Familie Beck

Mevrouw Hemai, getrouwd Beck bewoont sinds drie weken met haar man, drie jongens en een meisje, dit huis aan de L.H.Wixstraat, tegenover Sita’s Supermarket. Ze woont er prettig, slaapt hier lekker, vertelt zij. Op de vraag of er spoken in het huis rondlopen , antwoordt zij ontkennend. Vanwege de aanhoudende criminaliteit in Paramaribo, hebben zij en haar man besloten zich in Nickerie te vestigen. Charles verdient goed. Hij is stuurman. Hij werkt voor de Suralco op de Tuckboten, die bauxiet vervoeren van Moengo naar Paranam. Hij heeft uiteindelijk gekozen om dicht bij zijn familie in Nickerie te blijven. Nickerie waar het rustiger en veiliger is. Wat van Paramaribo niet meer gezegd kan worden, vinden hij en zijn vrouw. Ook voor hem is het een prettig gevoel een monumentaal gebouw te mogen bewonen. Veel weten zij niet van het huis die zij nu bewonen. Alleen dat een kweekje van de familie Spence, zij woont nu in Nederland, die bezitster is van de woning en dit heeft laten renoveren.

Pitch-pine vloer

Om het huis aan een korte beschouwing te onderwerpen wordt Phillip Dikland geraadpleegd. Het huis is volgens architect Phillip Dikland laat in de 19e eeuw gebouwd. Hij vertelt:” het huis staat op voetstukken van ongeveer 2 meter, die van bakstenen zijn opgetrokken. De indeling is volgens die, van wat bekend is van grote huizen van die tijd. Op de beneden verdieping is de indeling vrij simpel. Aan de straat zijde heb je de gesloten veranda met de bekende beplanking om de hitte buiten te houden. De veranda gaat aan een zijde van het huis door en komt uit op de trap, die naar binnen leidt. De vloer van de veranda en die van het hele huis valt bij het binnentreden direct op, vanwege de kleur en de tekens in het hout zijn.

De vloeren van het huis zijn van pitch-pine ( bij de hindostanen bekend als dhoep), opgetrokken. In Suriname bouwde men, net als in Europa, met vierkant hout. De zwaarste constructies had je bij de suikerfabrieken en koffieloodsen. Voor normale constructies en voor kleiner werk waren de maten in de 18e eeuw 6”x8” en 6”x6”. In de 19e eeuw werden de maten verkleind en werden 6”x6” en 5”x5”, de gebruikelijke maten. Dit zijn doorgaans de maten die wij bij dit huis aantreffen. Direct te zien bij de balken tussen de veranda en de woonkamer. Het bijhuis laat echter een lichtere constructie zien dan het hoofdgebouw. Dat doet vermoeden dat het iets later is geconstrueerd en toegevoegd. Terugkomende op de vloer dan bemerken wij dat dus niet copiehout is gebruikt, maar pitch-pine hout dat doorgaans uit Amerika werd ingevoerd. Achter de veranda,is er een ruime voorkamer waar een tussendeur leidt naar de achter- galerij en het bijhuis met twee kamers, keuken bad en toilet. Het bijhuis is vast aan het hoofdgebouw. Via de galerij kom je een bij een deur die leidt naar een kamer naast de woonkamer. Bij de galerij heb je een eenvoudig versierde trap dat leidt tot de boven verdieping met een kleine en een grote kamer. Er is geen zolderruimte. De dakspoortjes, spantjes die meteen spoortjes zijn en de beplanking onder het dak zijn duidelijk zichtbaar.

Bekijken we het huis van buiten, dan zien we dat de schuiframen met glasruiten met grote vensterlagen ( eind 20e eeuw) worden afgewisseld met tralievensters. De eerste verdieping (daketage) heeft uitsluitend schuiframen met glasruiten. De ouderen in Nickerie weten dat ook deze ramen waren omgeven met de naar buiten toe verschuifbare tralieramen die volgens het systeem van de Demerarawindows, voor de schuiframen werden geplaatst. Bij de renovatie zijn deze niet wederom aangebracht”. Dit systeem is nog te zien bij het huis van Maybell King, de dominees woning aan de G.G.Maynardstraat en het gebouw van Districts-Commissariaat (o.a. de oudste gebouwen van Nw.Nickerie). Was ook bekend bij het huis van de plantage Waterloo met zijn honderd ramen, waarvan een gesloten moest blijven. Zoals werd gezegd uit respect voor de gouverneur die woonde in zijn paleis in Paramaribo. Het huis van de familie Spence moet volgens Phillip voor het nageslacht behouden blijven. Dat het voor een groot deel is gerenoveerd, is een plus punt voor Nickerie”.

Beatrix Axelina King

Het huis waarin de familie Spence heeft gewoond, staat er dus nog. Op een oude foto, die ik in mijn bezit heb, zijn twee leden van de familie Spence ( waarschijlijk Betsy Spence en broer Freddy) te zien, zittende op de veranda. Duidelijk zijn te zien de fraaie Madeirastoelen ( rotan) van die tijd. Op de tafel is een fles jenever te zien. Een welgestelde familie dus. Om meer te weten van deze familie en de mensen van Nickerie van toen, de sfeer, sprak ik met de 84- jarige mevrouw King, Beatrix Axelina King. Volgen mevrouw King waren Betty en Freddy, de kinderen van mister Spence uit Schotland. Hij heeft er meer gehad, maar ze kan zich de namen niet herinneren. Hij werkte als een leidinggevende op de toenmalige suikerplantage Waterloo. Zij vertelt:” Een zeer beschaafde familie van wie eerbied en respect uitging. Geen familie die ruzieziek was. Het huis aan de L.H.Wixstraat waarin zij woonden, is door de bekende Wix gebouwd. Wix was een miljonair van die tijd. Hij was een aardige” biggie mang”. Een korte blanke man, was hij.

De Spences woonden naast de bakkerij van Sing Tjon, die stond op de hoek van de Maynardstraat en de Wixstraat. Ik woonde tegenover de de familie Spence aan de Wixstraat. Na school ging ik altijd naar de bakkerij om lekkers te kopen. Meneer Spence gaf me dan ook vaak wat lekkers. Mijn vader Henry King werkte op de steiger. Als de boten prinses Juliana en koningin Wilhelmina aanmeerden, hield hij zich met de vracht bezig. Na school kwam ik thuis at en deed de afwas. Daarbij bedankte ik mijn moeder altijd voor het eten. Zij lachte altijd daarom. Ze was een vrouw uit Guyana en heette Elisabeth. Zij gaf me na school goederen om te verkopen: cassave, kasjoe, pompoen, koren e.d. Het erf was groot en mijn vader plantte gewassen. Op school kreeg ik ook les van een juffrouw, gemengd creool-chinees, wan basra sneesie. Ze was streng. Ik weet niet meer hoe ze heet. Ze had een zuster die Marrie heette. Dan had je meester Valenstijn, Convalius en Harris. Ze hadden allen goede manieren en leerden ons goed. Het leven van die tijd was niet zo hard. Tijdens de pauze gingen we schuin tegenover de markt, waar winkel Baboelal nu staat, naar de bakkerij van “ Karoe Beck”. Daar werkte uw grootvader Bakri ( bakker) Donk. Hij gaf ons altijd brood en bol. Hij was een korte blanke man. Heel goed in het masseren van kneuzingen, spalkte gebroken benen en gewrichten die uit hun kom raakten plaatste hij veilloos”. Oma lacht als ze mij deze dingen vertelt. “ Hij nam zijn tijd daarvoor en was alom bekend”.