De echte legacy van brokkenpiloot Bouterse

De president van Suriname, Desi Bouterse, wil de verkiezingen van 2020 ingaan als de president die het meeste heeft gerealiseerd. Sinds de periode 1975, toen Suriname onafhankelijk werd van Nederland, is Bouterse, tot tweemaal toe president, gaandeweg uitgegroeid tot de meest omstreden figuur in Suriname. De 73-jarige Bouterse heeft twee zware operaties achter de rug, maar hij hoopt fit genoeg te zijn voor de verkiezingen van 2020. Dagblad Suriname zal enkele (niet alle) ontwikkelingen en uitspraken rond deze politicus aan u voorschotelen. Of het onwaarheden, halve waarheden, hele leugens of loze beloften zijn, dat moet u zelf oordelen.

Recordhouder reshuffeling
In plaats van zijn beleid drastisch te wijzigen, heeft Bouterse vanaf de start van zijn eerste regeertermijn op 12 augustus 2010 en de verlenging van een tweede termijn in 2015 in totaal 61 personen tot bewindslieden benoemd en 47 vervangen. Tijdens zijn eerste zittingstermijn (2010-2015) zaten 11 van de 17 de rit niet uit. Waarom ze zijn ontslagen, is niet bekendgemaakt. Van enkelen staat vast dat ze door en door corrupt waren en zichzelf flink hebben verrijkt. Omdat het veelal vertrouwelingen van Bouterse betrof, worden ze echter niet strafrechtelijk vervolgd.

Recordhouder overlopers en verraad
Bouterse is ook recordhouder voor wat betreft het laten overlopen van parlementariërs. Het eerste geval gebeurde in 1996 toen Marijke Djwalapersad, Saeed Achmatallie Jainullah, Amernath Baboeram Panday, Asha Singh-Koendjbiharie en Lachmiperkas Tewarie uit de VHP werden overgehaald om de regering Wijdenbosch te helpen vormen. In 2010 slaagde de NDP-leider erin om verraad te laten plegen bij de verkiezing van de voorzitter van De Nationale Assemblee. Hierdoor kreeg Jennifer Simons de voorzittershamer. In 2015 gebeurde dat weer met het aantrekken van Raymond Sapoen en Diepakkoemar Chitan uit de PL. Recent heeft ook William Waidoe zich voor de deur van Bouterse aangemeld.

Recordhouder dienstreizen
Naast Gillmore Hoefdraad, is Bouterse ook recordhouder in het aantal ondernomen dienstreizen. Tot 2015 had het staatshoofd in totaal meer dan 40 buitenlandse dienstreizen ondernomen sinds zijn aantreden in 2010. Deze buitenlandse missies kosten het land enorm veel geld, temeer de president vaak het vliegtuig van de SLM chartert. In zijn tweede termijn is het aantal buitenlandse missies van het staatshoofd drastisch afgenomen. In de meeste gevallen staat een jaarlijkse standaard dienstreis naar Cuba gepland.

Beloofde 18.000 woningen weggebleven
In de afgelopen 9 jaar heeft de president zijn beloofde 18.000 woningen niet kunnen realiseren. Onlangs werd door de nieuwe minister van Sociale Zaken gesteld dat de regeringen onder president Bouterse tussen 2010 en 2019 ongeveer 1.800 woningen hebben gebouwd. Bouterse betwijfelt deze uitspraak echter en stelt dat er veel meer is gebouwd. De exacte cijfers kon hij echter niet aantonen aan de volksvertegenwoordiging.

Duurste governor Centrale Bank van Suriname
Bouterse is de enige president in de geschiedenis van Suriname, die de duurste governor ooit heeft aangesteld bij de Centrale Bank van Suriname (CBvS). Toen Gillmore Hoefdraad governor werd, heeft zijn maandsalaris van SRD 80.000 heel veel stof doen opwaaien. Het salaris van SRD 80.000 was volgens het staatshoofd bedoeld om ervoor te zorgen dat de toenmalige CBvS-governor niet in inkomsten terug zou vallen. Sinds de komst van Hoefdraad in 2010 heeft Hoefdraad de US dollar wisselkoers van een bedrag van SRD 2.80 gebracht naar zelfs boven de SRD 8. De economie van het land is compleet in elkaar gevallen en is nu volledig afhankelijk van miljardenleningen uit het buitenland.

5 maal ‘Ik breng die koers omlaag’
Tot nu toe heeft Bouterse, met 5 beloftes, de koers nog niet kunnen stabiliseren. President Bouterse beloofde in april 2016 om de koers naar beneden te brengen. De koers was toen SRD 5,79 voor een USD. Drie maanden later, midden juli 2016, beloofde hij wederom een koersverlaging. Deze was op 13 juli 2016 gestegen naar SRD 7,16. Op 30 september 2017 zei hij in het parlement dat hij de koers rond SRD 7 zal stabiliseren. Drie jaren later, in januari 2019, deed hij dat wederom door te stellen dat hij gaat voor een stabiele dollarkoers rond de SRD 7,50. In mei 2019 zei Bouterse dat hij een koers wenst van SRD 7,75 waarna een evaluatie moet volgen.

Wetgevende macht ingezet voor amnestie
In april 2012 werd na dagenlange discussies de bestaande Amnestiewet door De Nationale Assemblee (DNA) doorgedrukt en aangenomen. Dat betekende dat de verdachten van de Decembermoorden van 1982, onder wie Desire Delano Bouterse, niet verder zouden worden vervolgd. Deze wet is enkele jaren later aan een kant geparkeerd door de Krijgsraad.

Als hoofdverantwoordelijke gezien van Moiwana slachting
Ook wordt Bouterse als de hoofdverantwoordelijke gezien voor de Moiwana slachting van november 1986, waarbij ten minste 39 onschuldigen vermoord werden door het Nationale Leger. Ook is hij in Nederland wegens zijn betrokkenheid bij een drugstransport van 474 kilogram cocaïne bij verstek veroordeeld tot 11 jaar celstraf.

‘Heersers van leven en dood’
Eind juni 2017 eiste de Krijgsraad een gevangenisstraf van 20 jaar tegen Bouterse in het 8 Decemberstrafproces. Bouterse noemt die beslissing een lachertje en politiek gemotiveerd, maar de vraag volgens critici is of hij als president kan aanblijven als het uiteindelijk tot een veroordeling komt. Als eerste reactie op de beslissing van de Krijgsraad werd eerst aangekondigd dat de staatsveiligheid hiermee in gevaar was gebracht. Toen dit niet lukte, werd ineens het vertrouwen in de procureur-generaal opgezegd. Toen het staatshoofd ontdekte dat hij geen macht heeft om de pg af te zetten, werd deze beslissing teruggedraaid.

Ontslag Gersie
In februari 2019 koos Bouterse ervoor om Glenn Gersie te vervangen als president van de Centrale Bank van Suriname (CBvS), nadat die niet mee kon gaan met het verzoek om monetair voor de regering te financieren. Kort daarna werd Robert van Trikt op deze post benoemd. Critici uit de financiële wereld stellen dat hiermee het vertrouwen in de moederbank totaal is weggevallen. Gersie verdiende hetzelfde als wijlen ex-CBvS governor André Telting. Telting verdiende ongeveer SRD 25.000 per maand.

Geldzending in beslag genomen
Het is onder het presidentschap van Bouterse dat geldzendingen van miljoenen euro’s door Nederland op verdenking van witwasserij zijn aangehouden. Op dit moment is er nog steeds geen zicht op een oplossing van dit probleem.

Verdere verhoging brandstofheffing en invoering Rij- en Voertuigenbelasting
Het staatshoofd had voor zijn aantreden in 2010 meerdere malen beloofd de belastingheffing op elke liter brandstof bij het verkrijgen van regeermacht stop te zetten. Nadat Bouterse leiding kreeg over het land, besloot hij deze government take juist meerdere malen verder te verhogen. Daarna is recent ook een Rij- en Voertuigenbelasting ingevoerd.

Internationale schande met verlies stemrecht bij VN
Suriname behoorde in 2018 tot de 12 landen van de Verenigde Naties (VN), die voorlopig geen stemrecht hebben, omdat zij achter waren met hun contributie. De schuld van Suriname bij de VN was opgelopen tot US$ 800.000.

Twee keren weggelopen uit DNA
Door tirades van de assembleeleden Edward Belfort en Asiskumar Gajadien is het staatshoofd in 2017 en 2018 staande de vergadering weggelopen uit De Nationale Assemblee (DNA). Bouterse voelde zich beledigd door de opmerkingen van deze parlementariërs over de situatie in het land.

Ontdekking drugsduikboot en vliegtuig: CTIU ontbonden
Nadat zowel een drugsduikboot en drugsvliegtuig in 2018 in Saramacca werden ontdekt, werd de Counter Terrorism Intelligence Unit (CTIU), die belast was met onder andere counter terrorisme, drugscriminaliteit en intelligence, in opdracht van de regering ontbonden. In de afgelopen jaren zijn grote hoeveelheden drugs aangetroffen met een link naar Suriname.

Goede of slechte deal Alcoa?
Als alles goed verloopt, zal onder de overname van de Afobaka stuwdam nog in deze regeerperiode over worden genomen door Suriname. Echter, volgens deskundigen van de VHP is dat niet in een ‘goed functionerende staat’ zoals dat in 1958 is afgesproken, maar ‘in de staat waarin de dam verkeert’ volgens de nieuwe overeenkomsten. Daarbij zal de stroom die de dam opwekt als het ware worden gegijzeld. Omdat het onderstation, dat dient als een ‘schakelaar’ voor de stroom die naar Paramaribo komt, eigendom blijft van Suralco. Daarnaast is Suriname verplicht 10 jaar lang stroom onder de normale prijs aan Suralco te leveren. Ook mag Suralco dit recht op goedkope energie aan een ander bedrijf overdragen. “De Afobaka-krachtcentrale wordt een nieuwe ‘stepping stone’ voor de ontwikkeling van het land, waar men nog lang over zal praten”, zei de president recent nog in DNA.

FR