Nickerie - verleden, heden en de toekomst

door

Kenneth R. Donk

Jeugdhulpverlening in Nickerie


Suriname wordt tot op heden op een centralistische manier bestuurd, wat betekent dat de hoofdstad Paramaribo het middelpunt is, van waaruit alle initiatieven op o.a het gebied van maatschappelijke, economische, culturele en politieke ontwikkelingen worden genomen. Is het zo dat er in de districten geen voorzieningen zijn voor jeugdhulpverlening, voor Nickerie schijnt het tij nu te keren, nu het Welzijns instituut Nickerie ( WiN ) bezig is een jeugdhulpverleningscircuit op te zetten. “ Er komen belangrijke veranderingen op zeer korte termijn voor het district”, zegt Rob Mooij, betuurslid bij WiN.

Nickerie is opgebouwd uit een kleine kern, Nieuw Nickerie, met daarom heen een groot district dat ruim 5000 vierkante kilometer beslaat. Er wonen ongeveer 37000 mensen in het district, waarvan 65% is van Hindostaanse afkomst, 22% van Creoolse en 13%  van Javaanse afkomst. Een groot deel van de bevolking ,meer dan de helft, leeft beneden de armoedegrens wat vooral in de polders is te zien. Ook al doet men voorkomen dat het economisch goed gaat met Nickerie, met het steeds slechter gaan in de rijstsector, waarvan driekwart van de bevolking afhankelijk is, wordt de realiteit duidelijk. Was het vroeger zo dat een heel gezin kon leven van de opbrengsten uit de landbouw, momenteel lijdt men onder een nijpende vorm van armoede die men verborgen probeert te houden.  

Door het geringe aanbod van betaalbare woningen en geldgebrek, is men noodgedwongen om bij elkaar op eenzelfde erf te wonen met alle gevolgen van dien. Er heerst een hoog spanningsniveau, dat zijn uitweg vindt in gezins- en familieconflicten.

“ Vanwege de economische situatie zijn veel mannen aan het hosselen”’ zegt Rob. “ De armoede maakt de mensen kwetsbaar, draagt bij aan een verlaagd gevoel van eigenwaarde en tast de familie-eer aan. Vooral bij de hindostaanse families is dit niet een te onderschatten zaak, daar bij die groep de familietradities sterk zijn. Het individueel belang is ondergeschikt aan dat van de familie. Er heerst een sterke vorm van taboe op het bespreken van gezins- en familieproblemen. Het gebrek aan een sociaal-economisch perspectief leidt dan tot hopeloosheidgevoelens. Het percentage zelfmoorden, is schrikbarend hoog. De sterke familietradities, de heersende taboe, de armoede en de uitzichtloosheid, dragen bij tot ernstige alcohol- en druggebruik.” 

Steeds meer beseffen de Nickeriaanse jongeren de realiteit van hun situatie, door de voorlichting die langzaam maar zeker op gang komt en vanwege het minder geďsoleerd zijn van het district door radio, televisie en internet. De jongeren hebben een duidelijkere kijk op de moeilijke sociaal-economische situatie en beseffen hun gebrekkige ontwikkelingsmogelijkheden. Wat hun geboden wordt, daarvan maken ze gebruik: uiterst bescheiden voorzieningen in de sfeer van school, werk en vrije tijd. De traditionele familie- en gezinsbanden, die samen gaan met een diepe sociale controle, willen zij steeds meer doorbreken. In het algemeen kan men zeggen dat de ontwikkelingsmogelijkheden van jongeren in het district beperkt zijn en dat zij een niet rooskleurig toekomstperspectief mogen aanblikken. 

“ Het is daarom”, wijst Rob erop,” dat WiN bezig is een jeugdhulpverleningscircuit op te zetten. In eerste instantie hulpverlening dat zich richt op specifieke sectoren: risicojongeren, ( dubbel) gehandicapte kinderen en jeugdigen. De leidraad voor het hele programma wordt gevormd door het Kinderrechtenverdrag dat in 1993 door Suriname is ondertekend, maar dat in vele facetten nog niet in praktijk wordt gebracht. WiN treedt op als pleitbezorger voor het kinderrechtenverdrag”.

Het project jeugdhulpverlening richt zich vooral op de groep van jongeren die het risico lopen schooluitvallers te worden of te blijven. Een samenwerking met enkele scholen heeft erin geresulteerd dat de scholen actief aan WiN melden, de jongeren die in de afgelopen maand zonder geldige reden niet op school zijn verschenen. Dit op basis van de maandstaten die zij voor de Inspectie invullen. Op basis van een lijst met criteria worden zorgleerlingen benoemd. Een consultatieteam is voor consultatie en hulpverlening aan deze zorgleerlingen beschikbaar.

Daarnaast heb je de groep jongeren die het risico lopen in contact te komen met de politie. Bij deze zorgleerlingen gaat de gedachte uit naar onthechte kinderen, kinderen met autoriteitsproblemen en maatschappelijk onwenselijk gedrag. Rob benadrukt dat het wenselijk is om deze jongeren vroegtijdig te onderkennen. Daarvoor krijgen de scholen een screenlijst. Gesprekken met de school, het kind en de ouders zijn dan nodig om uiteindelijk te komen tot een werkplan. Coaches worden afhankelijk van de grootte van het probleem ingezet.

Ook heb je de jongeren die al in contact zijn gekomen met de politie. “ Kijk”, zegt Rob,” de populatie in het jeugdcellenhuis te Waldeck heeft vaak maar een paar jaren de lagere school doorlopen en spreekt nauwelijks Nederlands. Door de geringe ontwikkeling is er geen perspectief  voor een baan. De jeugdigen vanaf 12 gaan vaak niet meer naar school.

Voor deze groep is er een traject na de detentie”. Een sociale vaardigheidstraining of een plaats in een leer- en werktraject kan worden aangeboden. Het leer- en werktraject heeft twee activiteiten die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden: onderwijs en werk/stage. In de ochtend krijgen de jongeren onderwijs in de vakken rekenen, taal en algemene ontwikkeling. Het kenmerk is “spelend leren”.

’s Middags worden de jongeren te werk gesteld bij een tuiniersbedrijf, of in een voorziening voor verstandelijk gehandicapte kinderen. In een later stadium ook bij een aannemer of in een garage, waar zij een vak kunnen leren. 

De noodzaak is groot om samen te werken met netwerkpartners waarmee een samenwerkingsrelatie wordt opgebouwd. Rob legt uit dat voor psychisch onderzoek ( psycho- somatisch) een beroep kan worden gedaan op het Streeksziekenhuis Nickerie en haar afdeling medische psychologie. Nagenoeg alle V.O.J.-scholen en enkele lagere scholen hebben leerkrachten geleverd voor de counselorsopleiding. Zij zijn in de hulpverlening  betrokken. Win werkt samen met het Mulodirecteurenberaad Nickerie, de Stichting Stop Geweld Tegen Vrouwen, het Nickerie Aids Team, het Bureau Rechtszorg en het Korps Politie Suriname.

Tijdelijk zullen professionals uit Nederland en stagiaires het werk ondersteunen. Rob vertelt:” Sinds een paar dagen weten wij dat “Kinderpostzegels uit Nederland” het leerwerkproject voor jongens gaat financieren. Ze krijgen wat zakcentjes en de leermeester moet betaald worden. Alles geschiedt volgens een begroting. Er is een ander project , de voorziening voor verstandelijk gehandicapte kinderen. Voorlopig gaan die kinderen naar Paramaribo. Wij vinden dat Nickerie eigen voorzieningen moet hebben voor deze kinderen. Er komt  op het terrein van de Gruntjesschool een nieuwbouw voor honderdvijtigduizend euro. Let wel – alleen voor de bouw en niet de exploitatie. Dit geld is beschikbaar geteld door het Amantiafonds. Daarnaast is er een Stichting in Nederland die verstandelijk gehandicapte kinderen begeleid en die is bereid op de werkvloer deskundigheid te leveren. Zeker voor de komende vier a vijf jaar. Dat kost per jaar zestig a zeventig duizend euro. Dat geld zal worden opgebracht door de Stichting Paus Johannes de Drie-entwintigste. Op MBO- en HBO-niveau zullen locale krachten worden opgeleid. Er zal voor honderd procent kwaliteit worden gezorgd. Meisjes zullen daarnaast t.b.v. voor hun leerwerkproject worden opgeleid voor de verzorging van de verstandelijk gehandicapte kinderen. Twee vliegen in een klap dus. Daarvoor zullen ze net als de jongens training en onderwijs krijgen. Je hebt dus de groep van de begeleiding en de groep van de verzorging. Het project moet dit jaar af zijn”.

Voor de opleiding, begeleiding en coaching wordt een opleidingsplan gemaakt. Voor de inzet van eigen gekwalificeerd personeel denkt WiN aan (ex) kweekschoolleerlingen, counselors en ambtenaren in dienst van het ministerie van Sociale Zaken. Uiteindelijk zal de Surinaamse overheid het project financieel structureel moeten gaan ondersteunen. Daarom worden de Ministeries van Onderwijs, Sociale Zaken en Justitie nu al bij het gebeuren betrokken, “ meegenomen” in het proces en worden verzocht om fiattering.

Voor Rob Mooij en WiN, is het werk nog maar pas begonnen. Voor het district Nickerie ligt er, een prachtige toekomst. Breekt een nieuwe dag aan. Voor de jeugd, de gehandicapten ,is de zorg nabij.

K.R.Donk, 23 februari ’04

 

Reacties: kennethdonk@yahoo.com

 

naar boven

 

Overzicht van reeds verschenen artikelen

 

WWW.NICKERIE.NET

Copyright © 2003 - 2004 . All rights reserved.

Designed & hosted by Galactica's Graphics