik een compliment krijg van premier Mark Rutte over hoe goed ik ben als journalist.' Het feit dat ik van geen enkele regering een compliment heb gekregen, zou ik kunnen opvatten als dat ik mijn werk naar behoren heb gedaan. Toen ik de kop in Trouw zag dacht ik ook even: wow, de eindredactie is met gestrekt been erin gegaan. Maar in het accountantsverslag van DSB staat zelf dat er gerede twijfels zijn om aan te nemen dat de activiteiten van de bank op de langere termijn niet kunnen worden voortgezet. Dus dat de minister van Financiën zo wild om zich heen begon te schoppen deed me niet twijfelen aan het artikel of mezelf."

Omgekeerde volgorde

Van Maele produceerde als jonge hond al na twee jaar het lijvige boek 'Bouterse aan de macht

DAT HOEFT VAN Maele zeker niet, gezien de indrukwekkende journalistieke palmares die hij inmiddels heeft: de Ware Tijd, Parbode, De Groene Amsterdammer, Trouw, De Standaard, Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) en Associated Press (AP). Het afscheidsgesprek vindt plaats in de werkkamer van onze hoofdredactie. Symbolisch, want het is ook bij de Ware Tijd waar hij - weliswaar met een opleiding journalistiek en een master politicologie op zak - in 2010 als onbeschreven 'groentje' zijn eerste journalistieke schreden heeft gezet. Meestal is het zo dat een journalist pas na jaren vanuit een standplaats te hebben gediend, als afscheid een bundel of een resumé uitbrengt. Maar Van Maele produceerde als jonge hond - samen met Ivo Evers - al na twee jaar het lijvige boek 'Bouterse aan de macht'. Dus de omgekeerde volgorde.

Uitleggen

Het toch maar willen uitleggen is volgens mij de allerbelangrijkste functie van een journalist

"Maar dat heeft vooral te maken met het ijzer smeden wanneer het heet is. En toen we dat boek maakten, zaten we midden in het vuur. We vonden dat we een goed verhaal te vertellen hadden en hebben de stoute schoenen aangetrokken. Het kwam voort uit oprechte nieuwsgierigheid; dat mensen niet begrijpen waarom Bouterse president was geworden. Om begrijpelijke redenen natuurlijk, gezien zijn trackrecord, maar dat toch willen uitleggen. Dat laatste is volgens mij de allerbelangrijkste functie van een journalist. Dat verhaal wilden we heel graag vertellen. Blijkbaar waren ook uitgeverijen in Nederland daarin geïnteresseerd."

"Ik snap het wel dat er Surinamers zijn die vinden dat het land heel erg gereduceerd wordt tot één man. Maar er is ook niet één man die Suriname zo heeft veranderd als Bouterse. Waarover ik heel blij ben, is dat ik ook erin geslaagd ben over heel andere dingen te schrijven. Dat heb ik vooral te danken aan Trouw met een iets ouder, rustiger lezerspubliek dat niet per se zit te wachten op alleen het allerlaatste nieuws. Dus verhalen die totaal andere kanten van Suriname laten zien. Ze zijn wel een minderheid van mijn artikelen, maar toch ben ik blij dat ik ze heb mogen maken."

VAN MAELE KWAM om te schrijven en dan ineens halverwege ontpopt hij zich eveneens als een niet onverdienstelijke persfotograaf van het ANP. "Het was begonnen met dat Trouw mijn foto's goed genoeg vond om opgenomen te worden bij mijn artikelen. Op een bepaald moment hoorde ik dat het ANP hier geen fotograaf meer had. Ik heb toen wederom de stoute schoenen aangetrokken en een portfolio opgestuurd. Ze vonden het goed genoeg voor dat ik aan de slag kon als freelancer. En dat is behoorlijk goed gegaan."

Begrijpen we uit zijn verhaal dat journalistiek vooral doen is? "Ja absoluut. Ook het naar Suriname komen en echt met de ambitie heel veel te doen. Dat is in belangrijke mate waarom ik zo lang ben gebleven. Als ik één advies zou hebben aan wie dan ook, dan is het: blijf niet bij de pakken neerzitten en ga vooral doen. Ik wil absoluut niet de boodschap verkondigen dat al je dromen realiseerbaar zijn. Maar als je zelf niet de eerste stap zet, zal het sowieso niet gebeuren."

Stempel

Suriname heeft mij in grotere mate gevormd dan dat ik hier iets heb kunen veranderen

DE VRAAG OF hij zijn stempel op het Surinaamse nieuws heeft weten te drukken, beantwoordt Van Maele met: "Ik vind eerder dat Suriname een stempel op mij heeft gedrukt. Ik heb heel veel geleerd op deze redactie en heel veel kansen gekregen van Suriname. Dus het land heeft mij in grotere mate gevormd dan dat ik hier iets heb kunnen veranderen."

"Ook de manier waarop ik in het leven sta en kijk naar dingen, is toch heel erg veranderd in Suriname. Ik denk dat ik een veel rustiger persoon ben geworden. Aan de andere kant maakt dat me een beetje angstig voor wat ga ik aantreffen in Europa. Ik ben er natuurlijk wel elk jaar geweest maar wonen is een ander verhaal."

Wat is zijn worstcasescenario? Lachend: "Dat ik binnen twee maanden hier weer terug ben en dat iedereen aan mij vraagt: waarom heb je dan die afscheidsinterviews gedaan, je bankrekeningen afgesloten en je auto verkocht? Het gezondste recept daartegen is helemaal even voorlopig niets met Suriname te doen. Er zijn Nederlandse media die echt hebben gevraagd of ik kan blijven schrijven over Suriname vanuit Europa. Maar ik heb die boot afgehouden. Daarnaast vind ik dat Suriname vanuit hier een correspondent verdient."

Maar stapt Van Maele niet een beetje te vroeg uit het vuur, gezien het zich ontknopende 8 Decemberstrafproces en de verkiezingen van 2020 bijna in zicht? Nuchter:"Aan de andere kant zou je ook kunnen zeggen dat ik te laat wegga. Want het plan was om een jaar te blijven en we zijn nu acht jaar verder. Ik spring uit een rijdende trein en het is nooit een juist moment om te gaan, want er blijven in Suriname steeds dingen gebeuren. Na acht jaar moet je dan gewoon stellen: het is tijd."

Minder verbazing

Ik ben er klaar voor mij ook in andere mooie landen te laten verbazen

"IK MERKTE DAT ik me minder en minder begon te verbazen om dingen om me heen. Bijvoorbeeld gevallen van corruptie die genoemd worden in de assemblee, waarbij je als nieuwe journalist denkt: daarin moet ik meteen duiken en die helemaal uitspitten. Maar dat je nu na acht jaar denkt: ja, het zal wel weer of ook weer niet. Een journalist mag zijn verbazing niet verliezen. Het heeft niets te maken met hoe ik mij in het land voel maar dat ik er klaar voor ben mij ook in andere mooie landen te laten verbazen."

"Aan de andere kant bevalt het me misschien wel zo goed terug in België. Ik heb nu al het idee mij in Brussel te gaan vestigen, waar de EU en NAVO gevestigd zijn, en bevalt het wel om daar iets te doen. Het is zeker niet zo dat mijn paadje al geplaveid is. Maar mijn motto is: het is me gelukt in Suriname op mijn pootjes terecht te komen dan zal het me terug 'thuis', ook wel lukken iets anders en moois te doen."

Veel kansen

DE CONCURRENTIE IN Europa is stevig, hoe zeker voelt hij zich met zijn Suriname-bagage? "Dat is ook een van de mooie geschenken die ik meeneem uit Suriname. Namelijk een portfolio met daarin ook artikelen voor de Ware Tijd en Parbode waarop ik trots ben. Ik denk dat het mij veel kansen biedt om aan de slag te kunnen gaan in België. Ik voel me zeker en ben me heel erg ervan bewust dat het ook te maken heeft met wat ik meeneem uit Suriname. Dit is zeker geen land waar je geen persoonlijke groei kan doormaken maar je moet het wel voor jezelf creëren."

Hij heeft Suriname uitgedragen tot in de koudste streken. In 2014 bezochten ze Nederlandse vrienden in Rusland die daarvoor ook in Suriname hadden gewoond. Als cadeau namen ze voor hen een Surinaamse vlag mee. Het was begin januari. "We gingen naar een dicht bevroren baai van de Finse Golf bij St. Petersburg. We vonden het wel leuk om te staan wapperen met die vlag en een shot te nemen alsof we echt op de Noordpool staan."

Als grap plaatste hij de foto op Facebook met de tekst: 'Surinaamse vlag geplant op de Noordpool'. "Ik zal zijn naam niet noemen maar daarna ben ik echt gebeld door een Nederlandse journalist met Surinaamse roots met de vraag: 'Mag ik jullie in een nieuwsuitzending want we vinden het zo bijzonder dat de Surinaamse vlag op de Noordpool is geplant?'"

Later zag Van Maele op de Facebook-pagina 'Surinamers be like' foto's van ludieke dingen die landgenoten doen als ze in het buitenland zijn."Een van de foto's was een sneeuwman die omwikkeld was met de nationale vlag. Toen ik dat zag, dacht ik: 'Verdorie, dat heb ik ook gedaan; ben ik dan al zo Surinaams geworden'." ◊

Dit artikel is verschenen in onze bijlage van 23 december

WWW.NICKERIE.NET

Email: info@nickerie.net

Designed by Galactica's Graphics