Het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) en Sinosu Development Group NV hebben een ‘Memorandum of Understanding’ (MoU) getekend voor de opzet van een suikerrietaanplant. De ondertekening vond plaats op woensdag 20 december 2017. Na de oogst van het suikerriet zullen de partners deze verwerken tot onder andere ethanol en suiker. Voor dit suikerrietproject is aan Sinosu NV een perceelland groot circa veertigduizend (40.000) hectare in het district Nickerie toegewezen. Eveneens is de opzet van een krachtcentrale opgenomen in het MoU. Voor de uitvoering van dit project gaat Sinosu NV andere partners in China aantrekken. Het MoU heeft een geldigheidsduur van 2 jaar en naar verwachting zal het project in 2019 aanvangen. Voor de aanvang van dit project zal er een haalbaarheidsstudie gedaan worden, waaraan veldonderzoeken zijn verbonden. Met de resultaten van de onderzoeken wordt een projectontwerp geschreven.

De suikerrietaanplant te Wageningen in het district Nickerie (Bron: Staatsolie Nieuws september 2015)

Critici zijn echter niet te spreken over dit model van samenwerking. Indertijd heeft Staatsolie Maatschappij NV ook zulke stappen ondernomen. Het enige wat Staatsolie miste, was de ondersteuning van een partner, welke klaarblijkelijk nu door de overheid plotseling wel is gevonden. De uitvoering van het Wageningen Ethanol en Suiker Project begon in 2013 nadat de haalbaarheid was aangetoond via een proefproject, dat op 18 december 2010 was begonnen op een areaal van 17 hectare. Staatsolie heeft de haalbaarheid die in dit nieuw project wordt ‘uitgevonden’, al ruim 5 jaren terug aangetoond. In de proefperiode, die 3 jaar had geduurd, is een aantal suikerrietvariëteiten geselecteerd waarmee de commerciële productie zou worden uitgevoerd. Het suikerriet-ethanolproject in Wageningen werd gestart met het doel om 40 miljoen liter brandstofethanol en 42.500 ton ruwe suiker per jaar, en 14 MW groene energie voor het Nickerie-net te produceren (bron: Staatsolie Nieuws 2014). Voor de opzet van de ethanol- en suikerfabriek in Wageningen was al een aantal voorbereidingen getroffen. De ontwikkeling van een terrein voor een suikerrietkwekerij van 300 hectare en de aanleg van een initieel productie-areaal van 150 hectare was al begonnen. Het Ethanolproject werd echter aangehouden. Dat had de directie van Staatsolie in december 2014 besloten vanwege wijzigingen in de prioriteitsstelling, onzekerheid over de committering van een landbouwpartner en aanpassingen in de begroting 2015 als gevolg van de lagere olieprijs.

Ingenieur Richard Kalloe voegt hier echter aan toe dat ook bij Staatsolie zaken minder goed waren voorbereid. “Zowel de nieuwe raffinaderij als de ethanoltoestand van Staatsolie was tot mislukking gedoemd. Staatsolie had geen goede backing. Er is gewoon een dure consultant betaald, die hun van alles heeft aangesmeerd. Het was verloren geld. Staatsolie had toestemming van Natuurlijke Hulpbronnen om dit soort domme dingen te doen. Staatsolie had geld in overvloed en wist niet wat zij met het geld moest doen. Het lag dus niet alleen aan een onbetrouwbare partner, maar zeker aan de domheid van Staatsolie”, stelt Kalloe.

Nu wordt er aangekondigd een mogelijke ontwikkeling van circa 40.000 hectare perceelland. Dit is natuurlijk veel meer dan wat Staatsolie in de planning had. Critici noemen dit wel een stap vooruit vanwege de overheid. Het Ontwikkelingsplan 2017-2021 spreekt over de teelt van biomassa voor energie en vezelindustrie. Gelet op de gunstige omstandigheden voor de agrarische productie, zal in de toekomst de productie van biomassa ongetwijfeld een belangrijke rol gaan vervullen. Dit zal een gunstige uitwerking hebben op het landgebruik, milieu, werkgelegenheid, energievoorziening en importvervanging. Het beleid van de overheid dient dus erop gericht te zijn de productie van biomassa te stimuleren. De gewassen die geschikt zijn in dit kader zijn Jatropha, suikerriet, oliepalm, kokos, olifantsgras en andere.

Het ministerie van LVV en Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer (RGB) hebben blijkens het persbericht van het NII onderzoek gedaan naar een ideaal perceelland voor de suikerrietaanplant. Kalloe uit precies op dit stuk zijn vermoedens van minder smakelijke praktijken. Het is nog niet bekend welk gebied in Nickerie precies toegewezen is. Kalloe deelt verder mee dat een Chinees indertijd ten zuiden van de Nani-bekken (Nani-zwamp) ongeveer 5000 hectaren perceelland in concessie heeft gehad om suikerriet te planten. Daar is er nooit wat van terechtgekomen. Het gebied is ingepikt voor houtkap.

“De Chinezen die hiernaar toe komen en zeggen dat zij suikerriet gaan planten, zijn oplichters. Het enige waar het bij hen om gaat, is het bosrijk gebied. Gaat het om een bosrijk gebied, dan gaat het om houtkap. Dit is om goedkoop en gemakkelijk grond in bezit te krijgen. Onze regeerders zijn corrupt. Het woordje incompetent zelfs past er niet meer bij”, aldus Kalloe. Uiteindelijk komt Kalloe zijn standpunt neer op een schijnbeweging van de beleidsmakers om concessies uit te geven voor de houtkap. Hier dient ook te worden opgemerkt dat dit voornemen om ethanol- en suikerproductie te stimuleren, niet voorkomt in zowel de conceptbegroting 2018 als het Jaarplan 2018 dat door de regering zelf is opgesteld.

Kavish Ganesh