Met het historisch bezoek aan Frans-Guyana, is er een nieuwe dimensie toegevoegd aan het onderwijsgebeuren van het district Nickerie. Voor de Nickeriaanse schooljeugd zijn er internationale deuren opengegaan, met het zetten in georganiseerd verband, van de eerste stappen buiten de landsgrenzen. De wederzijdse jaarlijkse uitwisseling van leerlingen en leerkrachten, van kennis, van het leren kennen van elkaar onderwijssystemen, waarden en normen, daarvoor is er een basis gelegd. Terug gezien mag worden op een bezoek waarbij kunst, cultuur en wetenschap de boventoon voerden. 

Paramaribo-Albina, een openbaring

Op zaterdag 15 mei ’04 is het na een degelijke voorbereiding zover, wanneer  4 leerkrachten en 18 leerlingen, onder leiding van de directeur van de R.G.Bueno Bibazschool, de lange reis vanuit Nw.Nickerie naar Albina, dwars door het noorden van Suriname van het westen naar het oosten, aanvangen. De eindbestemming is St. Laurent, waar de Nickeriaanse delegatie te gast zal zijn, bij de directie, leerkrachten en leerlingen van de College III van St. Laurent du Maroni.

Om 9.00 uur in de morgen maakt de bus van Boyke Jawalapersad” Never Say Good-bye” een tussenstop  bij de zaak van Roopram aan de Coppenamestraat, waar een lekkere roti en een drank wordt genuttigd. Was de eerste etappe van de reis voor min of meer bekend bij de meeste leerlingen, bij het opgaan van de Wijdenboschbrug over de Surinamerivier en het betreden van het district Commewijne, dient de volgende etappe, Paramaribo – Albina, zich als een ware openbaring aan. In Frans-Guyana zal dit laatste verder worden bevestigd. De steeds golvende en op sommige plaatsen deplorabele oost-westverbinding, heeft niet kunnen beletten dat de nieuwsgierige geest van de jongeren een constante bevrediging ondergaat. Is het niet dat het de aardrijkskunde leerkracht is die wijst op de verschillende leefgemeenschappen met hun eigen kenmerken waarlangs wordt gereden  - de javanen met hun warungs te Tamanredjo, dan weer een hindostaanse gemeenschap kilometers verderop met hun weilanden voor veeteelt en de boslandcreoolse dorpen  de nog nauwere band met de natuur bevestigen -, de geschiedenis leerkracht wijst op oude plantage structuren beginnende nabij Meerzorg en Peperpot, waar de weliswaar overwoekerde koffiebomen nog staan onder de koffiemammabomen. Elk deel van de tocht heeft zijn eigen educatieve informatie. Als om 1.00 uur n.m. Abina wordt bereikt staat een ieder versteld van de bedrijvigheid die er heerst. Het is een komen en gaan van bootjes,die de oversteek doen, waarvan tientallen langs de oever gemeerd liggen. De weg langs de rivier is zwart van de mensen, waarbij de een diensten aanbiedt en de andere diensten aanvaard. Terwijl in de Marowijnerivier   zorgeloze kinderen naakt zwemmen in het water. Bij de MP waar het afstempelen van de paspoorten wordt verricht, vindt de eerste hartelijke ontmoeting plaats met een kleine Franse delegatie o.l.v. mevrouw Tob. En als de bootsman Padie de groep over heeft gezet, weet een ieder dat nu werkelijk grotere dingen zullen gaan gebeuren. 

Le Cabaret des Poetes

Bij de douane staat de directeur van de Franse school, Roland Galindo op de gasten uit Suriname te wachten. De eerste ontmoeting met hem is geruststellend en warm. En als de delegatie de weg naar de ontmoetingsplaats de school in een grote moderne aircobus vervolgen, weet een ieder zich een ware toerist. Als er flink gegeten en gedronken is, en de wederzijdse speeches zijn gehouden, worden zowel de leerkrachten en de leerlingen ondergebracht bij Franse gezinnen. Dit is bewust gedaan, om zodoende nauwer in contact te komen met de leefgewoonten en cultuur van onze buren, in al zijn facetten. Elke groep geniet van zijn eigen ervaringen. De ene groep komt te  wonen bij een welgestelde gezin, in een huis met airco’s en zwembad, terwijl de ander het moet doen bij een gezin met een normaal inkomen met 4 a 5 kinderen. ‘s morgens vroeg wordt dan samen ontbeten met het gezin waar men is ingedeeld. Na de dagelijkse activiteiten, als groep ben je dan bij elkaar, wordt je in de avond wederom door het gezin opgevangen. De culturele uitwisseling op deze manier heeft zowel het Nickeriaanse als het Franse kind en ook al de volwassenen een ervaring rijker gemaakt. De avond van 15 mei wordt afgesloten met een bezoek aan een literair en muziek festival: “ Le Cabaret des Poetes “, waaraan verschillende dichters, schrijvers en zangers van de regio deelnamen. Het is hartverwarmend om ook onze landgenoten in het buitenland te zien optreden. Zij zijn ook verheugd wanneer zij weten dat een delegatie van Nickerie in het goed opgekomen publiek aanwezig is. Alphons Levens en Rappa hebben daarom niet getwijfeld ons met trots aan het grote publiek te presenteren, waarbij wij met een applaus zijn binnengehaald. Op deze momenten voel je je niet alleen Surinamer, maar ook deel van een wereldgemeenschap vrij van vooroordeel en discriminatie.

Onze woordkunstenaars hebben het even goed gedaan als Jean-Louis Garel de Ayala , Daniël en Monigue Fatna, Rodney Saint-Eloi, Evelyne Trouillot en andere. De muziek, de presentaties, de voordrachten zijn even verrukkelijk als de Franse gerechten die te koop waren. De praktische culturele uitwisseling van internationale allure tussen beide scholen is met deze avond nog maar pas, maar goed begonnen. Met deze avond is de basis gelegd voor wat de komende dagen komen zou. 

Nederlands op de Franse school

De volgende morgen om 8.00 uur vindt de verzameling plaats in het centrum van St. Laurent, nabij de brandweerkazerne die wordt bezocht. Het is duidelijk dat de brandweer zeer goed en professioneel is bemand. Zo zijn er naast de verschillende soorten bluswagens,  speciale ambulances die terstond met twee artsen en verplegers kunnen uitrukken, evenals een speedboot die voor reddingswerk op de rivier ingezet kan worden. Het bezoek hier is intensief en indrukwekkend.

Maar wat ons, leerkrachten en leerlingen, tot nadenken heeft gezet is het in aanbouwzijnde nieuwe scholencomplex  van de College III St. Laurent du Maroni. Drie verdiepingen hoog,voorzien van liften, met leslokalen en vaklokalen voor de vakken scheikunde, natuurkunde, biologie en muziek. Een bibliotheek en een vergaderruimte. Verrassend was het te vernemen dat er een eigen lokaal voor het vak Nederlands is ingeruimd, welk lokaal wij mochten betreden. Ook is er een ruimte van waaruit via computers de hele school centraal zal worden bediend, welke tevens als stageruimte zal dienen voor hen die elders in het gebouw de computerrichting zullen volgen. Twee vliegen in een klap, multifunctioneel dus. Een gymlokaal waar o.a. twee basketbalvelden zullen worden ondergebracht. Een atletiekbaan, en een voetbalveld komen buiten te staan. Daarnaast ook nog een apart complex, voor kinderen die binnen de school een soort LBGO-onderwijs zullen volgen, met drie praktijkhallen en leslokalen voor verschillende vakgroepen. Lokalen voor o.a. werktuigbouwkunde en de bouwrichting.  Deze school die 900 leerlingen en 75 leerkrachten zal herbergen wordt voor 10 miljoen euro gebouwd voor de sociaal zwakkeren van St. Laurent in een buurt waar veel ex-Surinamers wonen ( vluchtelingen van de binnenlandse oorlog ). Deze kinderen en andere kinderen van economisch zwakkeren krijgen de gouden kans van hun leven, omdat de Franse overheid weet dat het alleen maar goed is, om in het onderwijs te investeren. Het vak Nederlands is in Frans-Guyana op College III du Maroni geïntroduceerd, terwijl wij sinds de onafhankelijkheid het Frans in ons pakket hebben geschrapt. Roland Galindo zegt:” Ik heb de Nederlandse taal ingevoerd in het vakkenpakket. Op grond hiervan ben ik een uitwisselingsprogramma begonnen met het Nederlands sprekend land Suriname, ter bevordering van de taal en het opschroeven van de andere vakken. Ik hoop daarom dat de gezag hebbenden in het Surinaams onderwijs er ook over gaan nadenken, om de Franse taal weer in te voeren op school”. Wil Suriname werkelijk de poort naar het Caribische gebied worden voor Brazilië via Frans-Guyana, dan moeten wij spoedig het  Frans in ons onderwijs herinvoeren. Bij het aanschouwen van het complex begrijpen wij direct, dat als wij met ons onderwijs op de bekende stiefmoederlijke manier blijven omspringen,  wij enorme achterstanden zullen oplopen in vergelijking met onze Franse buren en de rest van de landen in de regio. De Fransen hebben ons een reikende hand toegestoken, wij willen van hen leren,zij van ons. De R.G.Bueno Bibazschool en College III St. Laurent du Maroni hebben en elkaar begrepen en gevonden, een nieuwe horizon is open gegaan. 

Diep educatief karakter

Na een stevige middagmaal gebruikt te hebben brengen wij tegen 4.00 uur n.m. een bezoek aan de oude gevangenis waar eertijds mensen onder erbarmelijke toestanden werden opgesloten. Daar op het plein bij de Vredesboom, geven de Franse leerlingen een presentatie weg over de geschiedenis van de gevangenis en van St.Laurent. Daarnaast  bezoeken wij in een van de ruimten van het complex een expositie van kunstwerken, die juist in de week van onze komst, gaande is. Werken van verschillende kunstenaars( schilders/beeldhouwers) uit de regio worden tentoongesteld. Ook hier worden wij verrast met enkele werken van een Surinaamse schilder (John Li A Foe), die nu woonachtig is in Cayenne. Hij staat bekend om zijn aparte stijl en hoge kwaliteit. Heeft gestudeerd aan de Nola Hatterman Instutuut en heeft internationale erkenning gekregen om zijn bijzondere manier van werken. De uitwisseling tussen beide scholen kenmerkt zich ook hier als een met een diep educatief karakter. Maar het beste komt de volgende dag: The Guiana Space Centre te Kourou.

Musee de L’Espace

De reis van St.Laurent naar Kourou ging via verschillende plaatsen zoals Manah, waar er aan de rijstteelt wordt gedaan. Vermeldenswaard is het dat wij een stukje Nickerie mochten aanschouwen. De vette klei, pompgemalen, rijstvelden  en dammen doen ons even vergeten in Frans-Guyana te zijn. We zijn er trots op te weten dat het Nickerianen zijn , de familie Kalloe, die hier aan de rijstteelt doet. Op een gegeven moment dachten wij thuis te zijn. We mochten de Kalloe’s bij terugkeer kort bezoeken.

Verderop maakten wij een tussenstop bij het stadje Iracoubo, om even bij te komen, maar uiteindelijk bereikten wij Kourou, een stad dat aan europa doet denken, maar dan met tropische kenmerken. Goed begaanbare wegen, een verzorgde omgeving, zaken die direct opvallen. Maar het vijf uren lange bezoek aan de raketbasis, de controleruimte, het platvorm en de gebouwen en hallen is niet te beschrijven. Alleen het bezoek  aan de ruimtevaart Musee de l’Espace, met rondleiding heeft  twee uren geduurd. Een volledig historisch overzicht van de ruimtevaart wordt hier met geduld gepresenteerd aan de hand van enorme foto’s die langs een route zijn aangebracht. Daarnaast zijn er delen van raketmotoren, satellieten, ruimtepakken, maquettes van zaken die met de ruimtevaart te maken hebben,computers e.d. die kunnen worden bezichtigd. Men is bijzonder tevreden over de leergierigheid van de leerlingen uit Nickerie, die met aandacht elke onderdeel van de rondleiding hebben kunnen blijven volgen. Kourou zal nooit meer uit de geest van de kinderen uit Nickerie gewist kunnen worden.

Hulde aan Galindo

De volgende dag 18 mei 2004 verlaat de Nickeriaanse delegatie om 8.30 uur v.m. tevreden en verrijkt Frans-Guyana. De Fransen hebben er alles aan gedaan om de eerste stap naar de jaarlijkse uitwisseling toe, tot een succes te maken. Alleen de busreis naar Kourou heeft hun 1500 euro gekost, de totale kosten lopen in de duizenden euro’s. De inzet van leerlingen, personeel en andere personen zowel op school, buiten de school en in huis, de warmte en opoffering is niet in geld uit te drukken. Veel hulde en dank gaat uit naar Roland Galindo, een schooldirecteur die staat voor ontwikkeling en vooruitgang, een man met een brede visie.

De uitwisseling zal historische gevolgen blijken hebben. Zo wordt er nu al aan gewerkt, met Alliance Francaise, Franslessen in Nickerie te beginnen. De College III du Maroni bezoekt 30 oktober 2004 Nickerie. De R.G.Bueno Bibazschool, Nickerie staat er klaar voor. Uitwisseling is een feit.